Ouders hebben meer invloed op sportgedrag van jonge atleet dan de coach

Ouders hebben meer invloed op het zelfvertrouwen en de motivatie van een jonge atleet dan coaches. Volgens de Amerikaanse Rourke en collega’s is de invloed van ouders die zowel qua tijd als financiën veel investeren in hun kind niet te onderschatten.

Kinderen die sporten zijn afhankelijk van de ondersteuning van hun ouders. Zeker als het om getalenteerde kinderen gaat die veel trainen en wedstrijden ver van huis hebben. Dit vergt zowel een financiële als tijdsinvestering van ouders.

Het is te verwachten dat een trainer tijdens het sporten een belangrijke rol speelt in het sportgedrag van een atleet en de manier waarop deze de sport ervaart. De vraag die Rourke en collega’s zich echter stelden was welke invloed ouders hebben op het gedrag van de jonge atleet, gelet op het feit dat zij een grote rol spelen in het leven van het sportende kind. De onderzoekers hebben dit bestudeerd bij een grote groep jonge Amerikaanse zwemmers en hun ouders en coaches.

Ouders versus coach

In totaal hebben 238 getalenteerde zwemmers (9-14 jaar), die gemiddeld 15 uur per week trainden, verschillende vragenlijsten ingevuld. Zo is onder andere aan de jonge atleten gevraagd hoe zij vonden dat de coach en ouders reageerden op bepaalde sportsituaties. Voorbeelden van stellingen waarop atleten moesten reageren waren: “winnen was voor de coach het belangrijkst” of “de coach geeft atleten een goed gevoel als zij hun techniek verbeteren”. Stellingen over het gedrag van ouders waren bijvoorbeeld: “Mijn ouders geven mij extra aandacht als ik mijn techniek verbeter” of “mijn ouders zeggen dat het belangrijk is om te winnen met zo min mogelijk inspanning”. Er is onderscheid gemaakt in een leerklimaat en ego-klimaat. Bij het eerste ligt de nadruk op plezier en leren van fouten terwijl bij het tweede fouten worden bestraft en winnen het belangrijkst is. Maar ook naar de mate van wedstrijdspanning, het zelfvertrouwen en de intrinsieke motivatie is gevraagd.

Als een coach of ouders een leerklimaat creëerden hadden de zwemmers meer zelfvertrouwen, waren zij meer intrinsiek gemotiveerd en hadden zij minder last van wedstrijdspanning. Als een coach of de ouders een ego-klimaat creëerden hadden de zwemmers minder zelfvertrouwen, waren zij minder intrinsiek gemotiveerd en hadden ze meer last van wedstrijdspanning. Het gedrag van de ouders bleek een grotere invloed te hebben op het zelfvertrouwen en de intrinsieke motivatie van de zwemmers dan het gedrag van de coach.

Conclusie

Uiteraard is het gedrag van een coach van invloed op de sportbeleving en het sportgevoel van jonge atleten, maar de rol van ouders blijkt in sommige gevallen nog groter. Het is daarom voor coaches van belang inzicht te krijgen in de opstelling van de ouders ten opzichte van hun sportende kind. Het kan daarom goed zijn om de ouders actief te betrekken bij het sportprogramma van jonge atleten.