Vrouwen in sport: de mannen bij kitesurfen mogen oppassen
Een mainstream sport kunnen we het nog niet noemen, maar kitesurfen neemt, ook in Nederland, gestaag in populariteit toe. Onder de mannen. Want slechts circa 10% van alle kitesurfers is vrouw (data gemeten in de VS). Daarom wilden we meer te weten komen over deze sport en met name vrouwen in deze sport.
Kelly (28) doet inmiddels negen jaar aan kitesurfen, werd in 2014 Nederlands kampioen en was voor ons dus de aangewezen persoon om deze wereld mee in te duiken.
Kitesurfen is een vorm van watersport waarbij je je op een kleine surfplank voort laat trekken door een kite (een soort grote vlieger). “Kitesurfen bestaat nog niet zo lang. Het is ontstaan rond 1977 toen meerdere mensen bezig waren om zich door een parachute op een plank of ski’s te laten voorttrekken”, vertelt Kelly. “Pas in 1993 kwam de eerste kite voor particulieren op de markt en is het met de sport heel hard gegaan.” Bij watersport in Nederland moeten we altijd een beetje huiveren. Dat is naar ons idee toch al snel voorbehouden aan landen waar de temperatuur boven de 20 graden stijgt. Maar volgens Kelly is Nederland juist met uitstek geschikt voor het kitesurfen. “Allereerst door het vele water dat wij hebben. Maar naast water is wind ook een belangrijke factor bij het kitesurfen. Kitesurfen is mogelijk vanaf ongeveer windkracht 4 en de zeer geoefende kiter gaat door tot een windkracht 10.” En ja, die wind, die hebben we hier wel.
Hoe het begon
Toch lijkt kitesurfen een zeer bijzondere en originele sportkeuze. Waarom ben je met juist deze sport begonnen? “Als jonger kind stond ik altijd met mijn stuntvlieger op het strand als er wind stond. Als ik niet in de buurt van het strand was, dan stond ik vast en zeker in een weiland. Waar ik het kiten precies heb gezien, weet ik niet meer. Maar ik weet nog dat ik het zag en dacht: “JA! Dit ga ik later proberen.”
Dat later is echt vele jaren later geworden, want ik begon op hoog niveau hard te lopen. Maar toen dat een seizoen niet lekker liep, besloot ik toch eens een poging te wagen. Ik heb vervolgens een cursus geboekt bij een kitesurfschool en heb mijn eerste les genomen op het IJsselmeer. Dat was in 2008. Na die eerste les was ik verkocht: dit wilde ik blijven doen. Twee jaar later ben ik gestopt met hardlopen om mij volledig te focussen op het kitesurfen. Ik ben toen ook wedstrijden gaan varen. Vervolgens werd ik in 2012 derde op het Europees Kampioenschap. Jammer genoeg scheurde ik dat jaar ook mijn kruisband af waardoor ik heb moeten revalideren. Dit heeft mij echter niet tegengehouden, want in 2014 werd ik Nederlands Kampioen en in datzelfde jaar ook 2e van Azie!”
Kitesurfen niets voor vrouwen?
Volgens de cijfers is kitesurfen een echte mannensport. Hoe ervaar jij dit? “Mijn sport wordt zeker gezien als een mannensport. Toen ik begon met kiten, was ik ongeveer het enige meisje op de spot waar ik voer. Dit had in het begin zo zijn voordelen. Ik werd altijd goed in de gaten gehouden, dus wanneer er iets niet ging zoals het moest, werd ik altijd wel geholpen. Maar het was niet altijd alleen maar leuk. Als er een goede storm was, kreeg ik ook wel eens een opmerking als ‘zou je wel het water opgaan met deze storm? Het waait echt wel hard he.’ Alsof je als dame niet in harde wind kan varen. Wanneer ik tegen vreemden zeg dat ik kitesurf, denken ze altijd dat je daar heel sterke armen voor moet hebben. Ze vragen dan of ik dat redt als meisje zijnde. Ze vergeten dan alleen dat die vlieger vast zit aan een harnas en de kracht dus verdeeld wordt over de romp. Maar het beeld dat kitesurfen vast niets voor vrouwen is, leeft dus wel heel erg, ja.”
