Muziek laat sporters meer risico nemen

Motiverende muziek maakt dat sporters meer risico nemen tijdens het sporten. Dit is echter geen garantie op een betere prestatie.

De voorbeelden zijn legio, sporters die zichzelf voor of zelfs tijdens een wedstrijd, al dan niet met een koptelefoon, oppeppen met hun favoriete opzwepende muziek. Dit gebeurt bij allerlei sporten en op alle niveaus. Ondanks dat dit zo vaak gebeurt, is het geen garantie dat muziek leidt tot een betere prestatie. Zo zijn er naast studies waarin effect is aangetoond, ook studies bekend waaruit blijkt dat muziek geen positieve invloed heeft op de prestatie.

Gooien voor geld

Om meer inzicht te krijgen in waarom muziek soms wel en soms niet leidt tot een betere prestatie, hebben twee Duitse onderzoekers het effect van muziek op het gedrag van sporters in kaart gebracht. Zij lieten 150 sportstudenten driemaal een aantal ballen in een mand gooien. Eenmaal zonder muziek, eenmaal met muziek die de onderzoekers hadden uitgekozen, en eenmaal mochten de proefpersonen zelf de muziek uitkiezen. De deelnemers konden geld verdienen als ze een bal raak gooiden. Van hoe verder de deelnemers van de mand stonden, hoe meer geld ze konden verdienen. Door deze opzet probeerden de onderzoekers een beeld te krijgen van wat muziek voor een effect heeft op risicogedrag.

Meer lef, dezelfde prestatie

Uit het onderzoek blijkt dat sporters meer risico nemen als ze muziek horen. Dit heeft echter geen effect op de prestatie. Het maakt in deze studie overigens niet uit of de deelnemers naar eigen gekozen motiverende muziek luisterden of naar muziek die volgens de onderzoekers motiverend werkt.

Muziek kan dus wel degelijk bijdragen aan gedragsverandering. Aangezien er volgens de auteurs zowel studies zijn waarin een positief als negatief effect van muziek op de prestatie is gevonden, zou de invloed van muziek weleens sport- en persoonsafhankelijk kunnen zijn. Of alleen voor een wedstrijd muziek luisteren hetzelfde effect heeft als voor én tijdens een wedstrijd is aan de hand van deze studie niet te zeggen.

In de praktijk

In dit onderzoek kregen de deelnemers gedurende de hele test muziek te horen, dat kan bij veel sportwedstrijden niet. Maar waar het wel kan, en waar risico nemen een voordeel op kan leveren, kan muziek wellicht een klein zetje in de goede richting geven om juist wel het risico te nemen waar op dat moment om gevraagd wordt.

Hoewel de onderzoeksopzet wellicht wat af staat van de topsportpraktijk, geeft het wel inzicht in gedragsverandering door middel van muziek. Hierdoor kan de praktijk er wellicht toch zijn voordeel mee doen. Een mooi voorbeeld hiervan is shorttrack. Zo schalde recent in Dordrecht tijdens de wereldbekerwedstrijd een hit van ACDC uit de speakers toen Sjinkie Knegt op de baan verscheen. Dat was, misschien niet geheel toevallig, een favoriet nummer van de Nederlandse shorttrackploeg.