Jonge sportbestuurders: ervaringen en adviezen

Wat vinden jonge sportbestuurders van hun rol? En welk advies geven zij aan bestaande besturen over hoe het nog beter kan? Dit artikel zet onderzoeksresultaten en tips op een rij.

Sportbestuurders. Wie daar een beeld bij zoekt, denkt waarschijnlijk aan oudere mannen. Best raar, als je bedenkt dat het grootste gedeelte van de sporters in Nederland uit jongeren bestaat. SportknowhowXL, een groot informatieplatform voor de zakelijke sportmarkt, opende een achtergrondcolumn ‘de jonge sportbestuurder’ om jonge sportbestuurders aan het woord te laten over de redenen waarom zij sportbestuurder worden, wat zij hiervan leren en wat er nog zou moeten veranderen bij ‘sportbesturen in Nederland’ om meer jongeren als bestuurder actief te laten zijn. In dit artikel analyseren we de ervaringen, adviezen en tips van deze groep bij sport betrokken jongeren.

Wie namen deel?

De rubriek van SportknowhowXL is geen perfecte afspiegeling van de groep Nederlandse sportbestuurders, omdat de deelnemers zichzelf konden aanmelden of zijn aangedragen door andere personen. Toch zijn de antwoorden interessant en heeft Kenniscentrum Sport ze geanalyseerd. In dit artikel vind je de belangrijkste redenen voor jongeren om toe te treden tot een bestuur, hun leerprocessen tijdens een bestuursperiode en wat zij zelf zouden veranderen om meer jongeren richting besturen te trekken.

Wat zijn voor jongeren redenen om toe te treden tot een sportbestuur?

Creëren van een netwerk: Eén van de belangrijkste redenen voor jongeren om toe te treden tot een sportbestuur, is het creëren van een netwerk. Jongeren geven aan dat in de huidige maatschappij het hebben van een netwerk (later) van groot belang is. Tijdens hun bestuursperiode komen ze met verschillende mensen in contact: (jeugd)trainers, coaches, ouders, gemeente, enz. Het voordeel van het leren kennen van dit netwerk, zou zich volgens hen in de toekomst moeten uitbetalen.
CV-building: De meest genoemde reden voor jongeren om bestuurder te worden is dat een bestuurservaring goed op hun CV staat. Tegenwoordig wordt er steeds meer waarde gehecht aan een uitgebreide CV en bestuurservaring mag daarop niet ontbreken. Een functie in een sportbestuur wordt door jongeren dan ook aangegrepen als een mooie leerschool voor het vervolg van een maatschappelijke carrière.
Bestuur en studie: Jongeren treden vaak toe tot een bestuur, omdat ze het zien als een positieve activiteit die aansluit bij de opleiding die zij volgen. Door de combinatie van bestuur en studie zien zij de mogelijkheden voor het uitbreiden van hun netwerk, het opdoen van ervaring en het (mogelijk) behalen van studiepunten door het vervullen van een bestuursfunctie.
Bestuur en werk: Er zijn veel jongeren die door het bestuur van een sportvereniging worden gepolst voor een bestuursfunctie, omdat dat mooi aansluit bij het werk dat jongeren buiten de vereniging doen. Zo zie je in de analyse dat veel jonge penningmeesters bij een vereniging ook een financiële functie bij een werkgever vervullen. De jonge bestuurders zien het dan als een mooie gelegenheid om het werk te combineren met de vereniging.
Motivatie: Veel jongeren vinden het ‘gewoon’ leuk om bestuursfuncties te vervullen. Deze jongeren zijn gemotiveerd om wat terug te doen voor de vereniging waar zij over het algemeen al lang lid zijn. De jongeren zien het als hun ‘steentje bijdragen’ aan de vereniging.
Leerschool voor jongvolwassenen: Jonge sportbestuurders zien het besturen in een sportvereniging vaak als een goede leerschool voor de toekomst. Zo zouden zij in de toekomst kunnen profiteren van de eerder opgedane ervaring tijdens bestuursfuncties. De leercurve tijdens een bestuursfunctie is steil en snel. Jongeren leren niet alleen verschillende facetten van besturen, maar ervaren ook processen uit het dagelijkse leven.
Meedenken, meepraten, meebrengen: Jongeren vormen een groot gedeelte van het ledenbestand van een sportvereniging. Veel van hen die een bestuursfunctie vervullen, vinden het dan ook uitermate belangrijk om mee te denken met de club, mee te praten en bepaalde ervaringen of ideeën mee te brengen.

Wat leren jongeren allemaal tijdens hun bestuursperiode?

Er zijn verschillende zaken waarvan jongeren zeggen dat zij dit geleerd hebben, of waarin zij beter zijn geworden tijdens of na afloop van hun bestuurstijd.

