Strakke bandage om de voet kan sprongprestatie verbeteren
Het strak inbinden van de middenvoet kan de sprongprestatie verbeteren. Uit een Chinees-Engels onderzoek blijkt dat het strak inbinden leidt tot een ruim 2 cm hogere sprong. Een precieze verklaring voor dit positieve effect is aan de hand van dit onderzoek niet te geven.
Bandage
Sporters gebruiken bandages (zwachtels) voornamelijk als zij een blessure hebben om eventueel gewrichten te ondersteunen. Hoewel bandages dus voornamelijk gebruikt worden als een sporter niet fit is hebben Zhang en collega’s het idee dat bandages ook van toegevoegde waarde kunnen zijn als er geen sprake is van een blessure. Zij veronderstellen dat door het inbinden van de middenvoet de voet enigszins stijver wordt waardoor de voet minder energie verliest tijdens de afzet. Dit zou kunnen leiden tot een verbeterde sprongprestatie.
Hoger springen
In totaal namen 12 mannelijke krachtgetrainde sporters van gemiddeld 21 jaar deel aan het onderzoek. Zij moesten in wisselende volgorde 3 maal een sprongtest uitvoeren waarbij zij vanuit een squathouding zo hoog mogelijk moesten springen. Eenmaal waren de voeten strak ingebonden met rekverband (10-12 kPa) eenmaal waren de voeten matig strak ingebonden (4-6 kPa) en eenmaal zijn de voeten niet ingebonden. De voeten zijn in een “acht-vorm” ingebonden zoals te zien is in figuur 1.
Onder andere de spronghoogte, de bewegelijkheid van het enkelgewricht en de spieractivatie van verschillende beenspieren zijn gemeten. De bewegelijkheid van de enkel is met behulp van een geavanceerd camerasysteem en een krachtenplatform waarop de deelnemers sprongen bepaald. De spieractivatie is met behulp van EMG gemeten.
Als de voeten van de sporters strak waren ingebonden sprongen zij gemiddeld 2,3 cm hoger dan als hun voeten niet waren ingebonden: 37,5 vs. 35,2 cm. Het matig strak inbinden verbeterde de sprongprestatie niet. Bij de strak ingebonden voeten bleken de kniebuigers (m. biceps femoris) minder geactiveerd tijdens de afzet. Hoewel er geen sprongprestatie verbetering is gevonden bij matig strak ingebonden voeten zijn er wel veranderingen in spieractivatie en de bewegelijkheid van de enkel. Zo zakte de voet minder naar binnen (minder inversie van de enkel) in vergelijking met de het strak of het niet inbinden van de voeten. Tijdens de afzet was bij de matig strak ingebonden voeten de spieractivatie van de enkelbuigers (m. tibialis anterior) lager.
Conclusie
Het strak inbinden van de voeten kan de sprongprestatie verbeteren. De verklaring hiervoor is lastig te geven. Hoewel er verschillen zijn gevonden in spieractivatie en de beweeglijkheid van de enkel, zijn deze bevindingen niet eenduidig. Het kan zijn dat de middenvoetsbeentjes minder bewegelijk zijn en dat er daardoor sprake is van minder energieverlies tijdens de afzet waardoor een sporter hoger kan springen. Daar is echter aan de hand van dit onderzoek geen harde uitspraak over te doen.
Bijvoorbeeld hoogspringers zouden het inbinden eens kunnen proberen in een training of wedstrijd. Het is lastig te bepalen hoe strak 10-12 kPa in de praktijk is, maar het gaat om zeer strak inbinden. Of deze methode praktisch is voor sporters die herhaaldelijk moeten springen en veel van richting veranderen is de vraag. Het is niet duidelijk of de bandage dan goed en strak blijft zitten. Daarnaast zal de doorbloeding van de voet afnemen en wat voor gevolgen dat heeft is onduidelijk.
Figuur 1: inbinden van de voeten uit Zhang et al.
Bron
- Zhang Y, Baker JS, Ren X, Feng N, Gu Y (2015) Metatarsal strapping tightness effect to vertical jump performance. Hum. Mov. Sci., 41: 255-264