Effect van een warme omgeving op de (herhaalde) sprintprestatie

Een hoge omgevingstemperatuur heeft een positief effect op een enkele sprintprestatie. Naarmate het aantal sprints toeneemt, zal de kerntemperatuur echter sneller oplopen dan normaal. Hierdoor neemt de prestatie na een aantal herhalingen af. Het koelen van het lichaam en voldoende drinken kunnen in dat geval de prestatieafname beperken.

Presteren in een warme omgeving

Regelmatig vinden belangrijke sportevenementen plaats in een warme omgeving. Het WK voetbal dat in 2022 in Qatar plaats zal vinden is daar misschien wel het meest extreme voorbeeld van, maar ook jaarlijks terugkerende evenementen zoals de Australian Open in Melbourne of de Diamond League wedstrijden in Doha en Shanghai vinden in een warme omgeving plaats. Dat hitte een negatief effect kan hebben op de duurprestatie, en mogelijk zelfs gevaarlijk kan zijn voor de gezondheid, is bekend. Niet voor niets overweegt de FIFA om het WK in Qatar te verplaatsen naar de relatief “koelere” wintermaanden. In welke mate hitte de (herhaalde) sprintprestatie beïnvloedt is echter minder goed bekend. Daarom hebben de Zwitserse onderzoeker Girard en zijn collega’s in een literatuurstudie uiteengezet wat op dit gebied bekend is en hoe sporters daar het beste mee om kunnen gaan.

Effect hitte op (herhaalde) sprintprestatie

Een warme omgeving heeft een positief effect op een enkele sprintprestatie. Hoewel het niet geheel duidelijk is welke fysiologisch processen hier voor verantwoordelijk zijn, blijkt dat een “warmere” spier een hoger vermogen kan leveren. Dat is ook één van de redenen waarom sporters een warming-up uitvoeren. Wanneer een sporter echter herhaald moet sprinten komt er een moment waarop de voordelen van een hogere spiertemperatuur teniet worden gedaan. Door een te hoog oplopende kerntemperatuur zal de hartfrequentie namelijk stijgen en de zuurstofvoorziening aan de spier afnemen. Wanneer een sporter dat moment bereikt is van een aantal factoren afhankelijk, waaronder het aantal en de duur van de sprints, de duur en de relatieve intensiteit van de rust en de omgevingstemperatuur.

De auteurs bespreken verschillende methoden om de stijging van de kerntemperatuur tijdens herhaalde sprints te beperken of teniet te doen. Zo kunnen sporters onder andere gebruik maken van verschillende koelmethoden zoals koelvesten en het drinken van ijsdranken. Indien de kerntemperatuur aan de hand van deze methoden met tenminste 0,2 °C daalt, zal dit volgens de auteurs een positief effect hebben op de herhaalde sprintprestatie. Daarnaast is het ook bij een herhaalde sprintprestatie in een warme omgeving belangrijk om voldoende te drinken. Ook acclimatiseren kan mogelijk bijdragen aan het in stand houden van de herhaalde prestatie. Dit is echter niet in alle studies aangetoond.

Conclusie

Uit deze literatuurstudie blijkt dat een warme omgeving een positief effect heeft op een enkele sprintprestatie. Als het aantal sprints toeneemt komt er een moment waarop een warme omgeving juist een negatief effect heeft. Wanneer dit punt bereikt wordt is afhankelijk van de sport in combinatie met de omgevingstemperatuur. Zo lang de kerntemperatuur niet te snel oploopt als gevolg van de stijgende spiertemperatuur, zal de prestatieafname beperkt blijven. Hoewel de auteurs stellen dat het koelen van de spieren voor de sprint in een warme omgeving mogelijk tot prestatieverbetering kan leiden, lijkt dit niet de meest geschikte methode. Door de spieren direct te koelen zal het vermogen dat zij kunnen leveren zeer waarschijnlijk afnemen. Het drinken van een ijsdrank lijkt daarom een beter idee omdat een sporter daarmee alleen zijn kerntemperatuur kan laten dalen. Als gevolg hiervan kan het lichaam meer warmte opslaan.