Vraag APS-systeem

Antwoord in het kort

Op basis van de wetenschappelijke literatuur valt niet te zeggen of, en zo ja in welke mate, het APS-systeem kan bijdragen aan een sneller herstel na intensieve inspanning. Er is namelijk amper (goed) onderzoek uitgevoerd naar het effect van het toedienen van microstroom op het herstel. 

Fysiologisch gezien is het in ieder geval onduidelijk hoe het toedienen van microstroom precies voor een sneller herstel moet zorgen. De gedachte dat het toedienen van microstroom voor een sneller herstel kan zorgen, komt in ieder geval voort uit het feit dat tijdens het overdragen van signalen in het lichaam ook microstroom ontstaat. Wanneer de signaaloverdracht verstoort raakt, bijvoorbeeld door intensieve inspanning, zou het extern toedienen van microstroom de verstoring weer herstellen; volgens de fabrikanten althans.

Overigens erkennen sommige leveranciers van microstroom-apparatuur dat er feitelijk geen wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor de meerwaarde van hun apparatuur. Zo stelt fabrikant TimeWaver op hun website: 

“de TimeWaver-frequentietherapiesystemen en hun toepassingen worden door de conventionele geneeskunde niet officieel erkend vanwege een gebrek aan wetenschappelijk bewijs in de zin van de „gouden standaard“. Er zijn echter individuele niet-representatieve onderzoeken en case-studies voor TimeWaver-toepassingen die als basis dienen voor de goedkeuring van de internationale medische certificering.”

Uitgebreid antwoord

Microstroom toepassing

In het lichaam ontstaan tijdens de signaaloverdracht tussen en binnen cellen zeer zwakke stroomsignalen. In de jaren ’70 van de vorige eeuw kwam er apparatuur op de markt die met behulp van elektroden dergelijke zwakke stroom kan toedienen aan het lichaam. Hierbij heerst de veronderstelling dat deze zogenoemde microstroom een positieve werking heeft op processen in het lichaam waarbij de signaaloverdracht verstoort is.

Waar deze toepassing voorheen vooral werd gebruikt door fysiotherapeuten en bij de genezing van specifieke huidwonden en botbreuken, is het inmiddels overgewaaid naar de sportwereld. Daar gebruiken atleten het om het herstel te verbeteren, aangezien de signaaloverdracht ook door intensieve inspanning verstoord kan raken. Maar werkt dat eigenlijk wel?

Effect op herstel

Hoewel er enige wetenschappelijke onderbouwing bestaat dat het toedienen van microstroom bij sommige huidaandoeningen en botbreuken tot een sneller herstel kan leiden, ontbreekt een dergelijke onderbouwing bij het herstel van spier- en peesweefsel ^[5]. Er is sowieso maar weinig onderzoek beschikbaar naar het effect van microstroom op het herstel na intensieve inspanning. Het onderzoek dat beschikbaar is, betreft laboratoriumonderzoek waarbij microstroom is toegediend bij proefpersonen met spierpijn ^[1,2]. Vervolgens is gekeken hoeveel spierpijn de proefpersonen nog hadden wanneer ze óf wel, óf geen microstroom toegediend kregen. De resultaten daarvan geven een tegenstrijdig beeld; soms ervaren de proefpersonen minder spierpijn maar soms ook niet. Daarbij lijkt de plaatsing van de elektroden niet van invloed te zijn ^[4].

Daarnaast is er bij Topsport Topics slechts één studie bekend waarin is onderzocht wat de invloed is van microstroom op de mate van spierschade, gemeten via de hoeveelheid creatine kinase (CK) in het bloed ^[3]. Dit eiwit wordt vaak gemeten als indicator van spierschade aangezien het uit de spiercellen lekt wanneer deze beschadigt zijn. De hoeveelheid CK in het bloed bleek lager na het toedienen van microstroom. De praktische relevantie hiervan is echter onduidelijk, ondermeer omdat niet is onderzocht wat het effect vervolgens is op een volgende prestatie. 

Hoe het toedienen van microstroom fysiologisch gezien precies het herstel kan bespoedigen is echter onduidelijk. Een verstoorde spieraansturing door intensieve inspanning herstelt zichzelf namelijk zeer snel. Wanneer er sprake is van uitputting zal de verstoring niet alleen lokaal, maar ook in het centrale zenuwstelsel gelegen zijn. Op dat gedeelte van het zenuwstelsel heeft het toedienen van microstroom geen invloed aangezien het lokaal wordt toegepast.

Tot slot

Dat er geen wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor de meerwaarde van microstroom bij het herstel na intensieve inspanning komt niet alleen doordat er maar weinig studies zijn uitgevoerd. De studies die wel beschikbaar zijn, geven een tegenstrijdig beeld en verschillen qua opzet dusdanig van elkaar dat het onmogelijk is eenduidige conclusies te trekken. Zo is de microstroom op verschillende manieren toegediend, en met verschillende stroomsterktes en frequenties. Daarnaast verschilde ook de duur van de blootstelling aanzienlijk, van continu gedurende één week, tot twintig minuten per dag. Tot slot verschilde ook de plaatsing van de elektroden.

Sommige producenten van microstroomapparatuur erkennen overigens zelf ook dat er geen goede wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor de meerwaarde van hun apparatuur. Zo stelt fabrikant TimeWaver op hun website ^[6]: 

“de TimeWaver-frequentietherapiesystemen en hun toepassingen worden door de conventionele geneeskunde niet officieel erkend vanwege een gebrek aan wetenschappelijk bewijs in de zin van de „gouden standaard“. Er zijn echter individuele niet-representatieve onderzoeken en case-studies voor TimeWaver-toepassingen die als basis dienen voor de goedkeuring van de internationale medische certificering.”