Peuter-Pret in het zuiden van Limburg
Peuters van 2 tot 4 jaar met overgewicht krijgen bij Peuter-Pret vooral plezier in bewegen. Maar de methode richt zich op meer: beweging, voeding en opvoeding. En is succesvol.
Bewegen is vooral heel erg leuk. Dat is de belangrijkste boodschap die de initiatiefnemers van Peuter-Pret in het Zuid-Limburgse Schimmert willen uitstralen. Die initiatiefnemers – de fysiotherapeuten van Gezondheidscentrum d’n Dippo – hebben een indrukwekkend aantal partners om zich heen verzameld, met als gevolg dat Peuter-Pret een begrip in de regio aan het worden is, met inmiddels al een paar honderd kinderen die ervan profiteren.
Dit artikel is een praktijkvoorbeeld van hoe sport kan worden ingezet om kwetsbare groepen te laten meedoen met en door sport en bewegen. Het artikel is geschreven voor het magazine van Sport en Bewegen in de Buurt: bekijk het volledige magazine met meer verhalen over kwetsbare doelgroepen hier.
Kinderen Sportief op Gewicht
“Wij hebben in ons gezondheidscentrum ook kinderfysiotherapie”, vertellen Erik en Anica Eurelings van Fysiotherapie & Fysiofitness Eurelings. “En we zagen hier eigenlijk steeds vaker kinderen met overgewicht, steeds jongere kinderen met klachten die je niet verwacht bij die leeftijdsgroep. Heel vaak komt dat neer op inactief gedrag, kinderen die onvoldoende bewegen. Omdat wij daar wat aan wilden doen, zijn we uitgekomen bij Peuter-Pret voor peuters van 2 tot en met 4 jaar. Dat was eigenlijk precies wat wij voor ogen hadden, een methode die zich richt op beweging, voeding en opvoeding. Toen we een aantal partners om ons heen hadden verzameld, wat eigenlijk verrassend gemakkelijk ging, hebben we een Sportimpuls Kinderen Sportief op Gewicht toegekend gekregen.”
Plezier als basis
Het aantal partijen dat zich aan Peuter-Pret verbonden heeft is indrukwekkend. Vooral de rol van het Maastricht UMC+ en het daaraan verbonden expertisecentrum voor kinderen met overgewicht COACH is van groot belang. Gabrielle ten Velde, onderzoekster bij COACH, licht dat toe: “Het sluit uitstekend aan op dat wat wij doen, maar dan voor de jongste doelgroep waar wij nog niks voor hadden. We zitten helemaal op één lijn als het gaat om het belang dat we hechten aan het >fun>-element. Je moet het hele gezin meekrijgen om een gezonde leefstijl te bewerkstelligen, maar het mag ook leuk zijn, juist! Alleen als het leuk is houd je het vol en heeft het effect. Dat stralen wij dan ook uit: je moet niet alleen willen afvallen, je moet er een leefstijl van maken.”
“Alleen als het leuk is houd je het vol en heeft het effect.”
Groot netwerk
Ook andere organisaties hebben zich dus aangesloten bij Peuter-Pret. Met de lokale sportverenigingen is inmiddels een kidsdag georganiseerd die navolging krijgt, een diëtiste en een opvoedcoach geven workshops aan ouders, kinderartsen van de ziekenhuizen van Maastricht en Heerlen zijn nauw betrokken en de gemeente volgt het project op de voet, onder andere doordat ze geld beschikbaar stelt voor innovatieve projecten zoals deze. Beweegcoach Angelique Raadschilders van Nuth Beweegt Nuth verklaart: “Dit project is gericht op kleine kinderen en daar begint het natuurlijk allemaal: plezier krijgen in bewegen, gezond eten en in je opvoeding meekrijgen dat bewegen heel gezond is. Als er thuis niks verandert, verander je bij de kinderen ook niks, en daar wordt hier op een goede manier aan gewerkt. Wat wij bijvoorbeeld heel goed vinden is dat er wekelijks een mailtje wordt gestuurd naar ouders met tips hoe ze kunnen bewegen met hun kind. Heel simpel, gratis en toch heel effectief.”
Peuter-Pret 2.0
Uiteraard zijn ook de basisscholen en de peuterspeelzalen belangrijke partijen. Dat zijn immers de plekken waar de kinderen elke dag komen. “We hebben inmiddels eigenlijk een Peuter-Pret 2.0”, zegt Anica Eurelings. “In eerste instantie kwamen kinderen voornamelijk bij ons vanuit doorverwijzingen van het ziekenhuis en het consultatiebureau, maar we merkten dat de mensen afhaakten. Een traject van een jaar, zoals we dat toen hadden, is gewoon te lang voor veel mensen. Wij proberen Peuter-Pret door te ontwikkelen en aan te passen. Daarom benaderen we nu alle kinderen en dat betekent dat inmiddels al zo’n drie- tot vierhonderd kinderen een zesweeks beweegtraject hebben doorlopen. De leidsters en leerkrachten ondersteunen de eerste vier weken de kinderfysiotherapeut, de laatste twee weken is het andersom. Zo krijgen ze handvatten aangereikt om zelf beweeglessen te geven en bovendien kunnen ze het eerder inschatten als er motorisch iets met een kind aan de hand is. Van een curatief project is Peuter-Pret nu iets preventiefs geworden. Kinderen die het nodig hebben kunnen vervolgens nog eens een driemaandentraject ingaan en het is verbazingwekkend wat kinderen in drie maanden tijd kunnen leren.”
Trend doorbreken
Joke en Annie, leidsters van peuterspeelzaal Jip en Janneke in Schimmert, zijn zeer enthousiast over Peuter-Pret: “Wij zien gewoon dat kinderen tegenwoordig minder bewegen dan vroeger. Ouders gaan veel sneller naar een pretpark of iets kant-en-klaars en die trend moet echt doorbroken worden. Peuter-Pret is geweldig, het interesseert kinderen echt, waardoor ze sneller leren. Zo krijgen ze bijvoorbeeld de eerste week een bandje om waarmee hun bewegingen gemeten worden. Als je dan hoort dat zo’n kindje tegen z’n moeder zegt dat hij niet meer met de auto naar de supermarkt wil, maar op de fiets…”
Er wordt echt geluisterd
En de ouders, hoe ervaren die het traject? Moeders Chantal en Sonja zien hun zoontjes met veel plezier elke week naar d’n Dippo gaan en zijn zeer te spreken over Peuter-Pret. “Wij voelen ons hier echt ontzettend welkom en dat is heel erg fijn”, vertelt Sonja, die hier komt omdat haar zoontje achterloopt in zijn motorische ontwikkeling en op het gebied van spraak. “De aanpak is geweldig: een klein groepje, kinderen van verschillende leeftijden en er wordt ook echt naar jou als moeder geluisterd.”
“Peuter-Pret is geweldig, het interesseert kinderen echt, waardoor ze sneller leren.”
Het verhaal van Chantal is anders: “Mijn zoontje groeit juist hard, en dat terwijl hij nauwelijks iets eet. Het ziekenhuis heeft me anderhalf jaar geleden hiernaartoe verwezen en van die eerste lichting ben ik eigenlijk de enige die nog over is. Zonde dat andere ouders het niet volhouden, het gaat toch om het welzijn van je kind. Ik heb het er maar wat graag voor over om een halfuurtje in de auto te zitten om hier te komen. Ik raad het iedereen aan, je doet je kind er echt tekort mee als je hier niet aan meedoet!”