Erkende beweeginterventies voor kinderen van 0 tot 4 jaar
Bewegen is erg belangrijk voor kinderen van 0 tot 4 jaar. In dit artikel beschrijven we beweegaanpakken voor kinderen van die leeftijd, die op verschillende plekken naar tevredenheid zijn uitgevoerd. Bijvoorbeeld binnen de kinderopvang, de wijk en de sportvereniging. Deze aanpakken zijn beoordeeld door onafhankelijke praktijkprofessionals en staan goed op papier. Vaak geeft de aanbieder ondersteuning bij de uitvoering. Het zijn dan ook erkende aanpakken (erkende interventies).
Het belang van bewegen voor kinderen
De fase van 0 tot 4 jaar is erg belangrijk als het gaat om fysieke en mentale gezondheid en een goede ontwikkeling van kinderen. Gewoontes die een kind op jonge leeftijd ontwikkelt, zijn zeer bepalend voor de rest van zijn of haar leven. Dat is onder andere te zien bij latere sport- en beweegdeelname en de kans op overgewicht. Maar de effecten van bewegen bij kinderen zijn veel breder. Hoe goed zit een kind in z’n vel? Leert het om samen te werken? Kan het zich goed concentreren? Kortom: bewegen, dat is leuk en gezond.
Beweegadvies 0-4 jaar
Begin 2022 is het beweegadvies voor 0- tot 4-jarigen uitgebracht. Dat advies benoemt ook stilzitten en beeldschermgebruik, uitgesplitst per leeftijdsgroep. Het beweegadvies is een goede aanleiding om extra op bewegen in te zetten bij de jongste kinderen.
De toegevoegde waarde van erkende interventies
Veel organisaties willen meer inzetten op meer bewegen. Denk aan kinderdagverblijven. Hoe doe je dat in de praktijk? Welke aanpakken zijn al elders succesvol ingevoerd? Bij welke aanbieders kun je aankloppen voor inspiratie, tips en samenwerking? Je hoeft niet zelf het wiel opnieuw uit te vinden. Oriënteer je op bestaande aanpakken die zich al in de praktijk bewezen hebben en waar je zo mee aan de slag kunt, eventueel met aanpassingen op je eigen situatie. We geven een overzicht van erkende sport- en beweeginterventies voor kinderen van 0 tot 4 jaar. Ook lees je in dit artikel welke interventies er zijn op het gebied van leefstijl en het bestrijden van overgewicht. Ze zijn allemaal te vinden in deze database.
Interventies: niveaus van erkenning
Interventies die erkend zijn, zijn allemaal goed uitvoerbaar. We maken onderscheid tussen drie niveaus van erkenning: Goed beschreven (GB), Goed onderbouwd (GO) en Effectief (EFF).
Beweeginterventies bij sportaanbieders
Bewegen is leuk en gezond. Bij deze interventies maken kinderen plezier en leren ze belangrijke beweegvaardigheden. Ouders kunnen hun kind zelf aanmelden.
| Erkende interventie | Aanpak in het kort |
|---|---|
| nijntje Beweegdiploma (EFF) | Kinderen oefenen bij het nijntje Beweegdiploma met plezier en op een verantwoorde manier met de 10 basisvormen van bewegen uit het Athletic Skills Model. Door deze basisvormen met verschillende materialen en gevarieerde oefeningen en spelletjes aan te bieden, leert een kind veelzijdig te bewegen. |
| Voetjebal (GO) | Voetjebal heeft als doel dat de motorische vaardigheden van kinderen in de leeftijd van 2 tot en met 5 jaar verbeteren. Kinderen maken bij het multi-skills programma, samen met een van hun ouders, kennis met sport en bewegen, waarbij voetbal wordt gebruikt als middel. |
| Monkey Moves (GO) | Monkey Moves wil peuters een goede basis geven voor een leven lang gezond bewegen. Tijdens ouder-en-kind-lessen leren jonge kinderen spelenderwijs allerlei vaardigheden op basis van elf verschillende sporten. |
Beweeginterventies voor de kinderopvang
Deze aanpakken helpen pedagogisch medewerkers om peuters in beweging te brengen.
