Vraag dopamine

Kort antwoord

De hersenen kunnen dopamine niet opnemen, maar alleen zelf vormen. De concentratie dopamine is wel te beïnvloeden door bepaalde voeding of medicijnen die de stof levodopa bevatten. Er zijn geen goed uitgevoerde studies gevonden waaruit blijkt dat dopamine een positieve bijdrage levert aan een shorttrackgerelateerde prestatie. Een toegenomen concentratie dopamine kan leiden tot een euforisch gevoel, maar het innemen van levodopa kan ook leiden tot ongecontroleerde spiersamentrekkingen. Dit is niet wenselijk voor de start van een wedstrijd. Ook een euforisch gevoel kan wellicht  zorgen voor een negatieve invloed op de concentratie van een atleet. Er is niet veel bekend over de rol van dopamine op de prestatie, maar het lijkt dat een toename van dopamine niet leidt tot betere (shorttrackgerelateerde) sportprestaties.

Uitgebreid antwoord

Dopamine is een stof die voorkomt in de hersenen en die een belangrijke rol speelt bij het ervaren van o.a. genot en blijdschap. De hersenen kunnen dopamine niet direct opnemen, maar de hersenen kunnen dit wel vormen. Er zijn geen goed uitgevoerde studies gevonden waarin positieve effecten van dopamine op een shorttrackgerelateerde sportprestatie beschreven zijn.

Het innemen van bepaalde soorten voeding of medicijnen waar stoffen inzitten die de concentratie dopamine kunnen beïnvloeden is een mogelijkheid om de effecten van dopamine te bewerkstelligen. Gevarieerde voeding zorgt er normaal gesproken voor dat de hersenen voldoende dopamine kunnen aanmaken. Mensen die niet genoeg dopamine kunnen aanmaken, zoals Parkinsonpatiënten, komen in aanmerking voor medicatie. Bekend is dat dopamine niet alleen werkt op de emotie, maar ook op andere delen van de hersenen, waar bijvoorbeeld de motoriek geregeld is. Levodopa is de werkzame stof die in deze medicatie zit. Levodopa is niet alleen via medicatie binnen te krijgen, maar zit bijvoorbeeld ook veel in tuinbonen. Veel voorkomende bijwerkingen van levodopa zijn o.a. ongecontroleerde contracties van spieren, verlies van eetlust en slapeloosheid.

Er zijn meerdere studies verschenen waarin de invloed van dopamine op de sportprestatie is beschreven. Het meeste onderzoek gaat over inspanning in de warmte, hetgeen niet representatief is voor shorttrack. Daarnaast zijn de resultaten niet bepaald eenduidig en de kwaliteit laat ook nogal eens te wensen over ^[1]. Er is 1 studie gevonden die niet was uitgevoerd in de warmte en waaruit naar voren kwam dat een verandering van de concentratie dopamine geen invloed had op de duurprestatie ^[2]. Het is bekend dat het winnen van een wedstrijd leidt tot een euforisch gevoel waar dopamine een belangrijke rol bij speelt. Maar het is zeer de vraag of dit euforische gevoel wenselijk is voor de start van een wedstrijd, aangezien het wellicht de concentratie van de atleet kan beïnvloeden.

De conclusie is dat er niet veel bekend is over de rol van dopamine bij de prestatie, maar dat het lijkt dat een toename van dopamine niet leidt tot betere (shorttrackgerelateerde) sportprestaties. Mocht een atleet toch de concentratie dopamine in de hersenen willen verhogen, is het goed om je te realiseren dat de medicatie die daarvoor moet zorgen kan leiden tot bijwerkingen die de prestatie wel eens negatief zouden kunnen beïnvloeden. Uiteraard is begeleiding van een arts dan noodzakelijk.