Lobbyen voor de sport in de praktijk: hoe doe je dat?

Om sport stevig op de politieke agenda’s te krijgen is het Sportcampagneteam NL opgericht. Hoe ziet het betere politieke lobbywerk er in de praktijk uit? Wij laten drie personen aan het woord die zich met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen op lokaal niveau actief hebben ingezet.

Marvin Visser, directeur sport- & beweegmakelaar Vlaardingen in Beweging

“Wij zijn vorig jaar rond de zomer al met het lobbytraject begonnen. We hebben eerst een aanbevelingsbrief opgesteld, gericht aan de programmacommissies van de verschillende politieke partijen. We kozen een aantal onderwerpen, zoals bewegingsonderwijs, minimabeleid en de verbinding met het sociaal domein. We hebben daarbij niet gehamerd op onze eigen belangen, maar we hebben per terrein aangegeven hoe daar met sport en bewegen winst op te behalen is.

Rondje langs de fracties

Daarna hebben wij een rondje gemaakt langs alle verschillende fracties. Soms duurden die gesprekken een kwartier, soms zat ik ergens wel uur aan tafel om over sport en bewegen in de ruimste zin van het woord te praten. Dit alles natuurlijk in de hoop dat we dit in de partijprogramma’s terug zouden zien. Dat is heel verschillend gebeurd. Soms zien we letterlijk passages uit onze brief terug, soms is het een stuk minder.

‘Zendtijd politieke partijen’

Toen de programma’s bekend waren hebben we alle partijen ‘zendtijd voor politieke partijen’ aangeboden. In een minuut tijd mochten ze hun standpunt ten aanzien van sport en bewegen in Vlaardingen duidelijk maken. Dat zijn echt leuke filmpjes geworden waarin ze letterlijk gedwongen werden om iets over sport en bewegen te vertellen. Die filmpjes hebben we gebundeld en op een speciaal opgerichte website gezet.

Debat in de boksring

De vierde stap was dat we alle partijen hebben uitgenodigd voor een sportdebat. We hebben alle lijsttrekkers in een boksring gezet, onder een spotlight. Dat vonden ze allemaal heel erg leuk, het was op die manier meer entertainment dan een ernstig debat. We hebben foto’s gemaakt van de fractievoorzitters in de boksring. Bij die foto’s hebben we uitspraken gezet die ze toen hebben gedaan. Straks, direct na de verkiezingen, krijgen zij hun foto met daaronder hun quote toegestuurd. Met daarbij natuurlijk het verzoek om de daad bij het woord te voegen.

Ik durf wel te zeggen dat als wij dit lobbytraject niet hadden doorlopen, sport en bewegen nauwelijks een issue was geworden in Vlaardingen. Er zijn hier geen hele grote issues, of nijpende kwesties. En als die er niet zijn, komt het onderwerp ook niet in stemwijzers terug en niet in de partijprogramma’s. Nu hebben ze er wel allemaal iets over moeten zeggen, en aan die woorden kunnen wij ze houden.

Lobby vasthouden

Het is heel belangrijk om de aandacht voor dit onderwerp de komende vier jaar vast te houden. Ik ben zeker ook van plan om volgend jaar weer iets te organiseren. Geen sportdebat, maar bijvoorbeeld wel een rondje langs de sportvelden met geïnteresseerde gemeenteraadsleden. Om ze letterlijk te laten zien wat er speelt en wat er leeft. Ik snap dat het moeilijk is om zoiets als individuele sportvereniging te organiseren. Het is daarom slim om de verbinding te zoeken met andere sportverenigingen en belanghebbenden, bundel je krachten. Zodat je een breed platform creëert waarmee je als klankbord voor gemeenteraadsleden kunnen fungeren. Als je het hele jaar door zo breed vertegenwoordigd je stem kunt laten horen, vier jaar lang, dan hoef je niet vijf maanden voor de verkiezingen opeens heel hard te buffelen.”

