De SROI van sport en bewegen in Ede
De SROI (social return on investment) van sport en bewegen laat zien of investeringen maatschappelijk gezien meerwaarde opleveren voor een gemeente. Er bestaan tussen gemeenten verschillen in SROI-uitkomsten. In dit artikel kijken we naar de SROI van de gemeente Ede.
Investeren in sport en bewegen heeft maatschappelijke meerwaarde. Dat werd duidelijk uit het Social Return on Investment (SROI) onderzoek dat, in opdracht van Kenniscentrum Sport & Bewegen, door Rebel en het Mulier Instituut is uitgevoerd. De SROI van sport en bewegen wordt geschat op 2,51. Met andere woorden: iedere euro die je investeert, levert 2,51 euro op.
Investeren in sport en bewegen loont
Sport en bewegen hebben maatschappelijke meerwaarde, zo blijkt uit onderzoek. Deze sociaaleconomische waarde is in 2021 opnieuw berekend door onderzoeksbureau Ecorys. Wanneer iemand structureel sport of beweegt, kan dit tot € 75.000 aan maatschappelijke waarde per persoon opleveren, over de rest van zijn of haar leven. Dit zijn gezondheids-, sociale- en arbeidsvoordelen. Ecorys heeft deze voordelen onderzocht en voor drie leeftijdsgroepen in euro’s uitgedrukt. Bekijk de infographic en het volledige rapport. Lees ook: Wat is de sociaaleconomische waarde van sporten en bewegen?
Adviesbureau Rebel en het Mulier Instituut hebben deze opbrengsten afgezet tegen de maatschappelijke kosten om te kunnen sporten en bewegen – de Social Return On Investment (SROI). Het blijkt dat de maatschappelijke opbrengsten 2,7 keer zo hoog zijn als de kosten die worden gemaakt. Dit betekent dat investeren in sporten en bewegen maatschappelijke waarde heeft. Lees het onderzoek en bekijk de infographic voor de resultaten in één overzicht. Wil je meer duiding? Lees dan: SROI van sport en bewegen: maatschappelijke opbrengsten zijn 2,7 keer zo hoog als de kosten
Jouw lokale cijfers in één overzicht
De SROI van sport en bewegen is lokaal niet overal hetzelfde. Kenniscentrum Sport & Bewegen heeft een infographic ontwikkeld waarmee in één oogopslag het lokale SROI-cijfer en andere kengetallen rondom sport en bewegen van de gemeente zichtbaar zijn. Met inzicht in deze data kun je als beleidsambtenaar het belang van investeren in sporten en bewegen nog beter onderbouwen. En je kunt het overzicht gebruiken in gesprekken binnen de eigen gemeente of met andere sectoren. Ook is het een handig overzicht om te gebruiken als startfoto voor je sport- en beweegnota of -visie. Benieuwd naar de cijfers voor jouw gemeente? Vraag dan snel de infographic aan. Deze ontvang je binnen vijf werkdagen in je inbox.
Waarde van een SROI
Een (positieve) SROI kan gemeenten deels helpen bij:
- onderbouwen van het gemeentelijke beleid op het gebied van sport en bewegen;
- verantwoorden van uitgaven aan sport en bewegen aan de politiek en burgers;
- overtuigen van interne stakeholders van het nut van uitgaven aan sport en bewegen;
- lobbyen met externe stakeholders over investeringen in sport en bewegen;
- optimaliseren van gemeentelijk sportbeleid door kennisgedreven beleid te voeren.
Om als gemeente tot nieuwe inzichten voor beleid te komen, is de SROI-ratio alleen niet voldoende. Voor het vinden van verklaringen zijn case studies erg nuttig gebleken. Meerdere gemeenten hebben inmiddels een verdiepende analyse laten uitvoeren. In een eerder artikel hebben we de ervaringen vanuit Almere beschreven. In dit artikel lees je de ervaringen van de gemeente Ede over hun case studie.
