Sportlocaties met oplossingen voor waterberging
Het klimaat in Nederland lijkt te veranderen. Het wordt warmer en periodes met droogte en wateroverlast wisselen elkaar af. Het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen hebben met het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie gezamenlijk de ambitie vastgelegd dat Nederland in 2050 zo goed als mogelijk klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht. Het is dan ook van belang om tijdig aan de slag te gaan om slimme en innovatieve oplossingen te vinden voor de sportsector die niet alleen functioneel maar ook duurzaam zijn. In dit artikel enkele voorbeelden van de wijze waarop sportlocaties kunnen bijdragen aan watermanagement.
Sportpark De Neul in Sint-Oedenrode (gemeente Meierijstad)
Sportpark De Neul is een sportpark dat al jaren, zelfs bij lichte regenval, kampte met drassige velden. De oorzaak ervan ligt in de hoge grondwaterstanden als gevolg van ligging direct naast rivier de Dommel. Verhuizing van Voetbalvereniging RKSV Rhode bleek kostbaar en was niet wenselijk.
“Op een gegeven moment vielen er te veel wedstrijden uit. De vereniging groeit, als je dan de hele tijd last hebt van die drassige grasmat dan gaat het niet meer. Dat moest echt anders.”
RKSV Rhode
Waterschap De Dommel werkt samen met gemeenten, verenigingen, aannemers en adviesbureaus om sportparken en de omgeving beter bestand te maken tegen de gevolgen van natte en droge perioden. De hoge grondwaterstanden, hevige buien, extreme droogte en zelfs overstromingen brachten, samen met de wensen, eisen en beperkingen op het gebied van milieu, archeologie en watersysteem, grote technische en planologische uitdagingen. Samen met de gemeente Meierijstad en de voetbalvereniging, ging het waterschap de uitdaging aan om sportpark de Neul toekomstbestendig te maken.
In het bouwteam werd een nieuw concept bedacht: www.blauwesportparken.nl. Drie kunstgrasvelden van het sportpark zijn voorzien van een ondergrondse waterberging waarin totaal 2600 kubieke meter water opgeslagen kan worden (meer dan een olympisch zwembad). Het water wordt door middel van peilgestuurde drainage slim gestuurd, waarbij men zelf kan bepalen hoe hoog de waterstand in de droge en natte perioden op mogen lopen. Hierdoor kan men piekbuien in de zomer opvangen en het water ook nog eens gebruiken om de natuurvelden van voldoende water te voorzien. Door dit water door een irrigatiesysteem in het veld te brengen, wordt verlies door verdamping tegengegaan. Tevens wordt het water direct bij de wortel van het gras gebracht.
Als de Dommel buiten zijn oevers treedt, geldt het sportpark als waterberging van het hele gebied. Bestaande gebouwen zijn daarom met een eenvoudig hanteerbaar schotbalken systeem beschermd tegen hoog water. De kunstgrasvelden zijn verhoogd aangebracht en voorzien van een kunststof rand zodat bij een lichte overstroming eventueel wegspoelende kurk wordt tegengehouden. De oude conventionele sportverlichting is bovendien volledig vervangen door duurzame led lampen. Naast de lage verbruikskosten levert dit betere verlichting en minder lichtverstrooiing naar de omgeving op.
Berkelplein in Rotterdam
Samen met de school, kinderopvang en bewoners is de nieuwe inrichting van het Berkelplein in Rotterdam ontworpen. Het is echter niet zomaar een plein, bovengronds fungeert het als een sport- en speelplein maar ondergronds als waterberging. Het plein is voorzien van een waterinfiltratievoorziening die het regenwater tijdelijk vasthoudt, zodat het geleidelijk in de bodem kan zakken. Via een speciaal regenwaterriool stroomt water naar infiltratiekratten.
Rotterdam heeft inmiddels zeven van deze waterpleinen.
Willem-Alexander roeibaan in Zuidplas
De gemeente Zuidplas heeft het laagste punt in Nederland (6,76 m onder NAP) en heeft zodoende een grote opgave in watermanagement. De Willem-Alexander roeibaan is een onderdeel van een groot herinrichtingsproject (ruim 300 hectare) van de Eendragtspolder waar waterberging (4 miljoen m3), natuur, recreatie en (top)sport wordt gecombineerd. Al die functies zijn door landschapsarchitecten en ecologen in een ontwerp samengebracht.
In dit project is samengewerkt door het waterschap, de provincie, het recreatieschap Rottemeren, gemeenten Zuidplas en gemeente Rotterdam.
De roeibaan heeft een wedstrijdgedeelte die voldoet aan internationale eisen en heeft bovendien een ‘omroei- of uitroeibaan’. Er is een finish-eiland op dusdanige hoogte aangelegd dat het ook bij maximale waterberging droog blijft. Op het eiland staan het hoofdgebouw van de roeibaan, een botenloods en een clubgebouw met kleedkamers en kantine.