Samenwerking sport en zorg: Health Tour Amsterdam

Op zoek naar praktijkvoorbeelden en inspiratie over hoe de sport en de zorg kunnen samenwerken? In dit artikel lees je meer over de Health Tour Amsterdam dat als doel heeft om mensen het plezier in bewegen (terug) te laten vinden. We spreken hierover met Maartje Kuijpens, fysiotherapeut en coördinator van fysiotherapie De Baarsjes.

Wat is jullie aanpak?

(Foto: Maartje Kuijpens Health Tour Amsterdam)

Maartje: “Health Tour Amsterdam heeft verschillende programma’s om mensen het plezier in bewegen (terug) te laten vinden. De focus ligt op wat je kan qua bewegen, zodat het een onderdeel wordt van je levensstijl. De buurt waar je woont is belangrijk, de sportaanbieders die jij interessant vindt in je eigen wijk worden als activiteit meegenomen in het programma. Zodoende maak je kennis met alle sportaanbieders en wordt de drempel om ergens heen te gaan verlaagd. Bewegen gebeurt in groepsverband en er wordt veel buiten in het park of op pleintjes gesport”.

Hoe ziet de aanpak eruit?

“We bieden een tweetal programma’s van 12 weken. Een programma voor mensen met overgewicht: Health Tour en een programma voor ouderen: Tour 66.

Je kan aan de Health Tour deelnemen als je tussen de 18 en 65 jaar bent, niet voldoet aan de Nederlands Norm Gezond Bewegen (NNGB) en een Body Mass Index van boven de 25 hebt. Health Tour is bedoeld voor iedereen die moeite heeft om in beweging te komen. Heb je bijvoorbeeld overgewicht, COPD, hartklachten, oncologische klachten of heb je op 1 of andere manier een belemmering in bewegen, danben je bij ons van harte welkom.”

“Voor Tour 66 geldt ook dat een deelnemer niet voldoet aan de Nederlands Norm Gezond Bewegen maar ouder is dan 65 jaar. Bij Tour66 staat bewegen centraal, maar er is ook veel ruimte voor gezondheidsvoorlichting. Bij gezondheidsvoorlichting moet je denken aan diëtetiek, ergonomie, psychologie en coaching.

Bij beide programma’s gaan wij uit van de “GG” methodiek, namelijk Gezondheid en Gedrag. We kijken naar je functioneren en wat je allemaal nog kan en wil qua bewegen.”

Welke professionals zijn betrokken?

“Dat zijn de fysiotherapeut, sportcoach, diëtist, psychologe, sportaanbieders uit de wijk en meerdere verwijzers zoals huisartsen, POH, welzijn, thuiszorg en maatschappelijk werk, GGD en Gemeente Amsterdam. Oftewel het zorgnetwerk uit de buurt.”

Hoe ziet het programma eruit?

“Het programma begint met een intakegesprek van 30 minuten. Vervolgens gaat een deelnemer 12 weken lang sporten (2x per week) onder begeleiding van een fysiotherapeut en sportcoach. In die 12 weken krijgt de deelnemer 3x een (groeps)voorlichting door een diëtist en 3x een (groeps)coaching door een psychologe.

De beweegcomponent bestaat de eerste 12 weken uit 2 keer in de week bewegen. Een (1) keer in de week door de fysio om duidelijk te maken hoe deelnemers kunnen bewegen met de aandioeningen en klachten die ze hebben aangevuld met veel coaching via GG methodiek. De andere keer in de week gaan ze bewegen met de sportcoach en gaan deelnemers allerlei sportlocaties in de wijk af. Ook worden ze aangemoedigd zelf te bedenken wat ze kunnen veranderen qua beweegstijl. Denk hierbij aan de trap nemen in plaats van de lift of de fiets in plaats van de auto enz.”

Welke resultaten bereiken jullie met jullie aanpak?

“We meten op verschillende mogelijke uitkomsten:

ervaren gezondheid (via een VAS schaal),
norm voor gezond bewegen en
de uitstroom naar beweegaanbieders in de wijk.

We meten bij de start van het programma (week 0) en het einde van het programma (week 12). We vragen deelnemers terug te komen bij 6 en bij 12 maanden.

Het belangrijkste resultaat van onze aanpak is een stijging in de ervaren gezondheid en het blijven sporten bij sportaanbieders in de wijk.”

Hoe is de aanpak gefinancierd?

“Voor de gemeente kost de Health Tour per deelnemer € 450 per programma van 12 weken. De deelnemer zelf betaald 60 euro (dat is maar € 2,30 per keer) of 30 euro in geval van minima inkomen voor de gehele 12 weken. De overige kosten van het programma worden vergoed door de gemeente Amsterdam.”

Alle voorbeelden worden gespiegeld aan het model van Positieve Gezondheid en zes dimensies van het model (lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, de spiritueel-existentiële dimensie, kwaliteit van leven, sociaal-maatschappelijk participeren en dagelijks functioneren).

Aan welke dimensies draagt uw aanpak bij?

“We meten de resultaten op ervaren gezondheid. Dat is eigenlijk een samenvatting van bovenstaande dimensies. We krijgen veel deelnemers met een lage SES en houden de meting daarom simpel. Wel gaan we in gesprek over deze dimensies, maar dan meer op Jip en Janneke taal. We vragen in de intake liever open naar de belemmeringen om hun gezondheid te verbeteren op zowel fysiek als mentaal niveau dan gericht op de dimensies. Onze hele visie en omgang met de deelnemers is gestuurd op positiviteit, maar ook kijken we waar we de verantwoordelijkheid terug kunnen geven aan de deelnemer. Door te vragen aan deelnemers waar ze (wel) invloed op hebben en wie in hun omgeving hen daarbij gaat .”

Duiding

Health Tour Amsterdam is een aanpak die goed bruikbaar is in andere gemeenten. Voor de aanpak is de gemeente een belangrijke partner, mede omdat de aanpak goed bruikbaar is voor een doelgroep met een kleiner budget.

Als u verdere vragen hebt over Health Tour Amsterdam of Route 66 kunt u contact opnemen met Maartje Kuijpens: maartjekuijpens@core-active.com.

Lees meer

Op verzoek van een aantal partijen uit de zorg en de sport beschrijft Kenniscentrum Sport een aantal mooie voorbeelden van interventies of aanpakken die een goede aansluiting tussen sport en zorg gerealiseerd hebben. Partijen als KNGF, NOC*NSF, Wandelbond, Atletiekunie, NL Actief Kenniscentrum Sport zetten zich gezamenlijk samen in om de samenleving met sport, bewegen en beweegzorg actiever, vitaler en gezonder te maken.