Spring naar content

Zo voer je het gesprek over bewegen binnen de kinderopvang

Veel jonge kinderen brengen regelmatig tijd door op de kinderdagopvang. Als kinderopvangorganisatie speel je daarom een belangrijke rol in hun ontwikkeling. Veel en gevarieerd bewegen levert een essentiële bijdrage aan een goede motorische, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling. Daar kun je als kinderopvangorganisatie hét verschil maken! Maar hoe enthousiasmeer je collega’s en ouders om hier ook mee aan de slag te gaan? Kenniscentrum Sport & Bewegen vroeg vier kinderopvangorganisaties naar tips en hun ervaringen met praktische instrumenten.

Enthousiaste kartrekker

Jij bent enthousiast en hebt affiniteit met bewegen: een goede kartrekker voor beweegstimulering dus. Een kartrekker is essentieel om draagvlak bij collega’s en ouders te creëren. Het creëren van enthousiasme en motivatie bij hen is een belangrijke voorwaarde, want samen krijg je meer gedaan. Maar dat blijkt niet altijd makkelijk. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat ze het stimuleren van bewegen niet ervaren als ‘weer iets erbij’ terwijl het al zo druk is? Bovendien is bewegen een thema dat de één meer aanspreekt dan de ander.

Bewegen belangrijk maken voor de ander

De essentie zit hem in het aansluiten op dat wat je collega’s en ouders belangrijk vinden. Dat wat hen drijft en motiveert bij het ontwikkelen en opgroeien van kinderen. Sport en bewegen zijn tijdens het gesprek hierover meestal niet de insteek. Probeer erachter te komen welke onderwerpen en thema’s voor hen belangrijk zijn en leg dan uit welke positieve invloed bewegen daarop heeft. Er bestaat bijvoorbeeld samenhang tussen bewegen en thema’s als plezier, zelfvertrouwen en goede slaap.

De Nut en Noodzaak toolbox kan jou helpen de aandacht voor bewegen te vergroten. De tools zijn makkelijk inzetbaar, kosten weinig tijd en vullen elkaar aan. We lichten er een aantal uit die in eerste instantie zijn gericht op ouders, maar ook voor jouw collega’s interessant zijn.

Poster ‘nut en noodzaak’ van bewegen

De poster bevat een meetlint waaraan kinderen zich kunnen meten. Er staan verschillende ‘weetjes’ over de effecten van bewegen op de ontwikkeling van jonge kinderen. De poster komt goed tot zijn recht aan de muur in de gang of op de groep. Het spoort collega’s en ouders aan om in gesprek te gaan over de thema’s op de poster die zij belangrijk vinden. In dit gesprek leg je de relatie met bewegen.

De poster is informatief en speels en daarom goed in te zetten als spel- en leervorm. Kinderen vinden het leuk om zich te meten aan de poster. Tegelijkertijd vormt de poster een informatie- en inspiratiebron richting ouders.

De poster:

  • helpt je meer zichtbaarheid geven aan bewegen. Het laat zien: ‘onze organisatie heeft aandacht voor bewegen’;
  • kan aanleiding zijn om een informatieavond voor ouders te organiseren;
  • is een mooie aanleiding om het gesprek aan te gaan met ouders. Het helpt pedagogisch medewerkers om ouders proactief te informeren en aan te moedigen;
  • stimuleert andersom ook ouders om het gesprek aan te gaan met de pedagogisch medewerker. Het aanbieden van de flyer met daarop de QR-code is dan een passende vervolgstap.

Flyer in de vorm van een kubus

De flyer, die je in elkaar kan vouwen als kubus, geef je mee aan ouders. Op de flyer staan verschillende weetjes over de effecten van bewegen op de ontwikkeling van jonge kinderen. De QR-code op de kubus verwijst naar de online publicatie (zie hieronder) waar ouders meer informatie en praktische tips kunnen vinden. Hiermee kunnen ouders thuis meteen aan de slag. Je kunt de flyer om verschillende redenen meegeven:

  • tijdens de overdracht. Zonder dat het veel tijd kost laat dit zien dat bewegen een belangrijk thema is voor de opvang;
  • om ouders te stimuleren beweegactiviteiten te doen met hun kinderen;
  • om verdiepende achtergrondinformatie delen tijdens bijvoorbeeld een ouderbijeenkomst over bewegen. Of ter introductie van themaweken over bewegen. De kennisoverdracht staat hier centraal;
  • om een spel bij de kubus te doen met kinderen. Ook kun je het vanuit deze gedachte mee aan ouders. Wat kinderen doen en meekrijgen op de opvang, nemen ze namelijk mee naar huis. Ze vertellen er thuis over of vragen hun ouders mee te spelen. Zo prikkelen kinderen hun ouders om aandacht te besteden aan bewegen.

