Spring naar content

Neem de trap, blijf vitaal

Blijven traplopen kan je helpen om vitaal te blijven. Als je op een veilige manier kunt traplopen en redelijk mobiel bent, is het daarom beter de traplift nog even te mijden. De trap kan namelijk veel betekenen voor je fitheid, terwijl stoppen met traplopen het verouderingsproces kan versnellen.

Iedereen spant zich in en overwint de zwaartekracht bij traplopen. Sommige mensen ervaren bij een rustige stijgsnelheid, traplopen al als een intensieve beweging. Je hartslag gaat omhoog, je ademhaling versnelt en je gaat hijgen. Traplopen maakt namelijk aanspraak op je balans en coördinatievermogen: het positioneren van je voeten en op het juiste moment je arm verplaatsen op de armleuning. Je zoekt de balans en kracht om voor een moment op een been te staan. Maar wat als traplopen moeizamer gaat dan anders?

Fysieke beperkingen

Minder of niet meer de trap nemen, betekent dat je minder actief bent. Je gebruikt je spieren steeds minder en maakt minder aanspraak op je conditie. Dat heeft gevolgen voor bepaalde dagelijkse handelingen. Denk maar eens hoe je uit de stoel opstaat, naar het toilet gaat of boodschappen doet. Door minder gebruik te maken van onder meer je spieren, worden deze handelingen steeds moeilijker.

Zie ook hoe Katja Schuurman als 100-jarige de fysieke beperkingen van de oude dag ervaart in het populair-wetenschappelijke tv-programma Katja’s Bodyscan.

Voordelen van traplopen

Traplopen levert ons lichamelijk en geestelijk veel op. Een greep uit de voordelen van het vaker en/of blijven traplopen naarmate we ouder worden:

  • behoud van conditie; vaker de trap nemen vergroot de conditie;
  • behoud van spierkracht: vaker de trap nemen vergroot de spierkracht;
  • soepelere gewrichten;
  • goed voor hart en longen;
  • behoud van coördinatie.

Twee minuten traplopen heeft al een positief effect op de calorieverbranding, volgens het Diabetesfonds. En ga je op een dag vaker met de trap, dan is het ook goed voor je gewicht, cholesterol en bloedsuiker.

Oud-atlete Olga Commandeur pleit ervoor dat mensen zo lang mogelijk blijven traplopen. In dit filmpje breekt ze een lans voor traplopen in het kader van de Beweegrichtlijnen.

Op de afbeelding hieronder zie je hoeveel inspanning (huishoudelijke) activiteiten kosten. Het beeld laat zien dat je met huishoudelijke klussen ook kunt werken aan je fitheid. Met onkruid wieden verbruik je bijvoorbeeld net zoveel energie als met wandelen in een rustig tempo.

Traplopen onderdeel van dagelijkse training

Onderzoek toont aan dat het bij de problemen met dagelijkse handelingen als traplopen, boodschappen doen, schoonmaken, opstaan en gaan zitten, niet alleen gaat om spierkracht, maar juist om het samenspel van waarnemen, hersenfuncties en spierbewegingen. Hierdoor kun je huishoudelijke klussen dus inzetten als ‘training’. Want schoonmaken en stofzuigen zijn eigenlijk een sportieve inspanning. Actief blijven in het huishouden draagt dus bij aan fit en vitaal ouder worden.

“

De helft van de 85-plussers kan één of meer van die taken niet meer zelfstandig uitvoeren. Dat is niet goed voor hun kwaliteit van leven en ondermijnt hun zelfstandigheid.”

Dr. Paul de Vreede (Wetenschap NRC.nl, 2006)

Valrisico

Uit de Senior-Stap-Studie blijkt dat de mate van beweeglijkheid het risico op vallen bepaalt. Kort gezegd, je loopsnelheid heeft invloed op je valrisico. Minder stevig op de benen staan, moeizamer opstaan uit de stoel en minder zeker zijn bij het lopen, vergroot de kans op vallen. Zoals eerder gezegd: traplopen verloopt niet bij iedereen vlekkeloos. Een hapering in het systeem kan een disbalans geven, een schrikreactie oproepen en zelfs – in het ergste geval – een val veroorzaken. Des te meer reden om te blijven traplopen.

Valongevallen bij 65-plussers (2019):

  • 37.100 ziekenhuisopnamen
  • 109.000 SEH-behandelingen
  • 4.720 sterftegevallen door val
  • De meeste valongevallen gebeuren in en om huis

Bekijk de infographic

‘Feiten en cijfers valongevallen 65-plussers 2019’ van VeiligheidNL.

Houd de regie in eigen hand

Velen van ons willen graag fit en vitaal ouder worden. Liefst in eigen huis en in een bekende omgeving en zonder al te veel hulp van derden. Daarbij wil je ook die dingen doen die je al graag deed. Houd de regie in eigen hand door zelf zoveel mogelijk te blijven doen, actief te blijven, in beweging te zijn op welk vlak dan ook. En op je eigen manier, jouw eigen niveau en dat wat je graag doet en waar je plezier aan beleeft. Dus..

  • Houd traplopen zo lang mogelijk in ere! Neem de trap zoveel mogelijk (indien nodig met traptrede-verlagers).
  • Doe zoveel mogelijk zelf in uw huishouden.
  • Beweeg! In de vorm van wandelen, beweegactiviteiten tot sportievere inspanningen.
  • En doe vooral dat wat je leuk vindt.

Meer over mobiliteit en valrisico