Zuurstofgehalte in het bloed voorspelt de prestatieafname op hoogte
Op hoogte neemt de absolute zuurstofspanning af. Prestaties van sporters worden hierdoor negatief beïnvloedt. Doordat minder zuurstof aanwezig is, kan minder zuurstof in het bloed worden opgenomen en krijgen spieren tijdens inspanning sneller een tekort aan zuurstof. Het gevolg is een afname van de prestatie.
Het lijkt erop dat tophardlopers die tijdens een zware inspanning een hoog zuurstofgehalte in het bloed kunnen handhaven minder prestatieafname hebben op hoogte. Bestaat er een verband tussen het zuurstofgehalte in het bloed tijdens zware inspanning en de prestatieafname op hoogte zonder acclimatisatie?
27 Amerikaanse hardlopers op nationaal niveau (18 mannen en 9 vrouwen) namen deel aan de studie om een antwoord te vinden op deze vraag. Twee hardlopers hebben meegedaan aan de Olympische Spelen en 25 atleten staan in de top-50 van Amerika. Alle deelnemers hebben twee minuten hardgelopen op een loopband met een zuurstofgehalte van 21 procent (normale lucht). Daarna liepen de deelnemers twee minuten op hetzelfde tempo met een zuurstofgehalte van 16,3 procent (dit komt overeen met de situatie op ongeveer 2.100 meter hoogte). De mannen liepen 20,6 of 21,5 km/uur en de vrouwen 18 km/uur. Tijdens het lopen is het zuurstofgehalte in het arteriële bloed bepaald. Om de VO2max te bepalen is na een rustperiode van minimaal vijf minuten een maximaaltest uitgevoerd. Een dag voor vertrek naar hoogte is de 3.000 meter gelopen op een 400 meter buitenbaan. Deze 3.000 meterrace is 48 uur na aankomst op hoogte herhaald.
Op hoogte legden de deelnemers de 3.000 meter in 9 minuten en 33,7 seconden af. Gemiddeld waren ze 48,5 seconden langzamer dan op zeeniveau (8 min en 45,2 sec). De atleten (15 mannen) die tijdens zware inspanning bij 21 procent zuurstofgehalte in de lucht een laag zuurstofgehalte in het arteriële bloed hadden (gem. 88,6%) namen op hoogte veel minder zuurstof op. Ook hadden ze de grootste prestatieafname op de 3.000 meterloop op hoogte (54 seconden langzamer). Bij atleten (4 vrouwen en 3 mannen) met een hoger zuurstofgehalte in het arteriële bloed (gem. 94,2%) tijdens zware inspanning bij 21 procent zuurstofgehalte in de lucht nam de zuurstofopname op hoogte minder af. Deze atleten waren 38,9 seconden langzamer op de 3.000 meterloop op hoogte. De resultaten laten zien dat atleten die tijdens zware inspanning bij 21 procent zuurstofgehalte in de lucht een hoog zuurstofgehalte in het bloed handhaven, minder prestatieafname hebben op een 3.000 meterrace op hoogte.
Vijf vrouwen waren niet in staat om twee minuten hetzelfde hardlooptempo vast te houden bij een zuurstofgehalte van 16,3 procent. Vanwege vermoeidheid moest de test gestopt worden. Onduidelijk is of de vijf vrouwen zijn uitgevallen doordat het protocol te zwaar was of omdat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. De hersteltijd voor de maximaaltest was erg kort. Dit kan de resultaten van deze test hebben beïnvloed.
Bron
- Chapman RF, Stager JM, Tanner DA, Stray-Gundersen J, Levine BD (2011) Impairment of 3000-m run time at altitude is influenced by arterial oxyhemoglobin saturation. Med. Sci. Sports Exerc., 43: 1649-1656