Netwerken creëren: Jongeren noemen het ‘leren creëren van een netwerk’ één van de belangrijkste leerervaringen uit hun bestuursperiode. Door de ervaring in een (sport)bestuur leer je contacten te leggen met mensen binnen, maar ook buiten de vereniging. Hierdoor ontwikkel je een netwerk voor jezelf.
Ervaring in besturen: Veel jongeren zien de bestuursfunctie bij een sportvereniging als een opstap naar een volgende functie in het bedrijfsleven. Door bij de sportvereniging ervaring op te doen, leren ze in de praktijk hoe het besturen precies in zijn werk gaat.
Omgaan met verantwoordelijkheden: Een belangrijk onderdeel van een bestuursfunctie zijn de verantwoordelijkheden die deze functie met zich meebrengt. Voor jongeren een mooi moment om deze verantwoordelijkheden te nemen en daarmee te leren omgaan.
Beleid schrijven, visie formuleren en uitdragen: Bij besturen hoort ook het schrijven van beleid en het uitdragen van een visie op bepaalde thema’s of vraagstukken. Dit zijn belangrijke onderdelen in het proces van een vereniging waarvoor een bestuur verantwoordelijk is. Jonge bestuursleden geven aan dat de manier waarop je beleid schrijft en de manier waarop je een visie formuleert, een belangrijk leerproces is binnen een vereniging.
De club van binnenuit leren kennen: Ondanks dat jonge bestuursleden vaak al wel lang lid zijn, leren zij in hun bestuursperiode pas welke krachten, en vooral ook welke personen, er meespelen en (mee)beslissen in het nemen van besluiten voor de vereniging. Als bestuurslid merk je snel welke factoren of personen belangrijk zijn en leer je de club snel van binnenuit kennen.
Competenties aangeleerd: Zoals al eerder bleek uit de bovengenoemde punten, ontwikkel je in een bestuursfunctie verschillende competenties: vergaderen, beleid schrijven, discipline, verantwoordelijkheid in het nakomen van afspraken, planning maken enz. Het ontwikkelen van deze competenties zien veel jonge bestuurders als een belangrijke stap vooruit in hun carrière.

Wat zijn de mindere momenten tijdens het besturen?

Tijdsinvestering: Jongeren geven aan dat het bestuurswerk niet alleen positief is, maar dat er ook negatieve aspecten aan zitten. Eén hiervan is dat het een forse tijdsinvestering is om een bestuursfunctie vervullen. Dit betekent dus dat je er zeker tijd voor vrij moet kunnen maken.
Jong = niet genoeg capaciteiten: Er zijn jonge sportbestuurders die aangeven dat in het huidige bestuur twijfels bestonden over de vraag of een jong iemand wel de capaciteiten heeft om sportbestuurder te zijn. Wanneer jonge bestuurders uiteindelijk toch de gelegenheid krijgen om toe te treden tot een sportbestuur, zijn de oudere bestuurders vaak van mening dat ze jonge sportbestuurders moeten omarmen en de tijd moeten geven om geschikt te worden voor zo’n functie.

Hoe kunnen we zorgen dat er meer jongeren toetreden tot sportbesturen?

Als je kijkt naar sportbesturend Nederland vallen een aantal zaken op: vrouwen, etnische minderheden en jongeren maken weinig deel uit van sportbesturen. Terwijl al deze groepen toch een groot deel uitmaken van de Nederlandse sport. Hoe kunnen we meer jongeren laten deelnemen aan sportbesturen? Hieronder delen we de adviezen en mogelijke oplossingen die jonge bestuurders hier zelf voor aandragen:

Drempel weghalen. Perspectief bieden. Meedenken, meebeslissen en meedoen. De belangrijkste stap om meer jongeren toe te laten treden tot een bestuur, is drempels weghalen. Besturen is niet alleen iets voor ouderen. Zorg ervoor dat een vereniging jongeren perspectief biedt. Geef ze duidelijke, afgekaderde opdrachten en taken. En misschien wel belangrijker: geef ze een bepaalde verantwoordelijkheid waar ze mee om moeten gaan. Laat ze meedenken, beslissingen nemen en taken uitvoeren. Hiermee zorg je voor meer enthousiasme onder jongeren om toe te treden tot sportbesturen.
Koppeling vereniging en studie (combinatie kennis en praktijk): Veel jongeren hebben tijdens of vlak na hun studie een bestuursfunctie bij een sportvereniging. Om ervaring op te doen of als toevoeging op hun CV. Een advies van veel jongeren is om deelname aan sportbesturen te koppelen aan een opleiding. Hiermee kunnen zij hun tijd en energie in een vereniging stoppen en daarmee ook studiepunten krijgen. Belangrijk is hierbij dat er een duidelijk kader is voor de taakomschrijving en wat van studenten verwacht wordt. Het leerproces voor jonge bestuurders is van belang, ook in relatie tot hun opleiding.
Bouwstenen voor de toekomst versus de conservatieve houding van ouderen: Jongeren zijn de bouwstenen voor de toekomst van de vereniging. Hun enthousiasme zorgt voor frisse ideeën en energie waarmee de vereniging vooruit kan. Belangrijk is dat deze ideeën omarmd worden en jonge bestuursleden gesteund worden in hun acties. Waarbij uiteraard het gedachtegoed van de vereniging niet zomaar losgelaten moet worden.

Bron: http://www.sportknowhowxl.nl/achtergronden/de-jonge-sportbestuurder.

Meer lezen? Bekijk deze publicaties over besturen in de Kennisbank Sport en Bewegen.