| Erkende interventie | Aanpak in het kort |
|---|---|
| Jonge Beweeghelden (GO) | Bij Jonge Beweeghelden geven pedagogisch medewerkers beweeglessen op grond van instructiekaarten en instructievideo’s. Het doel van de interventie is om de motorische vaardigheden te verbeteren bij kinderen van 2-4 jaar. |
| Bewegen met nijntje (GO) | Bewegen met nijntje biedt een pakket van themalessen en beweegmomenten voor de kinderopvang, die gebaseerd zijn op tien basisvormen van bewegen. Bewegen met nijntje heeft als doel de motorische ontwikkeling van dreumesen en peuters in de kinderopvang te verbeteren. |
| Beweegkriebels (GO | Met Beweegkriebels bied je kinderen minimaal één uur per dag spel en beweging. De aanpak Beweegkriebels ondersteunt en schoolt professionals in hoe ze een leuk, verantwoord en nieuw beweegaanbod kunnen ontwikkelen en aanbieden. |
| Beweeg Wijs, spelen en bewegen voor het jonge kind (GB) | De methodiek Beweeg Wijs voor het jonge kind is erop gericht dat peuters op de kinderopvang meer en gevarieerder spelen en bewegen tijdens de speelmomenten op het speelplein. Een speelbegeleider coacht pedagogisch medewerkers bij het aanbieden van leuke en uitdagende activiteiten voor de peuters. |
| Het Bewegend Kind Kinderdagverblijven (GB) | Bij Het Bewegend Kind Kinderdagverblijven is er voor elk kinderdagverblijf een Bewegingscoördinator. De coördinator verzorgt en geeft cursussen aan pedagogisch medewerkers om buiten bewegen duurzaam toe te passen. Het doel van de interventie is dat peuters dagelijks 10 minuten begeleid en 10 minuten vrij spelend bewegen op de kinderopvang. |
Leefstijlinterventies voor de kinderopvang
Deze aanpakken voor de kinderopvang richten zich naast bewegen ook op andere factoren die bijdragen aan gezond opgroeien, zoals gezonde voeding.
| Erkende interventie | Aanpak in het kort |
|---|---|
| SuperFIT (EFF) | SuperFIT is een aanpak voor de kinderopvang op maat. Per locatie wordt via een behoeftepeiling bepaald wat nodig is om een gezonde leefstijl te stimuleren. De aanpak heeft drie pijlers: 1. voeding en beweging 2. de opvang en de thuisomgeving 3. de fysieke, sociale en beleidsomgeving |
| Scholing Gezonde Kinderopvang (GO) | Een Gezonde Start is de scholing van Gezonde Kinderopvang. Bij de scholing hoort een tweedaagse train-de-trainer, die een stafmedewerker uit de organisatie opleidt tot coach Gezonde Kinderopvang. De coach wordt het aanspreekpunt voor gezonde leefstijl binnen de organisatie en traint de eigen collega’s structureel in de scholing Gezonde Kinderopvang. |
| Lekker Fit! op de Kinderdagopvang (GO) | Lekker Fit! op de kinderdagopvang is een bredere leefstijlinterventie. Niet alleen bewegen, maar ook gezond eten in het kinderdagverblijf staat centraal. Gedurende het traject van drie jaar – waarbij Lekker Fit! ook wordt opgenomen in het beleid – worden er verschillende Lekker Fit!-interventies ingezet. |
| OK-Gezond (GB) | OK-GEZOND bestaat uit ouder-kind-activiteiten en een bijbehorende training voor pedagogisch professionals. De OK-GEZOND-interventie stimuleert samenwerking tussen pedagogisch professionals en ouders op de leefstijlthema’s eten en drinken, bewegen en slapen. |
Brede aanpakken om overgewicht tegen te gaan
Een succesvolle aanpak om overgewicht tegen te gaan, richt zich naast bewegen ook op andere elementen van een gezonde leefstijl. Daarom bieden deze interventies een brede aanpak.
| Erkende interventie | Aanpak in het kort |
|---|---|
| B.Slim beweeg meer.eet gezond (GO) | ‘B.Slim beweeg meer.eet gezond’ richt zich op preventie van overgewicht bij (ouders van) kinderen en jongeren van 0-18 jaar in lage-SEP-wijken. Het is een integraal en wijkgericht leefstijlprogramma. De aanpak heeft vijf pijlers: voorlichting, bewustwording van het belang van een gezonde leefstijl, omgeving, signaleren en adviseren & ondersteuning. |
| Simpel Fit! (GO) | Simpel Fit! is een cursus over opvoeding, voeding en beweging voor moeders met een Turkse en Marokkaanse achtergrond met kinderen die (dreigend) overgewicht of obesitas hebben. De cursus bestaat uit bijeenkomsten over opvoeding, voeding en beweging en ‘sport en spel’ waarbij deelnemers met hun kinderen kennismaken met het lokale sport- en beweegaanbod. |
| Your Coach Next Door Gezond Onderweg! (EFF) | Deze leefstijlinterventie is onderdeel van een totaalprogramma waarin factoren die een gezonde leefstijl belemmeren worden geëvalueerd. Zo nodig wordt ondersteunend aanbod vanuit een netwerk ingezet. Kinderen en hun gezin krijgen gedurende 2 jaar begeleiding bij het aanpassen van hun leefstijl. |
Lees meer
- Beweegadvies 0-4: regelmatig bewegen en weinig stilzitten
- Bewegen binnen de kinderopvang
- Eenvoudige beweegspelletjes om de motorische ontwikkeling van kinderen te stimuleren
- Waarom het belangrijk is dat kinderen vanaf de geboorte starten met spelenderwijs bewegen en hoe je dit kunt stimuleren
- Een viertal herkenbare uitdagingen uit de praktijk: drie experts benoemen de uitdagingen en geven praktische oplossingen
- De ervaringen en praktische tips van drie pedagogisch medewerkers uit de praktijk
Wil je op de hoogte blijven van alles omtrent het stimuleren van jonge kinderen vanuit hun omgeving om met plezier te bewegen? Meld je aan voor de Kennisupdate Jeugd van Kenniscentrum Sport & Bewegen.