Online publicatie Nut en Noodzaak

De online publicatie Nut en Noodzaak biedt kennis over de effecten van bewegen voor kinderen en concrete tips hoe je bewegen stimuleert. Met deze handvatten kun je het thema ‘bewegen voor kinderen’ makkelijker bespreken. Eén pagina is specifiek gericht op ouders. Deze pagina met handige tips en adviezen kun je rechtstreeks als link met ouders delen.

Uit de praktijk blijkt dat de vier kinderopvangorganisaties de vormgeving en de inhoudelijke verdieping die de online publicatie biedt waarderen. Doordat ook deze organisaties regelmatig te maken hebben met personele tekorten en beperkte contacttijd met ouders bij de overdracht, waarderen ze het dat er een aparte pagina voor ouders is. Deze kunnen ze via een nieuwsbrief, e-mail of app gemakkelijk met ouders delen.

Maak het met collega’s tot een succes

Samen krijg je meer gedaan. Daarom is het creëren van draagvlak binnen de organisatie ook belangrijk. Grote struikelblokken waar je mogelijk mee te maken hebt, zijn de personele tekorten binnen de kinderopvang. Net als de hoge werkdruk: pedagogisch medewerkers hebben het al erg druk, waardoor dit kan voelen als ‘weer iets erbij’. Hoe krijg je je collega’s toch mee? Vijf praktische tips uit het online stappenplan ‘Beweegbeleid kinderopvang’ om het gesprek over bewegen met collega’s aan te gaan:

  1. Koppel bewegen aan een waarde die pedagogische medewerkers belangrijk vinden in hun werk. Om hierachter te komen kun je de Nut en Noodzaak-toolbox of de Argumentenkaartjes gebruiken. De Argumentenkaartjes zijn een handige gesprekstool waarmee je inzicht krijgt in wat anderen belangrijk vinden in de ontwikkeling en opvoeding van kinderen.
  2. Draagvlak bij het management is belangrijk om succesvol met bewegen aan de slag te kunnen. Je hebt er veel baat bij als ze enthousiast zijn en je ondersteunen, bijvoorbeeld door tijd en geld vrij te maken en helpen met communiceren. Ook hier geldt: probeer zoveel mogelijk aan te haken bij de speerpunten van het management.
  3. Bij weerstand: ga het gesprek aan en onderzoek waar de weerstand vandaan komt; zijn ze sceptisch of verontwaardigd? Erken de weerstand en ga samen het gesprek aan hoe je dit kunt verhelpen of beperken.
  4. Begin met een-op-eengesprekken, maar denk ook aan de teamoverleggen. Zet bewegen op de agenda en illustreer je verhaal met voorbeelden. Verzamel de reacties, onderneem daar eventueel actie op en koppel terug wat er met de reacties gebeurt.
  5. Kijk samen met je collega’s naar wat jullie al doen aan bewegen. Maak duidelijk dat bewegen meer is dan alleen begeleide sport- en beweegactiviteiten. Het gaat ook om gevarieerd bewegen door de dag heen. Dat hoeft helemaal niet moeilijk te zijn.Doe bijvoorbeeld een kringactiviteit staand of en zing wat vaker een liedje met bewegingen. Bedenk dan dat elke stap er al een in de goede richting is en leidt tot resultaat.

Ervaring uit de praktijk: KinderRijk

Kinderopvangorganisatie KinderRijk werkt succesvol met de tool Beweegbeleid kinderopvang. Aandacht voor bewegen is haast vanzelfsprekend voor KinderRijk: “Beleid hebben voor bewegen binnen de kinderopvang is belangrijk omdat beleid kaders en richting geeft. Samen met de mensen die beleid maken en met de mensen op de werkvloer kun je invulling geven aan het stimuleren van de motorische ontwikkeling van de kinderen.” Meer over de ervaring van KinderRijk zie je in deze video.

Meedenken en meedoen

Na de basis van informeren en interesseren is het van belang om je collega’s mee te laten denken en doen. Maak ze mede-eigenaar van meer bewegen binnen en buiten de kinderopvang. Reik voorbeelden aan en vraag hen zelf mee te denken. Zij moeten er namelijk mee aan de slag. Het is dus belangrijk dat de activiteiten passen bij wat zij leuk en belangrijk vinden. Daarmee maak je samen het verschil.


Wil je beleid voor bewegen ontwikkelen of verstevigen?

Maak dan gebruik van het online stappenplan ‘Beweegbeleid kinderopvang’. Dit is een praktisch instrument waar je aan de hand van vijf stappen en handige voorbeelden aan de slag kunt met beweegbeleid binnen jullie organisatie.

Handige instrumenten