Water met zout kan de fietsprestatie in de hitte verbeteren

Een dosis van 3,6 of 7,2 gram natrium (ongeveer 9 of 18 gram keukenzout) kan de duurprestatie in de hitte verbeteren. Dit blijkt uit een studie bij getrainde wielrenners die een duurprestatie van meer dan 2 uur leverden in een warme en droge omgeving van 33°C met 30% luchtvochtigheid. Aangezien een hogere dosis niet tot betere effecten leidt, verdient het de aanbeveling om niet meer dan 3,6 gram natrium te gebruiken.

Tijdens inspanning voorziet het bloed de spieren van zuurstof. De hoeveelheid bloed die per minuut door de spieren stroomt hangt onder andere af van de totale hoeveelheid vocht in het lichaam van een sporter. Bij inspanning in een warme omgeving verliest een sporter vocht en zout (natriumchloride, NaCl) door zweten. Zout speelt een belangrijke rol in vochthuishouding van het lichaam. Gemiddeld hebben mensen ongeveer 1 à 2 gram zout per dag nodig. De meeste mensen krijgen meer dan voldoende zout binnen (gemiddeld 8 tot 10 gram per dag). Spaanse onderzoekers hebben gekeken of het innemen van zout voor inspanning in de hitte een positief effect kan hebben op een duurprestatie.

Fietsprestatie

Aan deze studie deden 10 getrainde wielrenners (33 jaar, VO2max: 60 ml/kg.min) mee. Zij deden driemaal dezelfde fietstest in een droge, warme omgeving van 33°C met een luchtvochtigheid van 30%, met telkens 5 rustdagen tussen de tests. Voor de fietstest kregen de proefpersonen gemiddeld 770 ml water te drinken en 6 keer een capsule. Bij 1 fietstest kregen zij een placebo, 1 keer was de totale inhoud van de capsules ongeveer 3,6 gram natrium en 1 keer 7,3 gram natrium. De wielrenners moesten vervolgens een duurinspanning leveren die bestond uit 2 uur fietsen op 63% van hun VO2max, gevolgd door een gesimuleerde tijdrit. De arbeid die in de tijdrit verricht moest worden was voor ieder individu afzonderlijk bepaald door de arbeid te berekenen die een wielrenner zou moeten leveren als hij 10 minuten op 110% van zijn VO2max zou fietsen. Uit de resultaten blijkt dat de wielrenners in de beide zoutcondities in de tijdrit een hoger gemiddeld vermogen leverden: dit was in beide zoutcondities namelijk 289 W en in de placeboconditie 269 W. Daarom hadden zij de gesimuleerde tijdrit sneller gereden (respectievelijk 9:57 en 10:00 minuten tegenover 10:25 minuten). In beide zoutcondities hadden de wielrenners een groter bloedvolume (5%), een groter hartminuutvolume (1,3 l/min) en een groter slagvolume (10 ml per slag) vergeleken met de placeboconditie. Ook was de hartfrequentie vlak voor de tijdrit lager na inname van zout dan na een placebo (149 in beide zoutcondities in plaats van 153 slagen per minuut bij een placebo). Hieruit blijkt dat de hoeveelheid bloed die door het lichaam (en dus ook langs de spieren) is gepompt, groter was na het innemen van zout.

Conclusie

Volgens de auteurs is prestatieverbetering in de hitte te bewerkstelligen door voorafgaand aan de inspanning zout in te nemen. Dit komt waarschijnlijk doordat het zout ervoor zorgt dat het bloedvolume minder snel afneemt als de atleet veel zweet. Voldoende zout in het lichaam is namelijk nodig om water te kunnen behouden in het bloed en in de cellen. Hiervoor werkt een oplossing met 3,6 g natrium net zo goed als een hogere dosis bij getrainde wielrenners. Gezien de nadelige effecten van zout op de gezondheid is enige terughoudendheid met het gebruik van grote hoeveelheden zout aan te raden.