Indicatie voor betere sprintprestatie na cafeïne-gebruik

Het innemen van 5 mg cafeïne per kilogram lichaamsgewicht leidt tot een hoger piekvermogen tijdens een sprinttest. Uit een Britse studie blijkt dat getrainde sporters dit hogere piekvermogen alleen kunnen leveren als ze tijdens de prestatie een voldoende hoge weerstand moeten leveren.

Cafeïne

In 2004 is cafeïne door de ‘World Anti Doping Agency’ van de lijst met verboden middelen gehaald. De reden hiervoor was dat cafeïne veel voorkomt in de dagelijkse voeding waardoor sporters het mogelijk ongemerkt binnenkrijgen. Sindsdien is cafeïne dus ongehinderd te gebruiken. Onderzoek naar het prestatiebevorderende effect van cafeïne laat zien dat het gebruik bij duurinspanning een positief effect heeft terwijl de resultaten bij kortdurende inspanning tegenstijdig zijn (zie deze factsheet). In enkele studies bij kortdurende inspanning is geen effect gevonden terwijl andere studies aantonen dat cafeïne de sprintprestatie wel kan bevorderen. Onderzoekers uit Groot-Brittannië hebben het vermoeden dat in veel studies naar het effect van cafeïne op de sprintprestatie, niet de juiste weerstand is gebruikt om tegen te sprinten. Hierdoor zouden de sporters in die studies niet hun werkelijke maximale vermogen hebben kunnen leveren, waardoor mogelijk geen effect is gevonden van het innemen van cafeïne.

Sprinttest

Om te toetsen of dit vermoeden juist is, hebben Glaister en collega’s 14 goedgetrainde mannelijke sporters, die gemiddeld 12 uur per week fysiek actief waren, twee keer een sprinttest laten uitvoeren. Tijdens de sprinttest moesten de sporters 10 keer 6 seconden maximaal sprinten (Wingate). Na elke sprint hadden de sporters 5 minuten passieve rust. De weerstand nam iedere sprint iets toe om na te gaan bij welke weerstand de sporters hun maximale vermogen konden leverden. Ongeveer 45 minuten voor de sprinttest kregen de sporters gelatinecapsules met daarin 5 mg cafeïne per kg lichaamsgewicht of een gelijk uitziende placebo met daarin 4 mg maltodextrine per kg lichaamsgewicht. Hierbij wisten zowel de sporters als de onderzoekers niet wanneer welke capsules zijn verstrekt.

Uit de resultaten blijkt dat het innemen van cafeïne alleen bij de weerstand waarbij de sporters hun maximale vermogen leverden, een positief effect had op het piekvermogen (1885 W vs. 1835 W). Verder bleek dat de sporters in dit geval tijdens de laatste 5 sprints een iets hogere melkzuurconcentratie hadden in hun bloed.

Tot slot

De resultaten uit deze studie maken duidelijk dat het innemen van 5 mg cafeïne per kg lichaamsgewicht de sprintprestatie kan verbeteren. Dit blijkt echter alleen het geval te zijn indien de sporter tijdens de sprint ook zijn maximale vermogen kan leveren. Zoals de auteurs veronderstelden is het dus belangrijk om een optimale weerstand te kiezen bij het afnemen van een sprinttest. Het is echter niet duidelijk of dit ook de reden is waarom in eerdere studies geen effect van cafeïne op de sprintprestatie is gevonden. De belangrijkste bevinding uit deze studie is dat sprinters mogelijk baat kunnen hebben bij het innemen van cafeïne. Omdat een hoge dosis cafeïne tot bijwerkingen kan leiden (zie hier), zoals hartkloppingen en ritmestoornissen, verdient het de aanbeveling dit eerst in een training uit te proberen.