Starterskit helpt zorgprofessionals op weg om ouderen in instellingen in beweging te krijgen
Ouderen in zorginstellingen bewegen veel te weinig. Van de bewoners van verzorgingshuizen is driekwart inactief, in verpleeghuizen geldt dit zelfs voor 9 van de 10 bewoners. Meer bewegen levert gezondheidswinst, meer zelfredzaamheid en een hogere kwaliteit van leven op voor de cliënt. Een nieuwe ‘Starterskit’ is in de praktijk ontwikkeld en beproefd en helpt zorgprofessionals op weg die met deze ouderen aan de slag willen.
Wil je ook aan de slag met meer bewegen stimuleren voor ouderen? Ons animatiefilmpje maakt helder waarom het van belang is en inspireert hoe je het aan kunt pakken.
Vilans (kenniscentrum voor langdurende zorg) en Kenniscentrum Sport kennen de feiten, succesvolle aanpakken en goede voorbeelden in het land op het gebied van bewegen met ouderen. Daarnaast hebben ze veel praktische instrumenten om (medewerkers in) zorginstellingen op weg te helpen bewegen te stimuleren. Via een ZonMW-subsidie was het voor Vilans en Kenniscentrum Sport in 2015 mogelijk om twee locaties van zorginstelling Amstelring (Scala en de Makroon) in de praktijk te begeleiden en ondersteunen in hun beweegambities onder de noemer ‘meer bewegen, minder zorgen’. Deze implementatie, samen met de praktijk leverde een nieuwe praktisch getoetste tool op: de Starterskit.
De Starterskit

De digitale Starterskit bevat 5 instrumenten waar medewerkers in de ouderenzorg makkelijk mee uit de voeten kunnen. Meer bewegen zorgt niet alleen voor meer zelfredzaamheid en kwaliteit van leven, maar zeker ook voor plezier en ontspanning. De inhoud van de starterskit is ontwikkeld vanuit behoefte, toepasbaarheid en daadkracht met behandelaars van Amstelring en medewerkers van zorglocatie Scala. Daarnaast zijn de instrumenten getoetst bij professionals werkzaam bij o.a. Stichting Rivierenland Tiel, Amstelring en Vilente.
- In de beginfase van een beweegstimuleringsproject op de afdeling, in de woning of in een zorgorganisatie is het van belang om een brede groep professionals te betrekken. Daarnaast helpt het om in beeld te brengen wat er al is als het gaat om bewegen, waar ambities liggen en wat er nodig is om je ambities te bereiken.
- Samen met je werkgroep, afdeling of team bepaal je een stip op de horizon (doel). Nu wil je met elkaar stappen zetten om dit doel te behalen. Er zijn vaak meerdere activiteiten nodig om het ‘grote’ doel te behalen.
- In de starterskit zit ook een hulpmiddel voor (tussentijdse) evaluatie, om de belangrijkste gebeurtenissen en invloeden van je werkzaamheden of van het project in de tijd te ordenen en inzichtelijk te maken. Welke conclusies kunnen de deelnemers samen trekken? Zijn er aanpassingen in de aanpak nodig? Welke afspraken maken we met elkaar?
- Communicatie is een belangrijk aspect als je ‘meer bewegen’ wilt introduceren of versterken in een zorginstelling. Of het nu gaat om je collega’s en het management meekrijgen of om familie en mantelzorgers te betrekken. En ook in het contact met de (nieuwe) bewoners zelf. De starterskit bevat een communicatiematrix die je helpt en op ideeën brengt hoe je het aan kunt pakken. Kijk maar eens wat jij zou kunnen gebruiken!
- Voor de starterskit hebben we een aantal inspirerende filmpjes en websites verzameld. Filmpjes waar het verhaal uit de praktijk wordt verteld en websites waar inspirerende voorbeelden of informatie te vinden is. Luister, lees en bedenk hoe het in jouw werk kan passen.
Ervaringen binnen de locaties van Amstelring

Amstelring vindt het belangrijk dat cliënten voldoende bewegen en dat het onderdeel is van verantwoorde zorg. In 2015 hebben de locaties Scala en de Makroon stappen zetten om bewegen (meer) te integreren in de dagelijkse zorg. ‘Wat kunnen we in onze activiteiten en werkwijze aanpassen, zodat we de cliënt tot meer bewegen uitdagen?’ Dus vanuit de bestaande situatie met zorg-medewerkers, fysio- en ergotherapeuten, het behandelteam en mantelzorgers. Irene, teamleider binnen Amstelring bij de locatie Scala, is tevreden met de begeleiding door Vilans en Kenniscentrum Sport en krijgt goede feedback. ‘Vanuit de familie krijgen we positieve reacties: “Fijn dat er aandacht is voor bewegen en dat het ook anders kan dan het gymuurtje”.
Lees meer
- Voor zorginstellingen die vanuit visie en beleid meer planmatig aan de slag willen met beweegstimulering hebben we het Stappenplan.
- Een handige factsheet geeft feiten en cijfers en het belang van bewegen voor ouderen weer.
- In de Staat voor de Gezondheidszorg 2012 deed de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) een beroep op de sector om beweging structureel op te nemen in het zorgaanbod.