Sportvloer vervangen? Zo hergebruik je het oude materiaal tot een nieuwe, duurzame sportvloer
De sportvloer van Hogendorp Sportcentrum in Amsterdam was na 25 jaar toe aan vervanging. In plaats van de oude vloer eruit te halen en een nieuwe te plaatsen, werd de onderbouw van de oude vloer vermalen en hergebruikt. Inge Vyent, teammanager van het bedrijfsbureau van de Amsterdamse Sporthallen- en Sportparken, licht in dit artikel toe hoe ze het recyclen van de sportvloer aanpakten.
Duurzame innovaties staan in gemeente Amsterdam hoog op de agenda. Om de doelstelling van 100% circulariteit in 2050 te halen, is duurzaamheid het uitgangspunt van alle bouw- en vervangingsprojecten. Vyent: “Wij kunnen geen sportvloeren meer vervangen die niet 100% circulair verwerkt zijn. We proberen samen met marktpartijen en andere gemeenten zoveel mogelijk te innoveren. Deze sportvloer is daarvan een eerste resultaat.”
Pilot sportvloer recyclen
“De polyurethaan (PU) sportvloer in het Hogendorp Sportcentrum stond na 25 jaar op de nominatie om vervangen te worden”, vertelt Vyent. “Vroeger kwam er dan een bedrijf, die de vloer eruit haalde, vernietigde en er vervolgens een nieuwe in legde. Maar met de huidige doelstellingen voor circulariteit is het zonde om al die grondstoffen weg te gooien en er dan weer nieuwe voor te gebruiken. We stelden samen met sportvloerleverancier Herculan een pilot op om de oude vloer een nieuw leven te geven. Zij voerden in hun fabriek testen uit met delen van de oude vloer om te kijken wat de mogelijkheden zijn en of de hergebruikte vloer dezelfde sporttechnische eigenschappen heeft. Dat laatste is belangrijk voor de keuring. Toen de testen positief bleken, durfde Herculan het aan om de sportvloer te vervangen.“
Hergebruik zorgt voor CO2-reductie
De voordelen van deze methode zijn overduidelijk. Vyent: “Je gebruikt zo bijna geen nieuwe grondstoffen. De complete onderbouw van de oude vloer wordt vermalen en hergebruikt. De enige nieuwe grondstoffen, die je naast bindmiddel voor de vermalen ondervloer moet toepassen, zitten in de topcoating van de vloer. Je hebt geen afvalstroom meer en omdat de vloer ter plekke wordt vermalen en opnieuw gelegd is er sprake van een serieuze CO2-reductie.”
“De meerkosten voor deze vloer ten opzichte van de standaard sportvloer zijn ongeveer 15%. Als je bedenkt dat de prijzen voor grondstoffen enorm zijn gestegen het afgelopen jaar, wordt dat verschil steeds kleiner.”
Innovatie alleen voor polyurethaan-sportvloeren
De nieuwe, circulaire sportvloer is in 2021 aangelegd. Hij is gekeurd en gecertificeerd als een klasse 2 vloer. “De ervaringen vanuit de sporters zijn positief”, zegt Vyent. “Omdat het hier om een nieuw systeem sportvloeren gaat, staat de vloer nu nog niet op de NOC*NSF-sportvloerenlijst. Herculan is daar mee bezig. Dat kost nog wat meer tijd en onderzoek.” Het systeem dat nu in het Hogendorp Sportcentrum ligt, kan alleen worden toegepast bij polyurethaan-sportvloeren. Voor andere typen sportvloeren (zoals MDF (geperst hout) of rubbergranulaat) zijn andere innovaties vereist om ze te kunnen hergebruiken.
Klassen en normen van sportvloeren
Er zijn diverse soorten sportvloeren. Naast verschillen in opbouw en materialen, gelden er normen voor binnensportvloeren waarin bijvoorbeeld schokabsorptie en verticale vervorming worden geclassificeerd in klasse 1, 2 of 3. Er zijn verschillende normen, zoals de Europese Norm EN-14904 en NOCNSF-US1-15. Informatie over sportvloeren is te vinden in de Sportvloerenlijst van NOC*NSF.
Ervaring delen voor een duurzame sportsector
“Dit soort innovaties brengt ook altijd een risico met zich mee”, stelt Vyent. “Zowel voor de opdrachtgever als voor de fabrikant. Je moet een testproces in gaan en je weet van tevoren niet wat eruit komt. Ik realiseer me dat het voor ons als grote gemeente makkelijker is om dit risico te nemen dan voor kleinere gemeenten. Het belangrijkste is dat we onze ervaringen delen met anderen en zo de sportsector duurzamer maken.” Dit doet het bedrijfsbureau van de Amsterdamse Sporthallen- en Sportparken door contact met andere gemeenten op te nemen. Ook geven ze lezingen op congressen en symposia.
Samenwerken noodzakelijk voor innovatie
“Het is voor de gemeente Amsterdam ondenkbaar dat er in de toekomst sportvloeren worden aangelegd en vervangen die niet 100% circulair zijn. Maar de duurzaamheidsopgave geldt voor iedereen. We moeten met z’n allen de uitdaging aangaan. Wij willen als gemeente Amsterdam graag een voortrekkersrol spelen en daar hebben we de markt bij nodig. Ik zou andere gemeente willen aanraden om samenwerking te zoeken met marktpartijen. Ook zij moeten verduurzamen en ze beschikken over veel productkennis. Je vult elkaar aan en kunt samen de innovatie in de markt zetten. Daarnaast zou ik alle partijen willen oproepen om te gaan innoveren bij het bouwen of vervangen van sportaccommodaties. Op die manier kunnen we met z’n allen een bijdrage leveren aan een duurzame sportsector.”