Vraag trainen reactiesnelheid
Er lijkt niet zoiets te bestaan als aanleg hebben voor een hoge reactiesnelheid. Hoewel er niet veel onderzoek is gepubliceerd naar verschillen in reactiesnelheid lijkt het erop dat het aantal uren sportspecifieke training in ieder geval tot op zekere hoogte bepalend is voor de reactiesnelheid en niet zozeer aanleg. Topvechtsporters hebben en hogere reactiesnelheid dan talentvolle vechtsporters. Dit komt wellicht door de trainingservaring aangezien de reactiesnelheid tussen ervaren topvechtsporters en ervaren vechtsporters van een minder niveau niet verschilt.
Talentherkenning op basis van reactiesnelheid lijkt dan ook niet nuttig. Extra trainingen in de vorm van kracht- of behendigheidstraining om de reactiesnelheid te verbeteren lijken geen effect te hebben en zijn dus niet zinvol. Het innemen van 5 mg/kg lichaamsgewicht cafeïne zou wel kunnen bijdragen aan het verbeteren van de reactiesnelheid en kan zo een positieve invloed hebben op de wedstrijdprestatie.
Reactiesnelheid
Reactiesnelheid is een belangrijke component in bijna alle sporten. Bij vechtsporten, zoals boksen, is het zelfs een van de belangrijkste prestatiebepalende factoren. Reactiesnelheid is zowel van belang bij de aanval als de verdediging. Anticiperen op wat de tegenstander doet en daar zo snel mogelijk naar handelen zal bepalen of een actie een punt op zal leveren. Het is dan ook voor een coach van belang om te weten of er zoiets bestaat als aanleg voor het hebben van een hoge reactiesnelheid en of reactiesnelheid eventueel te trainen is. Er is geen onderzoek bekend dat expliciet bij boksers is uitgevoerd. Er zal dan ook kennis gehaald worden uit onderzoek dat is uitgevoerd bij andere vechtsporten zoals karate en schermen. Er zijn alleen studies gebruikt waarin de sportspecifieke reactiesnelheid is onderzocht. Aangezien simpele reactiesnelheidstaken zoals op een computer ver van de sportpraktijk af staan zijn dit soort studies niet meegenomen.
Aanleg
Talentvolle jeugdvechtsporters hebben een lagere sportspecifieke reactiesnelheid dan volwassen topvechtsporters [1,2]. Ervaren vechtsporters van gemiddeld niveau hebben echter dezelfde reactiesnelheid als topvechtsporters [2]. Hoewel het feitelijk niet onderzocht is lijkt het aannemelijk dat er niet zozeer sprake is van talent als het gaat om reactiesnelheid. Het lijkt er op dat jarenlange training de sportspecifieke reactiesnelheid tot een bepaald niveau verbetert ten dat het niveau van een sporter van gelijke leeftijd niet bepalend is voor deze reactiesnelheid. Het verschil in niveau komt volgens onderzoekers meer tot uiting in technische vaardigheden dan in reactiesnelheid [3].
Trainen en interventies
Er is niet veel onderzoek gepubliceerd waarin trainingen zijn aangeboden om de sportspecifieke reactiesnelheid te verbeteren. Het onderzoek dat is verschenen geeft aan dat extra trainingen zoals krachttraining of behendigheidstraining (“agility-training”) geen extra winst opleveren als het gaat om het verbeteren van de reactiesnelheid [4,5]. Het lijkt er op dat sportspecifieke oefeningen tijdens reguliere trainingen de beste manier zijn om de reactiesnelheid te verbeteren [3].
Hoewel aanvullende trainingen anders dan de reguliere trainingen waarschijnlijk niet van invloed zijn op de sportspecifieke reactiesnelheid lijkt het erop dat cafeïne dat wel zou kunnen. De inname van 5 mg/kg lichaamsgewicht cafeïne kan leiden tot een snellere reactie tijdens het trappen bij taekwondo [6]. Hoewel dat het hier gaat om een trappende beweging lijkt het voor de hand te liggen dat ook de reactiesnelheid van bijvoorbeeld het stoten bij het boksen kan verbeteren. Daarnaast is bekend dat cafeïne de alertheid kan verhogen [7].
Conclusie en advies
Het is niet waarschijnlijk dat er zoiets bestaat als aanleg voor sportgerelateerde reactiesnelheid. Als een jonge talentvolle vechtsporter niet een heel hoge reactiesnelheid heeft is de kans groot dat dit zich in de loop van de jaren nog zal ontwikkelen. Eventueel talent selecteren op reactiesnelheid is dus niet verstandig. Sportspecifieke oefeningen lijken het best om de reactiesnelheid te verbeteren, andere trainingsvormen zoals kracht- en behendigheidstraining lijken niet effectief. Het is te overwegen cafeïne in te nemen voor bijvoorbeeld een belangrijke wedstrijd, dit zou de reactiesnelheid kunnen verhogen.
Bronnen
- Borysiuk Z, Cynarski WJ (2010) Psychomotor aspects of talent identification: a new approach in the case of fencing. Arch. Budo, 6: 91-94
- Chaabène H, Hachana Y, Franchini E, Mkaouer B, Chamari K (2012) Sports Med., 42: 829-843
- Gutierrez-Davila M, Rojas FJ, Antonio R, Navarro E (2013) Response timing in the lunge and target change in elite versus medium-level fencers. Eur. J. Sport Sci., 13: 364-371
- Lennemann LM, Sidrow KM, Johnson EM, Harrison CR, Vojta CN, Walker TB (2013) The influence of agility training on physiological and cognitive performance. J. Strength Cond. Res., 27:3300-3309
- Redondo JC, Alonso CJ, Sedano S, de Benito AM (2014) Effects of a 12-week strength training program on experimented fencers’ movement time. J. Strength Cond. Res., 28: 3375-3384
- Santos VG, Santos VR, Felippe LJ, Almeida JW Jr, Bertuzzi R, Kiss MA, Lima-Silva AE (2014) Caffeine reduces reaction time and improves performance in simulated-contest of taekwondo. Nutrients, 10: 637-64
- Spriet LL (2014) Exercise and sport performance with low doses of caffeine. Sports Med., 44: S175-S84