Leren luisteren: over de voordelen van geluidsfeedback bij sporters

Sporters kunnen hun bewegingen verbeteren door geluidsfeedback. Door deze zogenoemde sonificatie kunnen onder andere roeiers harder roeien, schutters nauwkeuriger schieten en sporters een nieuwe beweging aanleren.

Sonificatie is het omzetten van niet-auditieve data in geluid. In de sport kan dit betekenen dat factoren als ademhaling en stapfrequentie worden vertaald naar geluidsparameters: toonhoogte, ritme of geluidsniveau. Bijvoorbeeld hoe sneller de ademhaling of het tempo, hoe hoger of harder het geluid. Geluidsfeedback kan sporters bewust maken van hun fysiologische en fysieke processen; waardoor zij hun bewegingen kunnen controleren en verbeteren.

Sterke verbinding

Dat sporters beter bewegen met geluidsfeedback heeft te maken met de sterke verbinding tussen de hersengebieden voor gehoor en motoriek. Daarnaast is het gehoorsysteem in staat om snel een ritme of patroon te ontdekken; waarschijnlijk veel beter dan andere zintuigen als zicht, reuk en smaak. Deze informatie dient als input voor de motorische hersengebieden – met superieure bewegingen tot gevolg.

Recentelijk bekeek een groep Duitse en Canadese onderzoekers alle literatuur over het verband tussen sonificatie en sport. Zij maakten hiervan een overzicht waarin ze de veelbelovende resultaten van sonificatie hebben beschreven en enkele voorbeelden hebben uitgelicht. De resultaten van verschillende studies uit het overzicht laten zien dat sporters beter presteren met real-time auditieve feedback.

Snelheid omzetten in toonhoogte

Zo beschrijven de Duitsers en Canadezen een studie waarin roeiers harder vooruitgaan met geluidsfeedback. In deze studie werd de snelheid van de roeiboot real-time omgezet in toonhoogte: hoe sneller ze gingen, hoe hoger de toon. Met deze geluidsfeedback roeiden sporters harder en meer synchroon met andere roeiers in de boot.

Nauwkeuriger schieten

Ook helpt geluidsfeedback bij sportschutters; hierdoor schieten ze nauwkeuriger. Met geluidsfeedback kregen schutters namelijk informatie over hun geweerstand door de afstand tussen het richtpunt en het doel in kaart te brengen. Hoe nauwkeuriger de geweerstand, hoe sneller de geluidsfrequentie. Met deze informatie waren de schutters in staat om afwijkingen in hun lichaamshouding te ontdekken, waardoor ze hun bewegingen konden corrigeren.

Veelbelovende resultaten

De resultaten van geluidsfeedback lijken veelbelovend, mede omdat sporters tijdens de feedback blijven bewegen en daardoor direct hun bewegingen kunnen aanpassen. Desondanks kleven er mogelijk ook nadelen aan deze terugkoppeling. Sporters kunnen namelijk ook overbelast raken door alle geluiden, waardoor ze zelfs slechter gaan presteren. Daarom is het verstandig dat sporters geluidsfeedback uitproberen om te kijken hoe ze hierop reageren.