Oprichten Energie Service Compagnie zorgt voor snelle verduurzaming
Het eigendom van sportaccommodaties – de velden, het gebouw, de verlichting – is vaak bij verschillende partijen belegd. In een verduurzamingstraject kan dat leiden tot extra vertraging en dus hogere kosten. Groningen heeft daarom de gemeentelijke energiebudgetten gebundeld (zo’n 6 miljoen euro) en speciaal hiervoor een investerings- en uitvoeringsclub opgericht: de Groningse Energie Service Compagnie (GrESCo).
De GrESCo is ontstaan in 2013 en pakt de regie bij energiebesparende investeringen in de gemeente. Groningen wil in 2035 energieneutraal zijn. Er passen wel een paar uitdagen vragen bij deze ambitie: Wie betaalt (mee aan) de investeringen? en Wie profiteert van de opbrengsten? Anton Drost, uitvoeringcoördinator van GrESCo, ligt de Groningse werkwijze toe.
Ieder project een eigen businesscase
“De GrESCo is verantwoordelijk voor het energiemanagement van het gemeentelijke vastgoed en beheert het totale energiebudget van de gemeente. Dit budget is bevroren. Dat betekent dat als we energie besparen, we ruimte creëren voor de financiering van duurzame, energiebesparende investeringen.
Per gebouw maken we een businesscase. Als gemeente kunnen we tegen gunstige voorwaarden krediet krijgen, veel makkelijker dan marktpartijen. We werken op basis van een jaarplan en jaarkredieten, zodat we sneller kunnen acteren. De besluitvorming en verantwoording vindt dan immers maar één keer per jaar plaats. Intern blijven we wel doorwerken met businesscases per project. Kostenneutraal is hierin een hard criterium. Als de beoogde investering te weinig rendement oplevert, wordt deze niet uitgevoerd.”
Geen rocket science
De GrESCo hanteert een gedegen en gestructureerde aanpak. “Het is geen ‘rocket science’ en we lopen geen grote risico’s. Het vergt wel een goede samenwerking wat resulteert in veel overleg met diverse betrokken partijen. We leggen telkens uit dat alles wat we doen, een gezamenlijk voordeel heeft. Uiteindelijk heeft de gebruiker er ook baat bij. Een dubbele win-winsituatie dus.
Bij groot onderhoud, renovatie en nieuwbouw, onderzoeken we hoe we het gebouw integraal kunnen verbeteren. Alles wat we doen, moeten we terugverdienen. Daarom vliegen we het integraal aan: we kijken niet alleen naar energieverbruik maar ook naar onderhoud en beheer en zo mogelijk ook naar gebruik en andere aspecten.
Vaak kijken marktpartijen alleen naar energie, dan is het veel moeilijker om de businesscase rond te krijgen. LED-lampen hoeven bijvoorbeeld maar één keer in de twintig jaar vervangen te worden in plaats van elke twee, drie jaar zoals bij reguliere tl-lampen. Dat betekent dus minder onderhoud. Veel duurzame maatregelen hebben effect op de onderhouds- en beheerkosten. Voor werkzaamheden zoeken we per project naar een bedrijf. We hebben geen vaste partners en kiezen elke keer de meest gunstige marktpartij.”
Integrale benadering
Drost heeft een veranderingsproces in gang gezet. “Het is leuk om bewust te werken aan duurzaamheid. Maar het is belangrijk ook naar onderhoud, beheer en andere aspecten te kijken. Echt zo integraal mogelijk.
Mijn tips aan andere gemeenten: denk logisch na en kijk bij anderen in de keuken. Geïnteresseerde overheden komen bij ons langs en vertrekken vol enthousiasme. Ik hoor vaak dat ‘de markt’ de oplossing is, maar daar ben ik het niet mee eens. Dan leg je de verantwoordelijk ergens anders en koop je het risico af.
Wij geven het bewust niet uit handen, trekken juist alles naar ons toe en kijken zo breed mogelijk. Daardoor kunnen we integraal werken en verbanden leggen met andere doelen en ambities van de gemeente. Denk aan werkgelegenheid, innovatiekracht en onderwijs. Omdat gemeenten relatief goedkoop kunnen lenen, ontstaan veel kansen waar ook marktpartijen weer baat bij hebben. Door zelf te sturen hebben we meer grip en zeggenschap.”
Meer tips en verhalen zijn te vinden op www.duurzamesportsector.nl