Overzicht van herstelfactoren bij voetballers

Vermoeidheid na een voetbalwedstrijd kan zich op verschillende manieren uiten. Zo kan er sprake zijn van dehydratie, uitputting van de koolhydraatvoorraad, spierschade en wellicht mentale vermoeidheid. Dit blijkt uit een uitgebreide literatuurstudie van Mathieu Nédélec en zijn collega’s van de universiteit van Lille.

Het komt vaak voor dat professionele voetballers meer dan 1 wedstrijd per week spelen. Het spelen van een wedstrijd veroorzaakt schade aan het lichaam van een voetballer. De Franse onderzoekers onder leiding van Nédélec hebben aan de hand van een gedegen literatuurstudie uitgezocht hoe lang het duurt voordat een voetballer hersteld is van een wedstrijd. Hieronder zijn puntsgewijs de effecten en de duur van het herstel uiteengezet.

Dehydratie

Het voetballen in een hete omgeving > 30⁰C kan leiden tot een vochttekort. Dit tekort kan oplopen tot 2% van het lichaamsgewicht. De Franse auteurs verwachten dat dit een geringe rol speelt binnen de vermoeidheid en het herstel van een voetballer daags na een wedstrijd, omdat normaal gesproken binnen 6 uur het vochtpeil weer volledig hersteld is.

Uitputting koolhydraatvoorraad

Na een wedstrijd is de voorraad koolhydraten in het lichaam flink geslonken. Koolhydraten zijn een belangrijke energiebron in het lichaam. Het hangt er natuurlijk vanaf hoe actief deze voorraad weer wordt aangevuld, maar het kan tot 2 dagen duren voordat de koolhydraatvoorraad weer op het ‘oude’ niveau is.

Spierschade

Na het spelen van een wedstrijd is er sprake van spierschade. Dit komt o.a. duidelijk naar voren in de hoeveelheid creatinekinase in het bloed. Dit is een marker voor spierschade. Deze spierschade herstelt vrij langzaam en het kan zeker 2 dagen duren voordat dit weer volledig op het oude niveau is. Dit uit zich ook in prestatieverlies, bijvoorbeeld direct na een wedstrijd zoals mindere sprintsnelheid (tot 9%) of verminderde spierkracht (tot 25%).

Mentale vermoeidheid

Hier is geen eenduidige uitspraak over te doen. Er zijn tegenstrijdige resultaten gevonden in verschillende studies. Een aantal zaken is zeker van belang. Winnen of verliezen is natuurlijk bepalend voor de mentale toestand van een speler. Ook het lang moeten reizen na een gespeelde wedstrijd lijkt van invloed te zijn op de mentale vermoeidheid van een speler. Uit vragenlijsten blijkt dat de slaapkwaliteit kan afnemen bij een toegenomen mentale vermoeidheid.

Uit het onderzoek van Nédélec en collega’s volgt dat het zeker 2 dagen duurt voordat een voetballer weer hersteld is van een wedstrijd. Het is voor een trainer zaak rekening te houden met de invulling van de training en intensieve trainingen te vermijden zolang het herstel nog niet volledig is. Een intensieve training binnen twee dagen na een wedstrijd lijkt hoe dan ook niet verstandig.