Vraag “elevation mask”

Sporters die een “elevation mask” dragen tijdens een training gaan zeer waarschijnlijk niet beter presteren. De bewering van de makers van het masker dat het masker hoogtetraining simuleert is niet juist. Hoewel het ademhalen moeizamer gaat door het masker is de concentratie zuurstof die je inademt nagenoeg gelijk. Op hoogte is dit juist verminderd. Het masker zorgt voor een ademspiertraining, maar het heeft niets te maken met hoogtetraining.

Er is slechts één studie verschenen waarin het effect van het dragen van dit masker is onderzocht op de prestatie. Uit deze studie blijkt dat zowel de aerobe als anaerobe prestatie niet verandert.

Hoewel uitgebreid onderzoek ontbreekt, is er met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid te stellen dat deze trainingsmethode geen effect zal hebben op de prestatie. Het inademen kost meer moeite als een masker is opgezet. Hierdoor kan een sporter waarschijnlijk minder intensief trainen en zal de trainingsprikkel dus lager zijn. De ademspieren zullen wellicht iets sterker worden, maar dit blijkt in ieder geval niet voldoende om tot een betere prestatie te leiden.

Of het gebruik van een “elevation mask” leidt tot een verhoogd risico op infecties of uitdroging van de luchtwegen is niet onderzocht. Dit lijkt echter niet voor de hand te liggen aangezien een sporter gewoon buitenlucht inademt via het masker.

Uitgebreid antwoord

Twee jaar geleden is er een nieuw trainingsapparaat op de markt verschenen, de zogenoemde “elevation mask”. De bedenkers van dit masker hebben een methode ontwikkeld waardoor de sporters die het masker dragen meer moeite moeten doen om in te ademen dan normaal. Het is de bedoeling dat zij het masker dragen tijdens hun reguliere training. Hierdoor zouden sporters volgens de bedenkers minder zuurstof binnen krijgen. Er zou dan een situatie ontstaan die vergelijkbaar is met het sporten op hoogte. Vandaar het woord “elevation” in “elevation mask”. Op de website van de leverancier staat dat het masker in te stellen is op de moeite die het kost om adem te halen op ongeveer 900 tot 5500 meter ^[3].

De mooie marketingclaim dat het masker hoogte simuleert is echter onjuist. In feite moet de drager van het masker meer moeite moet doen om in te ademen en belast dus zijn ademspieren meer. De zuurstofdruk blijft echter gelijk, terwijl deze op hoogte juist lager is ^[2]. Een vergelijking met op hoogte trainen gaat dus volledig mank. Op hoogte gaat ademhalen even gemakkelijk, maar zal er per ademteug minder zuurstof het lichaam inkomen. Met dit masker kost het juist onevenredig veel moeite om in te ademen maar zal de hoeveelheid zuurstof per ademteug (bij een gelijk teugvolume) gelijk blijven.

In feite zorgt het masker er voor dat de inademingsspieren meer belast worden omdat het meer moeite kost om voldoende lucht binnen te krijgen. Je zou het kunnen vergelijken met ademhalen door een rietje. Sporters die het masker dragen doen dus eigenlijk aan ademspiertraining.

Ademspiertraining

We hebben maar één studie gevonden waarin het effect van het dragen van het masker op de prestatie is onderzocht ^[1]. Op de website van de verkopers van het masker staat wel dat er wetenschappelijke onderbouwing is, maar dat gaat niet verder dan de mening van een arts en elke vorm van objectieve kennisdeling ontbreekt ^[3].

Uit de gepubliceerde studie blijkt dat deze manier van ademspiertraining tijdens training geen effect heeft op de aerobe en de anaerobe capaciteit ^[1]. In dat geval hebben kracht-, duur- en teamsporters geen baat bij deze trainingsvorm. Dit is in tegenstelling met de beweringen die de verkopers van het masker doen. Zij beweren dat alle typen sporters er baat bij zouden hebben ^[3].

Topsport Topics heeft al eerder een vraag beantwoord of ademspiertraining kan bijdragen aan de prestatieverbetering. In die beantwoording gaat het om een extra toegevoegde trainingsvorm naast de reguliere trainingen. In het geval van een “elevation mask” dragen de sporters het masker tijdens de normale training en niet als ademspiertraining op zich.

Hoewel er tot op heden slechts één studie verschenen is naar de effecten van ademspiertraining tijdens trainen, is het zeer waarschijnlijk dat deze trainingsvorm niet leidt tot prestatieverbetering. Het effect van ademspiertraining is namelijk dat een sporter de training op een minder hoge intensiteit kan uitvoeren doordat het ademhalen moeilijker gaat. Met andere woorden, de trainingsprikkel voor de ademspieren is misschien wel aanzienlijk, maar voor de rest van het lichaam zal de trainingsprikkel lager zijn dan wanneer iemand het masker niet draagt. Dat de anaerobe prestatie niet verbetert is misschien wel het minst verassend aangezien de rol van (krachtig) ingeademde zuurstof tijdens deze inspanning nu eenmaal nihil is ^[2].

Infecties

Of sporters die het masker dragen meer kans hebben op infecties of op het uitdrogen van de luchtwegen is niet onderzocht. Het lijkt niet voor de hand te liggen dat dit gebeurt aangezien de lucht die een sporter inademt gewoon buitenlucht is. Uiteraard is het reinigen van het masker na gebruik wel aan te raden.

Advies

 Het dragen van een “elevation mask” is zeer waarschijnlijk niet nuttig. Als iemand onvoldoende krachtige ademspieren heeft is ademspiertraining te overwegen, maar dan als aparte training en niet tijdens de reguliere training. In dat geval kan een sporter bijvoorbeeld een duurtraining op een normale trainingsintensiteit uitvoeren in plaats van gas terug te moeten nemen door de verzwaarde ademhaling. Een “elevation mask” is niet het meest voor de hand liggende apparaat om de ademspieren mee te trainen, aangezien de weerstand maar zeer beperkt aan te passen is. Er zijn apparaten, zoals de “Powerbreathe”, die hier geschikter voor zijn.