Is het nieuwe classificatiesysteem in de paralympische T54 (rolstoelracen) een legitieme?

In 2012 wordt een nieuw classificatiesysteem in gebruik genomen door het Internationale Paralympische Comité. Het doel van het nieuwe classificatiesysteem is dat atleten in dezelfde classificatie dezelfde voor- en nadelen hebben bij het sporten zodat een eerlijke concurrentie ontstaat. In de T54 klasse behoren atleten met volledige armfunctie en met een gedeeltelijke tot volledige rompfunctie.

De studie van Vanlandewijck et al. richt zich op de vraag of de rompfunctie, waarin de atleten binnen deze klasse van elkaar verschillen, een belangrijke prestatiebepalende factor is voor het rolstoelracen. Het is van belang dit te onderzoeken, zodat hier bij de classificatie rekening mee kan worden gehouden.

In totaal deden 10 mannelijke (en 3 vrouwelijke) internationale rolstoelsprinters mee. Vier mannen en 3 vrouwen hadden een beperkte rompfunctie, terwijl 6 mannen beschikten over een volledige rompfunctie. De atleten werden getest op arm- en rompkracht door 3 keer een maximale krachttest uit te voeren. Ook werd de afstand gemeten die kon worden gereden in de eerste 3 seconden na de start van een sprint. Er werd 3 keer een 15 meter sprint op een atletiekbaan uitgevoerd en 2 keer een sprinttest op een ergometer.

Geen voordeel

Uit de resultaten blijkt dat de verhouding tussen de arm- en rompkracht van de atleten met een beperkte rompfunctie significant lager was dan de verhouding tussen de arm- en rompkracht van atleten met een volledige rompfunctie. De relatieve rompkracht van mannen met beperkte rompfunctie van 0,29 (armen 921 N en romp 268 N). Voor vrouwen met beperkte rompfunctie ook 0,29 (armen 831 N en romp 238 N). De relatieve rompkracht van mannen met een volledige rompfunctie was 0,42 (armen 983 N en romp 417 N). Er zijn geen verschillen gevonden in de afstanden die de atleten de eerste 3 seconden aflegden, ongeacht of ze een beperkte of volledige rompfunctie hadden (vrouwen met beperkte rompfunctie; 5,27 meter, mannen met beperkte rompfunctie; 7,58 meter en mannen met volledige rompfunctie; 7,62 meter). Volgens Vanlandewijck et al. levert een volledige rompfunctie binnen de T54 klasse geen voordeel op bij het versnellen tijdens de start van het rolstoelracen op een vlakke baan ten opzichte van atleten met een beperkte rompfunctie.
De auteurs laten weten geen uitspraken te kunnen doen over de gevolgen van een volledig verlies van de rompfunctie op de sprintprestatie, zoals dit bij de T53 klasse (en lager) het geval is.
De resultaten laten zien dat bij het nieuwe classificatiesysteem de rompfunctie in de T54 klasse goed is ingedeeld voor rolstoelracen.

Vrouwen

De conclusie van Vanlandewijck et al. is gebaseerd op de resultaten van de mannen. De resultaten van vrouwen met een beperkte rompfunctie zijn niet vergeleken met de resultaten van vrouwen met een volledige rompfunctie. Gezien de andere afstelling van de rolstoelen bij vrouwen, zouden de uitkomsten bij vrouwen kunnen verschillen. Het is in het algemeen lastig onderzoek te doen bij aangepaste topsporters, daarom is het de moeite waard om de verzamelde gegevens van de vrouwen als case report weer te geven, ondanks dat er in deze studie geen vergelijking gemaakt kan worden met vrouwen die beschikken over een volledige rompfunctie in de T54 klasse. Voorzichtigheid is ook geboden bij de resultaten, omdat het aantal deelnemers in deze studie laag is. Dit komt eveneens voort uit de moeilijkheden om onderzoek bij deze groep topatleten uit te voeren. Ondanks het lage aantal deelnemers, geven de resultaten wel inzicht in de mogelijke verschillen tussen atleten die hetzelfde geclassificeerd zijn.

S. (Susan) Vrijkotte