Team 12 vergroot kansen arbeidsmarkt voor jongeren via sport

Elke gemeente heeft groepen jongeren die hulp nodig hebben op de arbeidsmarkt. Zij hebben tussenstappen nodig, om vanuit bijvoorbeeld speciaal- of praktijkonderwijs door te stromen naar een passende baan, of fijne plek in de dagbesteding. Sport en bewegen kunnen helpen om werknemersvaardigheden en zelfvertrouwen op te bouwen. In dit artikel lees je hoe Team 12, een maatschappelijk ontwikkeltraject vanuit Special Heroes Nederland dat aanpakt.

Over Team 12

Team 12 is een initiatief van Special Heroes Nederland. Het ondersteunt jongeren, zodat zij zich kunnen ontwikkelen op de participatieladder en zodat zij hun kansen op duurzame werkgelegenheid vergroten. Team 12 draait sinds een paar jaar bij onder andere drie Eredivisie-voetbalclubs: RKC Waalwijk, Fortuna Sittard en VVV Venlo.

In dit artikel lees je hoe jongeren instromen en hoe Team 12 het verschil voor ze maakt. Ook wordt duidelijk hoe Team 12 bij andere sportclubs en cultuurorganisaties kan werken. En ook hoe je als gemeente Team 12 succesvol kunt inzetten. Werk je als gemeentelijk beleidsadviseur aan het vergroten van arbeidsmarktkansen voor jongeren? Dan biedt dit artikel waardevolle inzichten.

Om welke jongeren gaat het?

De meeste jongeren die deelnemen aan Team 12 zijn tussen de 18 en 27 jaar oud. Ze stromen vanuit verschillende kanten in bij het project:

Dagbesteding

Een deel van de jongeren zoekt betekenisvolle dagbesteding, gefinancierd vanuit de Wmo. De gemeente voert deze wet uit en verwijst de jongeren door.

Ontwikkeling

Een deel van de jongeren heeft voortgezet speciaal onderwijs gevolgd, of praktijkonderwijs afgerond – en zit nu thuis. Deze jongeren hebben vaak te maken met problemen of belemmeringen, waardoor werk vinden lastig is. Met de juiste ondersteuning kunnen ze zich ontwikkelen tot werknemers in een passende baan. De jongeren komen bijvoorbeeld via het jongerenloket van de gemeente bij Team 12 terecht.

Onderwijs

Een deel van de jongeren zit nog op school in het speciaal voortgezet onderwijs of praktijkonderwijs. Deze jongeren zijn tussen de 14 en 19 jaar oud en volgt daar het programma ‘Ik ben Professional Assistent’ vanuit Special Heroes Nederland. Hierin kunnen ze hun talenten ontdekken en vaardigheden leren. Het praktijkdeel doen ze in een aansprekende werkomgeving, bijvoorbeeld bij Team 12.

Als ik niet bij Team 12 was geweest, had ik niet ontdekt dat ik schilderen leuk vind. – deelnemer Team 12

Het maatschappelijk ontwikkeltraject Team 12

Als gemeente heb je een wettelijke taak om je in te zetten voor deze groepen jongeren. Je ondersteunt hen om zich te ontwikkelen, of bij het vinden van zinvolle dagbesteding. Team 12 is een veelbelovend ontwikkeltraject dat je hiervoor kunt inzetten.

Team 12 biedt een aansprekende omgeving binnen sport of cultuur, waarin jongeren werken aan hun persoonlijke ontwikkeling. In dat traject doen ze vaardigheden op, zoals plannen en organiseren, samenwerken, jezelf presenteren en communiceren, of op tijd komen. Door stapsgewijs aan deze vaardigheden te werken, ontwikkelen jongeren ook meer zelfvertrouwen en -regie.

De jongeren krijgen daarbij begeleiding van een intensief betrokken werkcoach. De voetbalclubs zijn voor de jongeren een inspirerende omgeving om hun talenten te ontdekken en om vaardigheden te leren die nodig zijn in een baan. Ze leren van elkaar, van de werkcoaches en van de werknemers bij de voetbalclubs – zoals de stadioncoördinator – maar uiteraard ook van de voetballers. De werkomgeving van een betaalde voetbalclub is voor sommige jongeren een extra stimulans, waardoor ze zich verder ontwikkelen.

Veel sportclubs willen graag maatschappelijk verantwoord ondernemen en zijn blij met het werk dat de jongeren verzetten. Het is wel belangrijk dat een club echt bereid is om zich voor de jongeren in te zetten. Bijvoorbeeld door te zorgen voor afwisselende werkzaamheden, in overleg met de werkcoaches. De stadioncoördinator en de facilitair manager spelen daarbij een belangrijke rol, maar ook de andere werknemers van de club kunnen ervoor zorgen dat de jongeren zich welkom voelen.

De grootste verandering zijn mijn sociale contacten. Die zijn echt vooruitgegaan. – deelnemer Team 12

Ontwikkelen in een veilige werkomgeving

Jongeren die zijn vastgelopen na hun opleiding, hebben vaak een paar extra tussenstapjes nodig om verder te komen. Bij Team 12 krijgen ze daar tijd en gelegenheid voor. In een veilige werkomgeving bouwen ze aan hun zelfvertrouwen en skills.

