Opstarten van de activiteiten in binnenzwembaden: veel regels maar ook kansen
De opening van de binnenzwembaden kwam voor velen toch wat onverwacht. Een rondgang langs een aantal baden leert dat de meeste zwembaden gefaseerd van start zijn gegaan en bijvoorbeeld eerst alleen de zwemlessen of het banenzwemmen hebben opengesteld. En onder flink wat voorwaarden om de veiligheid te garanderen. In dit artikel delen we de ervaringen van Tim van de Kolk, manager zwemzaken Zwembad De Peppel in Ede en Mirjam Jager, eigenaar van Zwembad Oosterbeek.
De meeste binnenbaden gingen iets later open dan de door het kabinet aangekondigde datum. Soms was de datum al niet haalbaar door technische redenen: het kost dagen om het water op te warmen. Ook moest de chloordosis aangepast. Belangrijkste reden was echter dat het tijd kost om een goed protocol op te stellen en vervolgens het zwembad en het aanbod in te richten. Eerst was de zwembranche aan zet: om de binnenzwembaden veilig open te laten gaan, ontwikkelden de samenwerkende partijen in de zwembranche het Protocol Verantwoord Zwemmen. Daarna was het aan de zwembaden -en verenigingen- een eigen protocol op te stellen en goed te laten keuren door de gemeente.
In Ede en Oosterbeek lukte het goed om het protocol naar de lokale situatie te vertalen. In Ede zijn zwembad en Sportservice één en heeft de beleidsmedewerker ondersteund bij het opstellen van het protocol. Tim: “We waren goed voorbereid, zowel op de situatie als het bad nog langer dicht moest blijven als op een openstelling in de nieuwe 1,5 meter samenleving. Toen het kabinet met het bericht kwam dat de binnenbaden open mochten, hoefden we alleen nog de puntjes op de i te zetten en te testen of alles goed werkte. Dat leverde in ons geval ook de nodige media aandacht op. Met onze ervaring konden we bovendien de verenigingen die gebruik maken van het zwembad goed ondersteunen. Zo konden ook zij snel met hun activiteiten starten.”
Mirjam: “Het protocol was helder en ik heb veel tips van andere zwembaden en lesaanbieders gehad. Via Facebook volg ik verschillende besloten groepen van de zwembranche. Hoe moet je omgaan met EHBO? Maar ook tips over leszwemmen geef ik door aan m’n collega’s. Ik miste in het protocol de informatie over de kleedhokjes: is de scheidingswand tussen de hokjes voldoende of moet je letterlijk 1,5 meter aanhouden. Voor de zekerheid hebben we er maar een hokje tussen gelaten, dan voldoen we in ieder geval aan de veilige afstand. Ook had ik graag wat meer uitleg gehad over de maatregel waarom je niet mag douchen.”
Gefaseerde aanpak
Beide zwembaden zijn gefaseerd open gegaan, net als de meeste andere baden in Nederland. Tim: “Banenzwemmen en leszwemmen zijn de eerste activiteiten waar we mee gestart zijn. Kort erop en na uitvoerig testen volgde ook de vereniging met zijn activiteiten. Testen gaf ons vooral inzicht of de optimale routing met eenrichtingsverkeer goed werkt, hoe zwemmers goed kunnen trainen zonder dat ze elkaar in mogen halen, hoeveel mensen er per activiteit in het bad kunnen zijn. Voor het leszwemmen en een aantal andere activiteiten moeten mensen zich online aanmelden. Ook dat is nieuw.”
“Het is voor de kinderen best veel: en naar school waar alles anders is en naar zwemles waar pappa en mamma er niet bij mogen zijn.”
Mirjam: “We zijn een vrij klein zwembad en hebben ervoor gekozen om zo snel mogelijk met de zwem- en privélessen te starten. Ook zijn we meteen begonnen met de groep Waterratten, de kinderen die net hun A en B diploma hebben gehaald en voor wie het belangrijk is dat ze blijven zwemmen. We hebben alle ouders via mail geïnformeerd en ik ben zelf elke dag in het bad aanwezig om iedereen te woord te staan en wegwijs te maken. Toch kwamen er veel vragen van ouders, vaak praktische vragen zoals ‘Mag ik m’n kind wel helpen met omkleden’. Ouders zijn meestal begripvol: het is vervelend dat we niet bij de zwemles mogen zijn, maar we snappen het wel. Ze komen binnen met ‘wat fijn dat we er weer zijn’. Een aantal ouders hield hun kinderen in het begin thuis omdat ze het spannend vonden hun kind uit handen te geven. Dat vind ik heel begrijpelijk.”
Wennen
Het was ook best wennen, zeker omdat de richtlijn vanuit het protocol is dat ouders niet bij de zwemles aanwezig mogen zijn. Mirjam: “Bij de kinderen t/m 12 jaar maken we daar wel af en toe uitzonderingen op. Dan mag één ouder erbij zijn. Bijvoorbeeld bij een kind met epilepsie of autisme of als een kind het heel moeilijk heeft.
We zijn nog nooit acht weken achter elkaar dicht geweest. Je ziet dat sommige kinderen echt weer even moeten wennen, maar na een paar lessen pakken ze het alweer op. En je ziet kinderen die in die acht weken ineens sterker en zelfstandiger zijn geworden wat een positief effect heeft op hun zwemvaardigheid.”