Bekijk hier het volledige SROI rapport van de gemeente Ede
Waarde van een SROI
De waarde van dieper inzicht in de eigen SROI was voor Ede aanleiding om de verdieping te willen opzoeken. Naar aanleiding van diverse publicaties over de SROI van sport en bewegen nam Sportservice Ede het initiatief om met Kenniscentrum Sport & Bewegen in gesprek te gaan over de mogelijkheden om de gemeente Ede als casusgemeente te gebruiken. Zowel het sportbedrijf als de gemeente bleken enthousiast. Dennis Zwartkruis, Beleidsadviseur voor de afdeling Beleid Wonen, Economie, Sport en Cultuur, vertelt: “Het is erg interessant voor ons sportbedrijf en voor onze gemeente om aan te tonen wat de investering in sport oplevert. Om de inzet van de middelen te verantwoorden.”
Context gemeente Ede
De gemeente Ede heeft ongeveer 116.000 inwoners en beslaat met haar kernen zo’n 32.000 hectare. De vorige sportnota moest bijdragen aan een ‘keuze voor food in een jonge, groene stad van ontmoeten en verbinden’, waarbij een gezonde leefstijl leidend was. Sport en bewegen is hier een onderdeel van en moeten Edese herkenbare waarden zijn. Voor de gemeente Ede is het belangrijk om de kracht van sport en bewegen bereikbaar te maken voor iedereen.
In november 2019 is het sportakkoord Ede gepubliceerd. Dit wordt gezien als startpunt. De ambities die daarin uitgesproken worden (geformuleerd op de thema’s Sport en bewegen voor iedereen, Kinderen vaardig in bewegen, Vitale sportaanbieders, Sport, zorg en gezondheid, Duurzame sportinfrastructuur) worden namelijk uitgewerkt in een nieuwe sportnota. Daarbij worden ook de uitkomsten van het SROI-onderzoek voor Ede benut.
Aanpak SROI analyse Ede
De opbouw van de SROI van sport en bewegen in Ede is vergeleken met een aantal benchmarkgemeenten. Dat zijn gemeenten die nabijgelegen zijn, een vergelijkbaar bevolkingsaantal hebben en/of een sociaaleconomisch profiel kennen dat lijkt op dat van Ede. In dit geval is gekozen voor Apeldoorn, Arnhem, Deventer, Nijmegen en Veenendaal.
Om tot een definitief rapport te komen, hebben er twee gesprekken plaatsgevonden en zijn er beleidsstukken en eerdere onderzoeken geanalyseerd. Zwartkruis: “Het was verrassend om te zien hoeveel gegevens jullie zelf al verzameld hadden. Onze arbeidsinzet is dus relatief laag geweest en toch hebben we alle gegevens in beeld gekregen. Dat overzicht is fijn en echt heel nuttig! In de gesprekken zelf konden wij onze vragen kwijt en brachten de antwoorden andere inzichten, de juiste nuance bij de verschillende cijfers.”
Resultaten SROI analyse Ede
De SROI van sport en bewegen in Ede wordt geschat op 2,75. Dit houdt in dat de maatschappelijke opbrengsten van sport en bewegen 2,75 keer hoger zijn dan
de kosten. Het gaat om de opbrengsten en kosten van de maatschappij als geheel. Het betekent dus niet automatisch dat een extra bestede euro door de gemeente tot € 2,75 aan extra opbrengsten zou leiden.
De SROI van Ede is hoger dan die in Nederland. In onderstaande afbeelding zie je aantal factoren die daar mogelijk op van invloed zijn, zoals:
- Ede scoort vrij hoog op de kernindicator Beweegvriendelijke omgeving. Het buitengebied, de aanwezigheid van routes en de nabijheid van voorzieningen springen er positief uit.
- De gemeentelijke uitgaven voor sport in Ede zijn relatief laag voor Nederland.
- Er is veel commercieel sportaanbod.