Uitstroom is maatwerk en verschilt van jongere tot jongere. Sommige jongeren lopen bijvoorbeeld eerst stage bij een bedrijf en maken daarna de overstap naar een reguliere baan. Andere jongeren, die bijvoorbeeld komen voor dagbesteding, kunnen zich verder ontwikkelen in een omgeving waar hun passie ligt. Bijvoorbeeld door te leren klussen en schoonmaken in het stadion, of te helpen bij de catering. Ze voelen zich minder eenzaam doordat ze in een team werken en dragen met veel trots het clubshirt als ze aan het werk zijn.

Hoe is het netwerk rondom Team 12 georganiseerd?

Bij Team 12 zijn verschillende organisaties en personen betrokken, elk met eigen taken en verantwoordelijkheden. Samen vormen ze een netwerk.

• Bij de voetbalclub doet de werkcoach de dagelijkse coaching van de jongeren en begeleidt het werk. De transfercoach helpt jongeren bij het vinden van externe stages, ondersteunt bij die stages en begeleidt jongeren naar passend werk. De projectleider regelt alle beleidsmatige en financiële zaken en faciliteert Team 12.
• Bij de gemeente begeleidt een stuurgroep het ontwikkeltraject Team 12. Hierin zitten medewerkers van verschillende gemeentelijke afdelingen (zoals wmo, jeugd, onderwijs en sport) en de projectleider van Team 12. De jongerenconsulenten bij de gemeente verwijzen jongeren naar Team 12, de gemeente stelt hiervoor financiering beschikbaar vanuit bijvoorbeeld het participatiebudget.
• Special Heroes Nederland brengt alle betrokken partijen samen, zoals de gemeenten, bedrijven, speciaal onderwijs en voetbalorganisaties. Ze legt verbindingen met andere lokale initiatieven, deelt kennis, werkt aan de financiering en ondersteunt de Team 12-projecten.

Als je als gemeente met Team 12 wilt beginnen, zou ik dat zeker aanraden. Omdat het goede kansen kan bieden voor jongeren. – beleidsadviseur gemeente

Wat voor werk vinden de jongeren vanuit Team 12?

De plek waar jongeren uit de ontwikkelgroep naartoe uitstromen, verschilt per deelnemer en hangt af van wat het beste past en wat mogelijk is. Deelnemers vonden bijvoorbeeld een baan in de horeca, in de bouw, op de vuilniswagen, bij een evenementenbureau, bij een imker om bijenwas naar klanten te brengen en als assistent-makelaar. Sommige deelnemers stromen door naar dagbesteding. Het lukt niet alle jongeren om succesvol uit te stromen. Sommige haken af, omdat er te veel problemen spelen, bijvoorbeeld verslaving of een moeilijke thuissituatie.

Lees hier het verhaal van Berry die Team 12 RKC Waalwijk verruilde voor een betaalde baan.

Ook geschikt voor andere sportclubs en cultuurorganisaties

Je kunt Team 12 ook goed inzetten bij andere sportclubs dan bij topvoetbal. Bij een hockey- of volleybalclub bijvoorbeeld. Het gaat erom dat de werkomgeving een extra stimulans biedt, dat ze er welkom zijn en er kunnen ontdekken wat bij ze past. Dat doet veel met deze jongeren, waardoor ze zich verder ontwikkelen en zich meer op hun plek voelen in de maatschappij.

Er zijn natuurlijk ook jongeren die niets met sport hebben, maar wel warmlopen voor cultuur. Je kunt de Team 12-aanpak ook toepassen bij bijvoorbeeld een theater of een poppodium. Ook daar zijn extra handen welkom die kunnen helpen met klussen, techniek, schoonmaken en de catering. En ook daar kun je een netwerk opbouwen van (sponsor)bedrijven voor het vinden van passend werk.

Het is leuk om met gereedschappen te leren werken. – deelnemer Team 12

Samenwerking is de sleutel tot succes

Team 12 biedt jongeren kansen om mee te doen in de maatschappij. Samenwerking binnen een groot netwerk van betrokken partijen is hierbij van essentieel belang. Zo meldt de jongerenconsulent de deelnemers aan, zorgt de sportclub of cultuurorganisatie voor afwisselende werkzaamheden, begeleiden de werk- en transfercoaches de jongeren, bieden sponsoren en ondernemersplatforms stageplekken of passende banen, en houdt de stuurgroep vinger aan de pols en stuurt bij waar nodig. Samen kun je met Team 12 iets moois neerzetten voor jongeren!

Geïnteresseerd in Team 12?

Ben je geïnteresseerd in wat de Team 12-aanpak voor jouw gemeente kan betekenen? Neem dan contact op met Erna Mannen, directeur van Special Heroes, via 06-10954776 of emannen@specialheroes.nl.

Lees ook: Sociale sportinitiatieven van waarde voor sociaal kwetsbare jongvolwassenen