Spring naar content

Vraag Haloneuro

Haloneuro maakt gebruik van elektroden die op de schedel geplaatst worden om de hersencellen (ook wel neuronen genoemd) elektrisch te stimuleren. Hiervoor past Haloneuro het principe van “transcranial Direct Current Stimulation” (tDCS) toe. Voorstanders van tDCS denken hiermee het functioneren van de hersencellen te kunnen beïnvloeden, bijvoorbeeld bij patiënten met hersenschade. Volgens de fabrikant kan Haloneuro zelfs het functioneren van sporters verbeteren. Er is echter geen bewijs dat Haloneuro (of andere tDCS-methodes) gezonde hersenen beter kunnen laten functioneren.

Het is bekend dat de activiteit van hersencellen te beïnvloeden is door elektroden op het hoofd te gebruiken. De externe elektrische stimulatie zorgt voor de activatie van grote groepen cellen tegelijkertijd. Het samenspel tussen hersencellen daarentegen is in werkelijkheid zeer complex en precies. Daarom is het op dit moment nog niet mogelijk om op een nauwkeurige manier bepaalde ingewikkelde hersenfuncties te beïnvloeden of te verbeteren. Het is daarom zeer onwaarschijnlijk dat sporters baat zouden kunnen hebben bij Haloneuro of vergelijkbare methodes.

Uitgebreid antwoord

Hersencellen kunnen onderling communiceren met behulp van zwakke elektrische stroom [3]. De techniek die Haloneuro gebruikt (tDCS) heeft als doel de hersencellen zodanig te prikkelen dat deze klaar staan om actief te worden: een soort van pre-activatie [3]. Er is dan minder energie nodig om de cellen vervolgens daadwerkelijk te activeren [6]. Volgens sommige onderzoekers kunnen cellen die op deze manier alvast klaar staan voor actie, beter functioneren. Zo zou dit het geheugen, de leerprestatie of het aanleren van automatische bewegingen kunnen verbeteren [1,3].

Elektrische stimulatie van de hersenen

Uit overzichtsstudies naar de effecten van tDCS bij gezonde mensen blijkt dat deze methode de elektrische lading van hersencellen inderdaad kan beïnvloeden [1,3,4]. Het is echter twijfelachtig of de gevonden pre-activatie van bepaalde groepen cellen wel een voorspellende waarde heeft voor verandering van menselijk gedrag of de prestatie [2,3,6]. De door tDCS gecreëerde elektrische stromen volgen namelijk een ingewikkeld pad dwars door de hersenen [2,6]. Het is daarom niet goed te voorspellen welke groepen hersencellen door tDCS geactiveerd zullen worden, en hoe deze zullen reageren op de stimulatie. Veel experts waarschuwen dan ook dat de beloftes die voorstanders van tDCS doen niet gefundeerd zijn [2-4,6].

Individuele verschillen

Een groot probleem met elektrostimulatie van de hersenen, is dat een groot aantal verschillende factoren bepaalt welke hersencellen hoeveel stroom ontvangen. Zo zijn de exacte plaatsing en doorsnede van de elektroden maar ook de intensiteit en de duur van de stimulatie bijvoorbeeld van belang voor het effect ervan. Verschillen tussen mensen zoals de dikte van de schedel of het haar beïnvloeden de hoeveelheid stroom die bepaalde hersencellen ontvangen, evenals het dag- en nachtritme en schommelingen in hormoonconcentraties [3,4,6,9]. Daarnaast blijkt dat het uitvoeren van simpele bewegingen (zoals lopen of verzitten) en zelfs het denken daaraan, de effecten van tDCS behoorlijk kan verstoren [4]. Omdat al deze factoren moeilijk volledig te controleren zijn, is tDCS tot nu toe niet op betrouwbare manier te gebruiken [3,4]. Dezelfde stimulatie blijkt bijvoorbeeld bij verschillende mensen zeer gevarieerde effecten te hebben: deze kunnen bij de één tot wel negen keer groter zijn dan bij de ander, of zelfs tot tegengestelde reacties leiden [4].

Onderzoek naar het effect van elektrostimulatie

Slechts in een handjevol studies van twijfelachtige kwaliteit is een verbetering van heel specifieke vaardigheden (zoals het leren van nieuwe woorden) gevonden [6,8,9]. In het merendeel van de studies zijn echter geen effecten aangetoond [4]. Kortom, er is geen bewijs dat elektrische stimulatie van de hersenen tot gewenste functionele veranderingen bij gezonde mensen kan leiden [5,6,9].

Het stimuleren van de hersenen met tDCS blijkt, bij normaal gebruik, niet schadelijk te zijn [9]. In een klein aantal gevallen vond men alleen wat kortdurende lichte bijwerkingen zoals jeuk onder de elektrode, hoofdpijn of vermoeidheid [9].

Conclusie

Er is onvoldoende bewijs dat tDCS (en dus ook Haloneuro) een voorspelbaar of betrouwbaar effect heeft op het leervermogen of de fysieke prestatie [5,6]. Er is tot nu toe nog te veel onbekend over het functioneren van de hersencellen en de factoren die dit beïnvloeden om met tDCS het leervermogen of de prestatie van sporters te kunnen beïnvloeden [6,9].

Bronnen

  1. Bastani A, Jaberzadeh S (2012) Does anodal transcranial direct current stimulation enhance excitability of the motor cortex and motor function in healthy individuals and subjects with stroke: a systematic review and meta-analysis. Clin. Neurophysiol., 123: 644-657
  2. Bestmann S, de Berker AO, Bonaiuto J (2015) Understanding the behavioural consequences of noninvasive brain stimulation. Trends Cogn. Sci., 19: 13-20
  3. Coffman BA, Clark VP, Parasuraman R (2014) Battery powered thought: enhancement of attention, learning, and memory in healthy adults using transcranial direct current stimulation. Neuroimage, 85: 895-908
  4. Horvath JC, Carter O, Forte JD (2014) Transcranial direct current stimulation: five important issues we aren’t discussing (but probably should be). Front. Syst. Neurosci., 8(2)
  5. Horvath JC, Forte JD, Carter O (2015) Evidence that transcranial direct current stimulation (tDCS) generates little-to-no reliable neurophysiologic effect beyond MEP amplitude modulation in healthy human subjects: A systematic review. Neuropsychologia, 66: 213-236
  6. Horvath JC, Forte JD, Carter O (2015) Quantitative review finds no evidence of cognitive effects in healthy populations from single-session transcranial direct current stimulation (tDCS). Brain stimulation 8: 535-550
  7. Medeiros LF, de Souza ICC, Vidor LP, de Souza A, Deitos A, Volz MS, Fregni F, Caumo W, Torres IL (2012) Neurobiological effects of transcranial direct current stimulation: a review. Front. Pychiatr., 3: 1-11
  8. Meinzer M, Jähnigen S, Copland DA, Darkow R, Grittner U, Avirame K, Rodriguez AD, Lindenberg R, Flöel A (2014) Transcranial direct current stimulation over multiple days improves learning and maintenance of a novel vocabulary. Cortex, 50: 137-147
  9. Stagg CJ, Nitsche MA (2011) Physiological basis of transcranial direct current stimulation. The Neuroscientist, 17: 37-53