Input voor gesprek binnen en buiten het gemeentehuis
Zwartkruis: “Het rapport is voor ons erg bruikbaar. We kunnen er de highlights uithalen voor onze nieuwe sportnota en zorgen voor de juiste onderbouwing. In de raad hebben we het al benut om uitleg te geven over onze sportdeelname. Daarnaast is het ook gewoon mooi dat je een getal hebt, dat laat zien wat sport en bewegen nu daadwerkelijk oplevert. Uiteraard is dit niet keihard en weten we ook niet wat er nu echt op het conto van de gemeente komt. Denk bijvoorbeeld aan besparingen binnen het sociaal domein. Vooraf is dit ons echter voldoende duidelijk gemaakt en de SROI analyse voldoet dus aan onze verwachtingen. We zien het dan ook vooral als een eerste aanzet om het gesprek over de waarde van sport en bewegen aan te gaan zowel binnen als buiten het gemeentehuis.”
Ervaringen groepsdiscussie
Tijdens een online groepsdiscussie met de andere benchmark gemeenten is er gekeken naar relevante verschillen tussen de aanwezige gemeenten. Ede koos voor de volgende thema’s:
- Beleidsimpact corona (vereniging/fitness)
- Maatschappelijke betrokkenheid verenigingen
- Koppeling met andere domeinen (gezondheid en sociaal domein)
Tussen de gemeenten zijn veel ervaringen uitgewisseld. De hoofdpunten van de discussie zijn opgenomen in het definitieve rapport. Separaat is een uitgebreid verslag gemaakt en heeft Kenniscentrum Sport & Bewegen een presentatie opgeleverd met de beschikbare kennis (onder andere vanuit de monitor Sport en Corona en diverse praktijkvoorbeelden) op de genoemde thema’s.
Zwartkruis: “De groepsdiscussie was voor ons de absolute meerwaarde. Het was heel prettig. Positief is dat het SROI-rapport een soort ‘trigger’ vormt om over bepaalde thema’s na te denken en dat je er op deze manier met je naaste collega’s over kan sparren en van elkaar kunt leren. Door de ‘waan van de dag’ komt dat er zelden van.”
Aangezien veel van de gemeenten voor vergelijkbare uitdagingen staan, werd door alle aanwezigen de wens uitgesproken om vaker ervaringen uit te wisselen in een setting als deze. Zwartkruis: “Met Arnhem en Nijmegen hebben we al besproken hier zeker een vervolg aan te geven. Maandelijks gaan we vooral beleidsinhoudelijke zaken uitwisselen!”
Hoe nu verder in Ede?
Ede werkt toe naar een nieuwe sportnota. Een visie op sport in de gemeente Ede. De ambities en doelstellingen uit het sportakkoord en het SROI-rapport vormen een basis. Half november moet de nota bij de raad liggen en dan volgt in het eerste kwartaal van 2021 een uitvoeringsprogramma. Zwartkruis: “Met dit rapport kunnen we met de politiek in gesprek en hebben we duidelijke actiepunten voor in de nota. Bijvoorbeeld hoe we onze beweegvriendelijke omgeving, die hoog scoort, nog beter kunnen ontsluiten.”
Advies aan andere gemeenten
Ede is blij met de uitkomsten en vindt het een mooi product. Zwartkruis: “Het was een ongelooflijk leuk traject. Bij ons kwam Sportservice met het idee en was mijn eerste reactie: okee, laten we dan maar weer een onderzoek doen. Maar ik ben erg verrast door de inzichten. Het is een mooi product. Het heeft ons meer inzicht gegeven in de data die er is, het is nuttig voor de visievorming en qua onderbouwing/verantwoording. Het geeft aanleiding om in gesprek te gaan en ik ben ervan overtuigd dat veel meer gemeenten op deze manier van elkaar kunnen leren!”
Meer lezen
Kijk op de productpagina van de SROI van sport en bewegen!