Verblijf in hoogtetent geen garantie voor succes

Goed getrainde triatleten kunnen zich de moeite van kamperen in eigen huis besparen. Ze gaan namelijk niet beter presteren wanneer ze zes weken lang, dagelijks acht uur doorbrengen in een zogenoemde hoogtetent.

Het Nederlandse publiek maakte in 2008 voor het eerst kennis met de hoogtetent dankzij de Olympische gouden medaille van openwaterzwemmer Maarten van der Weijden. In aanloop naar zijn gouden race in Peking zou Van de Weijden naast zijn trainingen dagelijks zo’n zeventien uur (!) in een dergelijke tent hebben doorgebracht. Zodoende kon hij op zeeniveau trainen en op ‘hoogte’ leven; het zogenoemde live-high-train-low-principe.

In een hoogtetent wordt een verblijf op hoogte gesimuleerd door de zuurstofdruk omlaag te brengen. Als reactie hierop maakt het lichaam rode bloedcellen aan. Hierdoor kan het bloed meer zuurstof transporteren en is het lichaam beter bestand tegen verzuring. In theorie zouden dus zowel duursporters als bijvoorbeeld middellangeafstandlopers voordeel kunnen hebben van een verblijf op hoogte.

Kamperen in eigen huis

Deense onderzoekers laten nu in het European Journal of Applied Physiology zien dat goed getrainde triatleten niet beter presteren als ze in een dergelijke hoogtetent verblijven. Zo fietsen ze een tijdrit even snel en ook leveren ze evenveel vermogen tijdens een ‘all-out-test’ van drie minuten.

Dit blijkt nadat zeven triatleten twee keer zes weken thuis in een hoogtetent verbleven. De ene keer nam de zuurstofdruk elke twee weken af; van 2500 meter, via 3000 meter naar uiteindelijk 3500 meter hoogte. De andere keer werd de zuurstofdruk in de tent niet verlaagd. Noch de onderzoekers, noch de triatleten wisten wat de werkelijke zuurstofdruk was; vijf van de zeven triatleten schatten het bij navraag zelfs fout in. Tijdens beide periodes trainden de triatleten evenveel en even intensief. Zowel voor als na de twee kampeerperiodes moesten de triatleten een aantal tests uitvoeren. Bij elke test bleef de prestatie gelijk.

Waarom geen verbetering?

Dat sporters in sommige andere studies naar deze vorm van hoogtetraining wel beter zijn gaan presteren, komt mogelijk door het zogenoemde placebo-effect. In veel van de eerdere studies is daar namelijk niet voor gecontroleerd, zoals in de huidige studie wel het geval is. Een andere mogelijkheid is dat de triatleten geen ijzersupplementen kregen. Om rode bloedcellen aan te kunnen maken moet het lichaam over voldoende ijzer beschikken. Helaas hebben de onderzoekers niet gemeten of de triatleten een ijzertekort hadden en of zij dus baat zouden hebben gehad bij ijzersupplementen. Hoe dan ook, deze kwalitatief goede studie laat op overtuigende manier zien dat een verblijf in een hoogtetent geen garantie is voor succes.