Deelakkoord 4: positieve sportcultuur

Het Sportakkoord zet tot 2021 in op zes doelen die moeten helpen het potentieel van sport en bewegen beter te benutten. In dit artikel zoomen we in op deelakkoord 4: positieve sportcultuur.

Sporten moet leuk zijn, veilig, eerlijk en zorgeloos. Daar zorgen we met elkaar voor. Plezier in sport is het fundament voor een leven lang sporten. Winnen en verliezen horen bij de sport en dat kan leiden tot spanningen. Dit mag echter nooit ten koste gaan van het plezier van de sporter. De afgelopen jaren heeft bijna 60 procent van alle sportverenigingen gewerkt aan een plezierig en veilig sportklimaat. We willen ervoor zorgen dat alle sportclubs aandacht hebben voor een positieve sportcultuur. Dat trainers, leraren en instructeurs het welzijn van het kind belangrijker vinden dan winnen en dat ouders en verzorgers langs de lijn positieve supporters zijn.

Wat is de stand van zaken nu?

In de afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in het creëren en borgen van een veilig en plezierig sportklimaat. Het aantal sportverenigingen dat actief bezig is met het creëren van een veilig sportklimaat, stijgt. Verenigingsbestuurders zien een steeds grotere noodzaak om hier aandacht aan te besteden en veel clubs hebben regelingen op dit vlak. Dit geldt ook voor de bevolking. Het actieplan ‘Naar een veiliger sportklimaat’ heeft geleid tot belangrijke lessen over wat wel en niet van invloed is op een positieve sportcultuur. Een proactieve en stimulerende aanpak werkt het beste, met een focus op de sleutelfiguren die op lokaal niveau de cultuur bepalen.

Wat gaat er gebeuren?

• Sportbestuurders kunnen gebruik maken van coaching om een positieve sportcultuur op hun club te realiseren.
• Scheidsrechters bij jeugdwedstrijden scholen we om tot spelbegeleiders. Ook gaan we investeren in het verbeteren van pedagogische kennis van trainers en begeleiders van jeugdige sporters.
• Sportverenigingen kunnen ondersteuning krijgen voor het opzetten van integriteitbeleid. Het gaat om het voorkomen van ongewenst gedrag op en rond de club. De verklaring omtrent gedrag blijft gratis beschikbaar voor vrijwilligers in de sport.

Gemaakte afspraken zijn:

Sportclubs

Alle betrokkenen vinden het van groot belang dat alle sportclubs actief aandacht hebben voor een positieve sportcultuur, en onderkennen dat bestuurders bepalend zijn. Het creëren van een positief en plezierig sportklimaat vraagt consequent tijd en aandacht. Daarom wordt de komende jaren geïnvesteerd in maatregelen zoals invoeren van bestuurscoaching, moderniseren van de Code Goed Sportbestuur en praktijkgerichte cursussen.

Trainer/Coaches

Ook worden trainers en leraren ondersteund in het vormen van een pedagogisch sportklimaat. Daarbij ligt de focus van het sportakkoord op de grote groep (90 procent) van (veelal vrijwillige) jeugdtrainers zonder opleiding. Door hen direct te ondersteunen en te begeleiden bij het geven van trainingen, wordt het leuker om trainer te zijn en wordt de positieve sportcultuur versterkt.

Spelregels

Eenvoudige aanpassingen in de (spel)regels kunnen tot heel ander – meer gewenst – gedrag leiden. Het gaat daarbij zowel om het aanpassen van bestaande spelregels, als om het toevoegen van nieuwe regels. Ook krijgt de positie van de scheidsrechters de komende jaren aandacht.

Ouders/verzorgers

Ouders/verzorger zijn van onschatbare waarde voor de sportvereniging. Zij doen vrijwilligerstaken, rijden naar wedstrijden en moedigen hun kinderen langs de lijn aan. Zonder de inzet van ouders zouden veel kinderen niet kunnen sporten. Voor deze groepen komen er onder andere ouderavonden op de club, een communicatiecampagne en doorontwikkeling van het bestaande platform “de sportouder”.

Bewaken van de ondergrens

De basisfilosofie van deze aanpak is gestoeld op positiviteit. Tegelijkertijd sluiten partijen hun ogen niet voor misstanden. Klein in aantal, maar groot in impact. Daarom zetten de partijen expliciet in op het bewaken van de ondergrens door onder meer het uitvoeren van de aanbevelingen van de commissie Klaas De Vries over het tegengaan van seksuele intimidatie en misbruik in de sport. En het voortzetten van de integriteitprogramma’s op gebied van dopinggebruik, matchfixing en corruptie.

Monitoring

Om in 2021 te kunnen meten in hoeverre de afspraken uit dit deelakkoord zijn gerealiseerd, hebben de partners ook afgesproken wat ze gaan meten. Denk aan het percentage kinderen dat zich fijn voelt op de sportclub of -organisatie, het aantal verenigingen met een eigen Code Goed Bestuur en het aantal trainers dat on-the-job-coaching heeft gekregen.