In Ede speelden ze op de nieuwe situatie en de lange periode zonder lessen in door de eerste week alle kinderen die nog niet halverwege hun diploma waren toen de coronacrisis uitbrak samen met hun ouders gratis te laten zwemmen. De reacties waren erg positief en in de eerste week deden al meer dan 200 kinderen en hun ouders mee. Tim: “Dankzij dit succes starten we nu ook met een speciaal ouder/ kind zwemuurtje. Ouders kunnen op inschrijving een abonnement nemen om extra te oefenen met hun kind. Dat is ter ondersteuning van de zwemles. Zeker voor die kinderen die de lessen spannend vinden, verwachten we dat het ze helpt als ze ook met hun ouders een keertje extra zwemmen en oefenen. Zweminstructeurs staan dan langs de kant om tips te geven. Dit initiatief is een mooie bijkomstigheid van deze periode! Verder zijn we de lessen gestart met groepjes van vijf kinderen. Vanaf nu gaan we weer in wat grotere groepen lesgeven. En zolang we de 1,5 meter afstand veilig kunnen bewaren mogen ouders bij de les blijven kijken.”
Routing
In de route door het zwembad en in de kleedruimten kun je duidelijk aangeven hoe je 1,5 meter afstand houdt. Mirjam: “We hebben leuke plaatjes in de kleedruimten. Dan zeggen we tegen de kinderen: ga maar zoeken waar je je mag omkleden.” Tim: “Wij maken gebruik van een aparte ingang voor binnenkomen en naar buitengaan. Met name voor onze jongere medewerkers (20 – 25 jaar) is het extra lastig om afstand te houden. Zij zijn bijvoorbeeld sneller geneigd dichter bij elkaar te gaan staan dan de vereiste 1,5 meter. En dat doet dan weer een extra beroep op de meer ervaren collega’s.”
“Een kind dat niet durft wil je toch het liefst een handje of een aai over de bol geven.”
Lesgeven op 1,5 meter
Voor zwemonderwijzers blijkt het -net als voor trainers/ coaches- niet altijd even makkelijk om de 1,5 meter afstand te waarborgen. Zeker bij kinderen t/m 12 jaar en bijvoorbeeld bij Special Swim groepen. Wat doe je als een kind blij is om je te zien en naar je toe rent? Of een kind dat niet durft?
Tim: “Onze instructeurs missen vooral dat ze niet zelf het water in kunnen om de kinderen te begeleiden of manueel te helpen. Zeker bij de eerste twee niveaus. Begrijpelijk, maar het is belangrijk dat we de richtlijnen van het RIVM volgen. We hebben daarin ook een voorbeeldfunctie.” Mirjam: “Wij hebben er bijvoorbeeld voor gekozen om kinderen voorlopig niet met kleding aan te laten zwemmen. De kinderen helpen met het aan- en uittrekken van de kleding zou onvermijdelijk tot problemen leiden om 1,5 meter afstand te houden.”
Betrokkenheid en persoonlijk contact
Het gefaseerd starten van de verschillende activiteiten die een zwembad te bieden heeft draagt bij aan de betrokkenheid van zowel zwembadmedewerkers als bezoekers vinden Tim en Mirjam. Mirjam: “Het geeft je de ruimte om vragen te beantwoorden en uitleg te geven. Ook kun je bekijken wat goed en minder goed gaat en daarin aanpassingen doen. Het is belangrijk dat ouders zich gehoord voelen, zeker nu ze niet bij de zwemles van hun kind kunnen kijken. We staan voor persoonlijk contact, dat proberen we echt te organiseren.”
Tim: “Ook voor onze medewerkers is het belangrijk om gefaseerd op te starten en het gevoel te krijgen dat het goed gaat; dat ze mee kunnen denken en inbreng hebben in deze nieuwe manier van werken. We hebben bijvoorbeeld een werkgroep van vier instructeurs voor de organisatie van de zwemlessen. Daar bespreken we hoe groot de groep kan zijn, hoe we de de routing inrichten etc. Omdat we gefaseerd starten, kunnen niet direct alle groepen in het zwembad terecht. De MBVO (Meer Bewegen Voor Ouderen) groep bijvoorbeeld wil heel graag weer zwemmen maar tot nu toe kunnen we dat nog niet aanbieden. Om ze te laten weten dat we ook voor hun bezig zijn de activiteiten goed voor te bereiden sturen we ze regelmatig een ansichtkaart met ‘We missen jullie’ en informeren we ze via whatsapp groepen. Ook gaat binnenkort ons klantpanel van start dat bestaat uit trouwe bezoekers.”
Ondanks alle strenge maatregelen waar je je als zwembad aan moet houden, ontstaan er juist ook kansen. Verhogen ouderbetrokkenheid, het abonnement ouder-kind zwemmen, het meedenken en de creatieve oplossingen van medewerkers. Dat motiveert, zeker binnen deze nieuwe situatie met extra regels en beperkingen. En niet in de laatste plaats natuurlijk het plezier van de kinderen, de (banen)zwemmers, de leden van de vereniging: “We mogen weer zwemmen!”