Maakt het naar jouw gevoel dan ook echt verschil dat je een vrouw bent? Of leeft dat idee vooral bij anderen? “Het maakt naar mijn ervaring zeker niet uit dat ik een dame ben. Ik vaar er genoeg mannen vierkant uit! Haha. Mannen zijn van nature sterker, dus hebben zeker een voordeel, maar je ziet dat de dames op alle disciplines binnen het kiten met een inhaalslag zijn begonnen. Dus de mannen mogen gaan oppassen..”
Train je als vrouw, door dat verschil in fysiek, dan wel anders dan de mannen in jouw sport? “Bij het kiten is een hoop tijd op het water doorbrengen het allerbelangrijkst. Hierin zit qua training niet zo veel verschil tussen mannen en vrouwen. Ik denk alleen dat vrouwen de bewegingen meer willen begrijpen en dus wat meer met video analyse werken om ook echt te zien wat er fout of juist goed gaat. Naast op het water staan, besteden ook zowel mannen als vrouwen tijd aan krachttraining. Niet zozeer voor het kiten zelf, maar omdat bij een crash er behoorlijk wat kracht op je ledematen kan komen. Het is dan belangrijk dat je spieren sterk genoeg zijn om deze klappen op te vangen.”
Mentaliteit & verandering
Zie je, behalve dat verschil in het willen begrijpen, ook verschillen in de mentaliteit van mannen en vrouwen? “Als ik naar de gemiddelde dame kijk, denk ik dat ze sneller genoegen nemen met hetgeen dat ze doen. Omdat we met minder zijn, denken ze denk ik sneller dat ze iets niet kunnen. Gelukkig zie ik dit ook steeds meer veranderen. Ik geef bijvoorbeeld coaching voor Girlzactive, zij organiseren kitesurfvakanties voor dames. Ik zie dat veel dames hier echt komen omdat ze hun niveau willen verbeteren. Dat vind ik echt superleuk om te zien.”
Heeft het kitesurfen je veranderd? Ik kan me voorstellen dat het jezelf willen bewijzen in een mannenwereld zo zijn impact heeft. “Het heeft mij zeker beïnvloed. Ik weet nog wel dat ik net een nieuw trucje had geleerd waar ik echt mijn best op had gedaan. Ik liet dit vervolgens zien aan een kitesurfmaatje van me. Hij zei ‘Het ziet eruit als een wijf, doe maar opnieuw’. Op dat moment was mijn euforie echt volledig weggevaagd, maar het motiveerde me wel meteen om het er beter uit te laten zien.
Kitesurfen heeft me kritisch leren kijken naar de dingen die ik doe, me geleerd om niet te snel tevreden te zijn. Daarnaast hebben de mannen mij altijd gepusht om nieuwe dingen te proberen, daardoor heb ik snel een hoop kunnen leren. Ondanks dat het vaak op de harde manier ging, ben ik ze wel heel dankbaar. Want ik denk dat als ik alleen maar vrouwen om mij heen had gehad, ik misschien ook een stuk minder had geleerd.”
Eigenlijk zijn het dus vooral de mannen die je hebben gemotiveerd om te groeien. Zijn er ook vrouwen die je inspireren om beter te worden? “Er zijn in mijn ogen nu zeker voldoende vrouwen met een voorbeeldfunctie. Al zie je nu ook wel redelijk wat meiden die alleen maar in kleine bikini’s rondlopen. Ik weet dat sex verkoopt en in dit opzicht kun je het ze ook niet kwalijk nemen. Toch zie ik zelf het liefst de vrouwen die gewoon onwijs goed varen en hun respect daaruit halen. Dat is wat ik zelf ook probeer. Het feit dat er tegenwoordig meer vrouwen zijn met een voorbeeldfunctie heeft wel een positief effect op de sport, dat zeker. Waar ik eerst de enige dame was, zijn we nu een enkele keer in de meerderheid en dat is toch wel heel leuk om te zien.”
Ook kitesurfen?
Wat zou je zeggen tegen meiden/vrouwen die eigenlijk ook wel nieuwsgierig zijn naar kitesurfen, maar de drempel wat hoog vinden? “Ik zou zeggen: wees niet bang, neem een lesje en probeer het vooral. Echt iedereen kan het leren. Ik geef inmiddels zeven jaar les, dus ik kan uit ervaring zeggen: dat is echt niet gelogen!”