Louisse Vonk, verenigingsadviseur KNVB

“Via mijn werk bij de KNVB kwam ik erachter dat NOC*NSF op zoek was naar sportcampagneleiders met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen. Ik vind sport heel leuk en belangrijk en politiek interessant, samen leek het me een mooie combinatie. Ik heb deze taak in mijn woonplaats Delft opgepakt en heb meteen contact gezocht met de Sportraad van Delft. Zij vertegenwoordigen alle verenigingen en ze hebben goede contacten, zoals met de wethouder sport.

Dwing partijen na te denken: wat wil ik met sport?

Een mooie bijkomstigheid was dat een oud-collega van de KNVB van de afdeling public affairs het ook interessant vond om in deze sportcampagne samen op te trekken. Hij weet hoe het politieke spel werkt, dat is prettig. Samen met de Sportraad hebben we ons verdiept in alle partijprogramma’s, om te zien wat ze over sport te zeggen hadden. Vervolgens hebben we een sportdebat georganiseerd, waarbij we onze vragen en stellingen baseerden op die partijprogramma´s. Ik was positief verrast over de aandacht die er voor sport was in de partijprogramma’s. En dat alle politieke partijen bij het sportdebat aanwezig waren, was ook een goed teken. Het debat dwong de deelnemers na te denken: wat willen wij nou precies met sport? En zo wordt het ook voor de inwoners duidelijk waar deze partijen op sportgebied voor staan.

Leren hoe het politieke spel werkt

Het is niet zo dat mijn bemoeienis met sport en politiek na de verkiezingen opeens eindigt. We gaan het sportdebat met de sportraad evalueren. En we zullen goed kijken hoe het coalitieakkoord er straks uit komt te zien. Want het is best makkelijk voor partijen om te zeggen: we vinden sport belangrijk. Maar de grote vraag is natuurlijk: worden die beloftes straks waargemaakt?

Met het oog op toekomstige lobbytrajecten is het denk ik goed om met anderen kennis en ervaring uitwisselen. Ik wil zelf graag beter weten hoe de politiek in de praktijk werkt, ook achter de schermen. De grootste uitdaging is om blijvend aandacht voor de sport te vragen, ook buiten verkiezingstijd om. Ik zou het in ieder geval hartstikke mooi vinden als we in Delft met elkaar die weg kunnen voortzetten.”

Theo de Vaal, public affairs KNLTB

“Er is voor de tennisverenigingen een wereld te winnen als het gaat om het duidelijk maken van hun sportieve en maatschappelijke meerwaarde aan gemeenten. Tennis is namelijk behoorlijk van de politieke radar verdwenen, is ons inmiddels wel duidelijk. De houding van de tenniswereld was en is in veel gevallen: wij redden ons zelf wel. Dat is heel prijzenswaardig, maar het gevolg is dat clubs die het moeilijk hebben, niet goed voor hun belangen op kunnen komen bij de politiek. Sommige andere sporten hebben dat veel beter voor elkaar.

Lokaal de goede tone of voice vinden

Wij gaan als KNLTB onze tennisclubs heel concreet helpen dat te veranderen. We hebben via ons eigen magazine en onze nieuwsbrieven de clubs gewezen op het ontwikkelde campagnemateriaal in aanloop naar de Gemeenteraadsverkiezingen. Maar het beste is volgens mij om de kennis en kunde op lobbygebied persoonlijk te delen. Wij werken samen met Henriëtte Kievit van Hofstaten Public Affairs: zij is lobbyspecialist en weet precies hoe de politiek werkt en welke tone of voice je moet hanteren. Met haar hulp gaan we onze accountmanagers, die bij alle clubs over de vloer komen, opleiden en bijscholen zodat zij verenigingen kunnen helpen beter aansluiting te vinden bij de lokale politiek. Uit de workshops die we op ons jaarcongres hebben georganiseerd over dit thema is wel gebleken dat verenigingen dit echt een nuttig en interessant onderwerp vinden. Ik weet ook zeker dat een heleboel bestuursleden wel verbindingen hebben met de lokale politiek. De vraag is alleen of en hoe je daar gebruik van gaat maken. Daar willen wij ze graag bij helpen.”