Jonge judoka’s voelen druk om gewicht te verliezen

Tachtig procent van de mannelijke judoka’s tussen de 12 en 17 jaar probeert een week voor de wedstrijd nog gewicht te verliezen. Meer dan de helft van hen doet dit door maaltijden over te slaan. Uit Israëlisch onderzoek blijkt dat tweederde van de judoka’s aangeeft dat de trainer de belangrijkste rol speelt voor de keuze om gewicht te verliezen.

Bij gewichtsklassensporten, zoals judo, bestaat er een wankel evenwicht tussen het bereiken van het toegestane lichaamsgewicht binnen de gekozen gewichtsklasse en het leveren van een topprestatie. Het is bekend dat het willen verliezen van lichaamsgewicht kort voor een wedstrijd soms leidt tot extreme methoden om af te vallen. Zo kiezen sporters er soms voor om bijzonder weinig te eten of zelfs maaltijden over te slaan en zich uit te laten drogen door bijvoorbeeld een intensieve inspanning te leveren in een regenpak. Gewicht verliezen is een onderdeel van de cultuur bij gewichtsklassesporten en veel sporters en trainers beschouwen dit als normaal. Berkovich en collega’s hebben nu onderzocht of het verliezen van gewicht ook op jonge leeftijd al deel uitmaakt van de wedstrijdvoorbereiding.

Druk van de trainer

In totaal hebben er 108 mannelijke judoka’s van regionaal tot internationaal niveau met een leeftijd van 12-17 jaar deelgenomen aan dit onderzoek. Met behulp van vragenlijsten hebben de onderzoekers geprobeerd inzicht te krijgen in welke mate gewicht verliezen bij jonge judoka’s deel uitmaakt van een wedstrijdvoorbereiding. Zo hebben zij onder andere gevraagd of de deelnemers proberen gewicht te verliezen voor een wedstrijd en zo ja, op welke leeftijd zij dat voor het eerst deden. Daarnaast is gevraagd hoeveel dagen voor een wedstrijd zij beginnen met het proberen af te vallen, wat het gewicht is dat zij verliezen en welke methoden zij daarvoor hanteren. Daarnaast vroegen ze aan de judoka’s wie de meeste invloed had om over te gaan op snel gewichtsverlies voor een wedstrijd.

Snel afvallen voor een wedstrijd

Gemiddeld probeert 80% van de jonge judoka’s uit deze studie gewicht te verliezen voor een wedstrijd. Zij beginnen gemiddeld op 12,5 jarige leeftijd met het snel afvallen voor een wedstrijd. In ongeveer 8 dagen verliezen de judoka’s ongeveer 1,5 kg. De meeste judoka’s gaven aan meerdere methoden te gebruiken om af te vallen. Zo gaf 83% van de judoka’s aan af te vallen door fysiek meer actief te zijn. Ongeveer de helft van de judoka’s gaf aan door middel van trainen in een warme omgeving of het dragen van plastic pakken (zoals regenpakken) vocht kwijt te raken om zo te proberen af te vallen. Ruim 80% slaat 1 of 2 maaltijden per dag over en bijna de helft van de deelnemers eet in de week voor een wedstrijd af en toe een hele dag niet. De judoka’s geven aan dat de trainer een zeer grote invloed heeft op het snel af willen vallen voor een wedstrijd. Ouders en teamgenoten blijken hier minder, maar nog steeds een aanzienlijke, invloed op te hebben.

Conclusie

Snel gewicht willen verliezen vlak voor een wedstrijd is iets dat judoka’s al van jongs af aan meekrijgen. De onderzoekers wijzen erop dat het altijd willen afvallen voor een wedstrijd niet gezond is en zelfs de groei en ontwikkeling kan hinderen. Dit onderzoek is uitgevoerd bij Israëlische judoka’s. Het is echter niet te verwachten dat de gevonden percentages veel zullen afwijken in vergelijking met Nederlandse judoka’s. Het blijkt dat trainers en daarnaast ouders en teamgenoten een zeer grote invloed hebben op het gedrag van kinderen als het gaat om snel gewicht verliezen voor een wedstrijd. Er lijkt dus sprake te zijn van een cultuur waarin snel af vallen voor een wedstrijd “normaal” is terwijl dit, zeker voor jeugdige sporters, zelfs schadelijk is.