Hoge doses vitamine C en E tijdens training niet slecht voor duurprestatie

Het innemen van extra vitamine C en E tijdens een trainingsperiode van 11 weken heeft geen negatief op de duurprestatie ten opzichte van een placebo. Dit ontdekten Noorse onderzoekers in een studie bij 54 matig getrainde proefpersonen. Hoewel er tussen beide groepen wel verschillen zijn gevonden in markerstoffen in de spiercellen, hebben deze verschillen zich niet geuit in de prestatie of de spiermassa.

Atleten letten goed op hun gezondheid en proberen verantwoord te eten. Veel van hen gebruiken naast hun gewone voeding extra vitaminen in de veronderstelling dat dit de weerstand tegen ziekten verhoogt. Hiervan zijn vitamine C en E de meest gebruikte. Er zijn echter ook aanwijzingen dat het innemen van veel vitaminen een negatieve invloed kan hebben op spieropbouw en spierherstel-mechanismen. Paulsen en collega’s hebben daarom uitgezocht of hoge doses vitamine C en E een effect zouden kunnen hebben op de duurtraining en de duurprestatie. Recent was er veel aandacht in de media voor het persbericht dat de auteurs uitgaven over hun studie, nog voordat het artikel beschikbaar was. Dit was voor Topsport Topics een goede reden om het artikel nauwkeurig te lezen.

Training

De onderzoekers lieten 54 gezonde mannen en vrouwen (redelijk tot niet getraind) 11 weken lang een duurtraining doen. De proefpersonen zijn op basis van hun geslacht en maximale zuurstofopname verdeeld in een placebo- en een vitaminegroep. Deze laatste groep kreeg per dag 1000 mg vitamine C en 235 mg vitamine E. De duurtraining bestond uit 3 perioden. In de eerste periode deden de deelnemers 3 trainingen per week (30 min, 60 min en 4×4 minuten intervaltraining). In periode 2 en 3 nam het aantal intervaltrainingen toe, terwijl de trainingsintensiteit hetzelfde bleef. De niet-getrainde deelnemers kregen 3 tot 6 trainingen de tijd om geleidelijk de intensiteit op te bouwen. De meeste trainingen waren looptrainingen, maar de deelnemers mochten 1 training per week een andere aerobe activiteit doen zoals fietsen of langlaufen.

Resultaten

Deelnemers uit de vitamine- en de placebogroep verbeterden dankzij de training hun VO2max (beide groepen gemiddeld 8%) en hun prestatie op de 20m shuttle test (gemiddeld 10% en 14%). Hierbij was er geen significant verschil tussen beide groepen. De spiermassa in beide groepen veranderde ook niet. Er zijn daarentegen wel verschillen gevonden op celniveau. Markerstoffen in de mitochondriën en de spiercellen in de m. vastus lateralis (bovenbeenspier) die een positieve rol spelen bij spieropbouw en –adaptatie (afgekort COX en PGC-alpha), namen toe in de placebogroep, maar niet in de vitaminegroep. Ook de activatie van andere stoffen die betrokken zijn bij spieropbouw (mRNA-niveau van CDC42 en MAPK1) was verhoogd in de placebogroep, maar niet in de vitaminegroep. Beide groepen deelnemers kregen via hun voeding al meer dan voldoende vitamine C en E binnen.

Conclusie

Bij de proefpersonen in deze studie, had het slikken van vitamine C en E een negatief effect op bepaalde stoffen in de spiercellen die betrokken zijn bij de spieropbouw. Er is in deze studie echter geen effect gevonden op de spiermassa en de sportprestatie. Het is niet zeker in welke mate deze resultaten iets zeggen over spieraanpassingen na training. De negatieve effecten van het gebruiken van hoge doses vitaminen lijken kortom veel minder ernstig te zijn dan uit het persbericht van Paulsen en collega’s bleek. Daarnaast is niet duidelijk of deze bevindingen ook gelden voor goed getrainde atleten.

Tot slot

De dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitamine C (70 mg/dag) en vitamine E (10-13 mg/dag) (voedingscentrum.nl) is veel lager dan wat in deze studie is gebruikt. Deze hoge doses komen in vrij verkrijgbare multivitaminen echter ook vaak voor. Het slikken van een grote hoeveelheid vitamine C en E lijkt op celniveau een negatief effect te kunnen hebben op de spieropbouw. Dit is echer niet in spiermassa of prestatie terug te vinden. Het advies aan atleten is om zeker niet te weinig vitaminen binnen te krijgen, maar teveel is onnodig, en kan misschien een (klein) negatief effect hebben.