Spring naar content

Koolhydraatrijke mondspoeling biedt sporter mogelijk een kleine prestatieverbetering

Het lijkt niet altijd nodig om een koolhydraatrijke drank daadwerkelijk door te slikken om de prestatie te verbeteren. Er zijn namelijk sterke aanwijzingen dat mondspoeling met koolhydraten ook de prestatie kan bevorderen. Sporters kunnen voor dat beetje extra – bijvoorbeeld tijdens een tijdrit of vlak voor de finish – hun mond vijf à tien seconden spoelen met een koolhydraatrijke drank. Dat blijkt uit een recente overzichtsstudie gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Sports Medicine.

Het is algemeen bekend dat het aanvullen van koolhydraten tijdens een inspanning van meer dan een uur noodzakelijk is om de prestatie op peil te houden. Dat ook mondspoelen met een koolhydraatdrankje – zonder dit daadwerkelijk door te slikken – kan leiden tot betere prestaties is minder bekend. Ondanks de aanwijzingen dat sporters door het spoelen met koolhydraatdrank beter presteren, is het nog onduidelijk hoe dat komt. Eén verklaring luidt dat koolhydraten de hersenen op de een of andere manier beïnvloeden.

Sinds een aantal jaar is de koolhydraatrijke mondspoeling een ‘hot topic’ in de wetenschap, met veel tegenstrijdige resultaten over het nut ervan. Reden genoeg voor een groep Australische onderzoekers om het onderwerp zorgvuldig onder de loep te nemen.

Wat is al bekend?

  • Het nuttigen van koolhydraten tijdens inspanning houdt de prestatie op peil.

Wat is nieuw?

  • Er zijn sterke aanwijzingen dat mondspoeling met koolhydraten de prestatie kan bevorderen.
  • Hiervoor kunnen sporters vijf à tien seconden hun mond spoelen met een koolhydraatrijke drank.

Maltodextrine

Onderzoekers van de universiteit van Deakin analyseerden alle studies naar mondspoeling, met specifiek het koolhydraat maltodextrine, gezamenlijk opnieuw. Zij keken hierbij naar studies waarbij sporters minimaal vijf seconden hun mond spoelden met een drankje dat voor minimaal 6 procent bestond uit maltodextrine. 

Niet overtuigend, wel sterke aanwijzingen

Met hun eerste analyses toonden de Australiërs aan dat de koolhydraatrijke mondspoeling de prestatie aanzienlijk verbeterde. Na aanvullende statistische analyses bleek het resultaat minder overtuigend, hoewel het nut van de mondspoeling volgens de onderzoekers voldoende lijkt aangetoond. Sommige sporters kunnen hiermee hun prestatie een klein beetje verbeteren. 

5 of 10 seconden

Hoe lang sporters hun mond spoelden met het koolhydraatdrankje maakte niet uit voor de prestatie. Ook of sporters van tevoren hadden gegeten of gevast, en de concentratie maltodextrine in het koolhydraatdrankje, leek daar geen invloed op te hebben. Van de deelnemers aan de in totaal 35 studies spoelde het merendeel 5 of 10 seconden. Omdat de spoelingsduur niet uitmaakte volgens deze studie, lijkt deze tijdsduur toereikend om de prestatie te kunnen bevorderen. 

De spoeling bevatte meestal een concentratie van 6,4 procent maltodextrine, hoewel de gebruikte concentraties varieerden tussen de 6 en 18 procent. Omdat de concentratie ook geen verschil maakte, lijkt 6,4 procent maltodextrine in een koolhydraatrijke drank voldoende voor een kleine prestatieverbetering.

Inspanning van een uur

De mondspoeling lijkt het meest effectief bij een intensieve inspanning van ongeveer een uur, zoals bij een tijdrit. Bij deze inspanningsduur is het vaak niet nodig om koolhydraten aan te vullen. Mondspoeling met koolhydraten kan hier misschien wel dat beetje extra bieden. Omdat het geen risico’s met zich meebrengt, is het veilig om koolhydraatrijke mondspoeling eens uit te proberen in training.

Bron

  1. Hartley C, Carr A, Bowe SJ, Bredie WLP, Keast RSJ. Maltodextrin-Based Carbohydrate Oral Rinsing and Exercise Performance: Systematic Review and Meta-Analysis [published online ahead of print, 2022 Mar 3]. Sports Med. 2022;10.1007/s40279-022-01658-3. doi:10.1007/s40279-022-01658-3