Samenwerking tussen zorginstelling en sport- en beweegaanbieders
Sportverenigingen en andere sportaanbieders in de regio kunnen een rol van betekenis spelen om een leuk en afwisselend sport- en beweegaanbod te creëren. Dit onder begeleiding van deskundig kader op het terrein van sport en bewegen. Echter, gewoon gebruikmaken van reguliere sportmogelijkheden dicht bij huis is nog niet zo vanzelfsprekend voor sporters met een verstandelijke handicap. Zij ervaren de stap naar een sportvereniging als een hoge drempel. De instelling zal ondersteuning moeten bieden om het gebruik van deze reguliere activiteiten door cliënten mogelijk te maken. Om goede ondersteuning te bieden is het van belang dat een zorginstelling structureel samenwerkt met sport- en beweegaanbieders. In dit artikel komt een reeks praktijkvoorbeelden aan bod.
Naar de sportvereniging
Een cliënt wil graag sporten bij een vereniging. Hoe kan een zorginstelling hier een bijdrage aan leveren? Het stappenplan ‘Doorgeleiding van de instelling naar de sportvereniging’ biedt handvatten waarmee je als zorgprofessional je cliënt op een goede manier kunt laten deelnemen aan het aanbod van sportverenigingen en andere sportaanbieders. Uitgangspunt bij het begeleiden van cliënten is: “Normaal waar mogelijk, speciaal waar nodig.”
Geschikt aanbod
Om als zorginstelling te kunnen bereiken dat je cliënten bij een sportvereniging kunnen sporten is het belangrijk dat je een aantal stappen onderneemt. Allereerst is het goed om de wensen en behoeften van je cliënten in kaart te brengen en een overzicht te maken van het bestaande sport- en beweegaanbod in de regio. Nadat je dit overzicht hebt gemaakt is het erg belangrijk om bij de sport- en beweegaanbieders na te gaan of het aanbod dat zij hebben ook echt geschikt is voor jouw cliënten. Ga bijvoorbeeld na hoe goed ze de doelgroep kennen, of er voldoende begeleiding is en hoe overige dingen zoals vervoer zijn geregeld. Als je tegen knelpunten aanloopt, kun je samen met de sportaanbieder kijken of de knelpunten samen op te lossen zijn. Komen jullie er niet uit, dan kun je een buurtsportcoach of een verenigingsondersteuner van een sportbond vragen om mee te denken. Ook kun je in samenwerking met de sportvereniging een clinic binnen je zorginstelling aanbieden, zodat je cliënten binnen hun vertrouwde omgeving kennis kunnen maken met de sport of beweegactiviteit die hen leuk lijkt. De Sportcarrousel De Haamen is hier een mooi voorbeeld van.
“Jaarlijks wordt een regionale themadag georganiseerd: ‘de iedereen kan sporten dag’. Op alle gebieden van G-sport en aangepaste bewegingsactiviteiten kunnen verenigingen en andere organisaties zich presenteren. Zo zien bezoekers wat er mogelijk is en elk jaar hoor je mensen roepen: ‘Ik wist niet dat dit er was of dat dat kon’.”
Uit: Van Cliënt naar Burger door Eddy Veerman, magazine Zorg in Beweging, 2012.
Ondersteuning op maat
Als de hierboven omschreven stappen met succes zijn afgerond, dan is het van belang om je cliënt ondersteuning op maat te bieden om aan de sportactiviteiten bij de vereniging deel te nemen. Er zijn flink wat mogelijkheden om deze ondersteuning te bieden: via een sportcoach, maatjes, een vrijetijdscoach, een combinatiefunctionaris en ondersteuning voor lidmaatschap bij de vereniging, vervoer en materiaal.
- Sportcoach; Ga na of er bij de gemeente, provincie of MEE organisatie sportcoaches zijn die inzetbaar zijn. Of neem zelf een sportcoach in dienst of vraag een ambassadeur. Een sportcoach helpt bij het vinden van een sport die bij de cliënt past, geeft advies en ondersteuning hoe te gaan sporten, legt contacten met de sportvereniging, gaat een aantal keren met de cliënt mee naar de vereniging en begeleidt de vereniging bij individuele vragen van de cliënt.
- Maatjes: een maatje kan helpen om cliënten te steunen om te gaan sporten of lid te blijven bij een vereniging. Soms is er binnen de zorginstelling al een pool van vrijwilligers en anders kun je in overleg met de familie van je cliënt op zoek gaan naar een maatje. Bedenk van tevoren goed wat je van de vrijwilliger verwacht en wat je kunt bieden. Neem ook eens een kijkje op de landelijke sites beweegmaatje.nl en ikwordmaatje.nl.
- Buurtsportcoach; gemeenten zetten buurtsportcoaches in voor het creëren van voldoende passend sport- en beweegaanbod. Vaak zijn ze zowel werkzaam bij een sport- en beweegaanbieder als in een andere sector (zoals zorg) en dragen ze eraan bij dat meer mensen in hun eigen omgeving kunnen sporten en bewegen. Vraag bij je gemeente na of er een buurtsportcoach actief is voor mensen met een beperking.
- Ondersteuning lidmaatschap bij de vereniging, vervoer en materiaal: kijk of er mogelijkheden zijn voor een bijdrage in vervoer of contributie/lidmaatschap voor je cliënt. Dat kan bij gemeenten die binnen de Wmo mogelijkheden hebben of bijvoorbeeld bij een organisatie als het Jeugdfonds Sport en Cultuur.