Betere match vraag en aanbod lokaal sportaanbod: zo doet Rotterdam dat

De gemeente Rotterdam zocht meer invloed op sportparticipatie in de stad, want Rotterdammers bewegen nog steeds te weinig. De gemeente ontwikkelde de aanpak SportRegie: minder sportaanbod vanuit de gemeente, maar meer regie op het matchen van lokaal vraag en aanbod. We nemen hun aanpak en ervaringen onder de loep.

Gemeente Rotterdam past sinds twee jaar de aanpak SportRegie toe. De rol van de gemeente veranderde de afgelopen vijf jaar: van een uitvoerende rol naar een regisserende rol. Dit was nodig en ook logisch, omdat de gemeente zelf maar een heel klein marktaandeel had als uitvoerder van sportstimulering. Daarmee had ze onvoldoende invloed op de toename van de sportparticipatie in Rotterdam. Daarbij was de gemeente Rotterdam als aanbieder ook nog eens concurrent van bestaande sport- en beweegaanbieders in de stad. Om meer impact te bereiken in de sportparticipatie – zónder zelf aanbieder te zijn – ontwikkelde Rotterdam de strategie van SportRegie.

Wat is de essentie van de SportRegie aanpak?

• Vanuit de SportRegie aanpak maak je eerst een overzicht van al het sport- en beweegaanbod in de wijk, dus ook al het aanbod van welzijn, zorg en commerciële partijen.
• Bij deze aanpak zet je als gemeente zoveel mogelijk kennis over de inwoners per wijk in, om de behoeften van inwoners beter te matchen met het sport- en beweegaanbod in de wijken.
• Een sportregisseur gebruikt deze kennis om lokale sport- en beweegaanbieders te ondersteunen. De taken van deze sportregisseur zijn: het adviseren van sportaanbieders op basis van die kennis en het verbinden van lokale partijen. In elke Rotterdamse wijk is inmiddels een sportregisseur actief.
• De sportregisseurs houden samen met twee productspecialisten op de achtergrond alle kennis up-to-date, en ontsluiten dit via een online systeem. De productspecialisten houden van alle kennis actueel en trainen hierin ook de sportregisseurs.
• Door dit online systeem presenteren de sportregisseurs per wijk/postcode-gebied alle kennis over bewoners overzichtelijk en visueel aan de lokale sportaanbieders, die het kunnen gebruiken om passend aanbod te ontwikkelen.
• De gemeente stelt een aanjaagbudget beschikbaar als steun in de rug voor nieuw op te starten sport- en beweegaanbod, dat beter voorziet in de behoeften van de wijkbewoners. Enige eis is dat de activiteiten op den duur zichzelf bedruipen.

Overzicht over het complete lokale sport- en beweegaanbod

De sportregisseurs maakten een overzicht van al het sport- en beweegaanbod in de wijk waarvoor zij werken. Het aanbod van verenigingen, stichtingen, welzijnspartijen, commerciële aanbieders, zpp’ers: alles is meegenomen in dit overzicht. Al het aanbod is op activiteitenniveau in kaart gebracht, dus elk uurtje is bekend. Per activiteit zijn doelgroep, kosten en contactgegevens bekend.

2 soorten kennis waar de sportaanbieder iets aan heeft

De kennis waarmee de sportregisseurs naar de sportaanbieders gaan, is heel specifiek. Algemene kennis, zoals ‘hoe kan ik ouderen in beweging krijgen?’ is vaak niet toereikend voor sportaanbieders om echt die mensen te bereiken, die het lastig vinden om aan te haken bij het bestaande aanbod. De sportregisseur gebruikt daarom twee soorten kennis op het gebied van vraag en aanbod:

1. Wijkanalyse van inwoners uit een specifieke Rotterdamse wijk
2. Resultaten uit behoefteonderzoek op het gebied van sport en bewegen onder diverse bevolkingsgroepen in Rotterdam, in verschillende levensfases.

Welke kennis geeft de wijkanalyse?

In de wijkanalyse zijn alle sportgerelateerde cijfers uit onderzoek opgenomen (verzamelt door de productspecialist): aantal inwoners, leeftijdsopbouw, opleidingsniveau, gezondheidscijfers en beweegcijfers zijn per wijk inzichtelijk gemaakt in verkorte wijkanalyse.

Welke kennis geeft het behoefteonderzoek?

• SportRegie onderscheidt verschillende levensfasen: van dreumes tot en met de bejaarde. De levensfasen zijn vastgesteld op basis van literatuuronderzoek.
• Per levensfase zijn het sport- en beweeggedrag, wensen, behoeften en belemmeringen op het gebied van sport en bewegen beschreven.
• Ook zijn er drie zogenoemde beweeg identiteiten opgesteld op basis van de belangrijkste drijfveren voor mensen om te sporten: de uitdagingsgerichte sporter, de sociale sporter en de ervaringsgerichte sporter.
• Tenslotte geeft het behoefteonderzoek per levensfase inzicht in de do’s en don’ts op het gebied van communicatie. Welke foto’s of woorden spreken bewoners in een specifieke levensfase aan? Via welke communicatiekanalen is een leeftijdsgroep te bereiken?

.

Het inzetten van overzicht en kennis

Een sportregisseur gaat vervolgens met de lokale sport- en beweegaanbieders om tafel. Samen leggen zij het overzicht van al het aanbod, en het inzicht in de wijk naast elkaar. Op deze manier worden witte vlekken zichtbaar. Matcht het aanbod in de wijk wel met de bewoners van de wijk? Voorbeeld: in Rotterdam wonen in enkele wijken veel dreumesen, uit de analyse blijkt dat er voor deze levensfase zeer weinig aanbod is. De sportregisseur kan op deze manier gericht in gesprek met sport- en beweegaanbieders om hen te stimuleren activiteiten voor deze levensfase op te zetten.

Ik ben geïnteresseerd in de aanpak, wat is er nodig?

1. Overzicht van al het sport en beweegaanbod per wijk/dorp
2. Basale informatie van de inwoners van de gemeente, uitgesplitst per wijk/dorp: leeftijd, geslacht, inkomenssituatie en sportparticipatie
3. Een (online) systeem waarin je al deze kennis deelt met elkaar en met de lokale sport- en beweegaanbieders
4. Kennis over sport- en beweegbehoefte van inwoners
5. Mensen die de kennis up-to-date houden en sport- en beweegaanbieders kunnen adviseren (sportregisseurs)
6. Budget om sport- en beweegaanbieders te ondersteunen bij het opzetten van nieuwe – passende – activiteiten

Voor meer informatie: www.sportregie.nl, sportregie@rotterdam.nl.